ທ່ານສົມດີ ດວງດີ ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງການເງິນຂອງລາວ ໄດ້ຖະແຫລງຢືນຢັນວ່າໃນໄລຍະຂອງການດຳເນີນແຜນ ການພັດທະນາເສດ ຖະກິດແລະສັງຄົມແຫ່ງຊາດໃນຊ່ວງ 5 ປີຕໍ່ໄປນີ້ ກໍຄືນັບຈາກແຜນການປະຈຳປີ 2010-2011 ໄປຈົນເຖິງແຜນການປະຈຳປີ 2014-2015 ນັ້ນ ລັດຖະບານລາວຈະຕ້ອງລະດົມການລົງທຶນທັງຈາກພາກລັດຖະບານແລະພາກເອກກະຊົນໃຫ້ໄດ້ໃນມູນຄ່າລວມ ບໍ່ໜ້ອຍກວ່າ 127,000ຕື້ກີບ ຫລື 15,300 ລ້ານໂດລາ ຈຶ່ງຈະເຮັດໃຫ້ສາມາດບັນລຸເປົ້າໝາຍທີ່ວາງເອົາໄວ້ໃນແຜນການໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ.
ນັ້ນກໍຄືການລົບລ້າງບັນຫາຄວາມຍາກຈົນຂອງປະຊາຊົນລາວໃຫ້ໄດ້ໂດຍພື້ນຖານໃນປີ 2015 ການລົດອັດຕາການເສຍຊີວິດຂອງເດັກນ້ອຍລາວທີ່ມີອາຍຸຕ່ຳກວ່າ 1 ປີ ລົງ ໂດຍໃຫ້ຢູ່ໃນອັດຕາສະເລ່ຍບໍ່ເກີນ 45 ຄົນຕໍ່ທຸກໆ 1,000 ຄົນ ການຂະຫຍາຍໂອກາດດ້ານການສຶກສາເພື່ອເຮັດໃຫ້ເດັກນ້ອຍໄດ້ຮຽນຈົບຊັ້ນປະຖົມໃຫ້ໄດ້ ເຖິງ 95% ຂອງຈຳນວນເດັກນ້ອຍໃນໄວຮຽນທັງໝົດ ການສົ່ງເສີມຄວາມສະເໝີພາກລະຫວ່າງເພດຍິງກັບເພດຊາຍ ການໃຫ້ບໍລິການດ້ານສາທາລະນະສຸກແກ່ປະຊາຊົນຢ່າງທົ່ວເຖິງທັງປະເທດ ການຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມແລະນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດຢ່າງຍືນຍົງ ແລະການເສີມສ້າງການຮ່ວມມືກັບນານາຊາດເພື່ອປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການພັດທະນາລາວໃນທຸກໆດ້ານ. ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ທ່ານສົມດີ ກໍຍອມຮັບວ່າ ສຳລັບໃນສ່ວນຂອງລັດຖະບານລາວເອງ ຍັງມີຄວາມສາມາດໃນດ້ານເງິນທຶນແລະງົບປະມານໃນລະດັບທີ່ຕ່ຳຫລາຍ ຈ່ຶງຄາດໝາຍວ່າຈະສາມາດປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການລົງທຶນໄດ້ພຽງ 8%-10% ຂອງເປົ້າໝາຍການລະດົມເງິນລົງທຶນທັງໝົດດັ່ງກ່າວນັ້ນ ສ່ວນທີ່ເຫລືອກໍຈະເປັນການຂໍຄວາມຊ່ວຍເຫລືອແລະກູ້ຢືມຈາກຕ່າງປະເທດໃຫ້ໄດ້ລະຫວ່າງ 26%-28% ຕະຫລອດຈົນການກູ້ຢືມຈາກທະນາຄານພາຍໃນປະເທດໃຫ້ໄດ້ ລະຫວ່າງ 10%-12% ແລະຍັງຈະຕ້ອງລະດົມການລົງທຶນຂອງພາກເອກກະຊົນລາວແລະຕ່າງຊາດໃຫ້ໄດ້ ໃນລະຫວ່າງ 50%-60% ອີກດ້ວຍ. ໂດຍສຳລັບໃນໄລຍະແຜນການປະຈຳປີ 2010-2011 ທີ່ຈະເລີ່ມລົງມືປະຕິບັດນັບຈາກເດືອນຕຸລາປີນີ້ ໄປຈົນເຖິງເດືອນກັນຍາປີໜ້ານັ້ນ ລັດຖະບານລາວກໍໄດ້ວາງຄາດໝາຍໄວ້ວ່າ ຈະນຳໃຊ້ງົບປະມານສຳລັບການລົງທຶນພາກລັດຖະບານຄິດເປັນມູນຄ່າ 6,423 ຕື້ກີບ ຫລື 43% ຂອງ ງົບປະມານລາຍຈ່າຍທັງໝົດ ແລະເນຶ່ອງຈາກວ່າລັດຖະບານລາວເອງກໍຄາດໝາຍວ່າ ຈະສາມາດດສ້າງລາຍຮັບເພື່ອສົມທົບເຂົ້າໃນງົບປະມານສ່ວນດັ່ງກ່າວນີ້ໄດ້ພຽງ 1,595 ຕື້ກີບເທົ່ານັ້ນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ມີຄວາມຈຳເປັນທີ່ຈະຕ້ອງເພິ່ງພາການຊ່ວຍເຫລືອຈາກຕ່າງປະເທາດເປັນດ້ານຫລັກນັ້ນເອງ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ການທີ່ລັດຖະບານລາວບໍ່ສາມາດຈັດເກັບລາຍຮັບໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍທີ່ວາງເອົາໄວ້ ກໍຍັງເຮັດໃຫ້ຕ້ອງມີການດັດແກ້ແຜນການງົບປະມານລາຍວັນແລະລາຍຈ່າຍມາໂດຍຕະຫລອດອີກດ້ວຍ ໂດຍລ່າສຸດກໍຄືການດັດແກ້ແຜນການງົບປະມານລາຍຮັບແລະລາຍຈ່າຍປະຈຳປີ 2009-2010 ຫລັງຈາກທີ່ໄດ້ປະຕິບັດແຜນການມາແລ້ວເປັນເວລາ 7 ເດືອນ ດ່ັງທີ່ທ່ານ ສົມດີ ໄດ້ຖະແຫລງຊີ້ແຈງໃນຕອນນຶ່ງວ່າ:
“ລາຍລະອຽດກ່ຽວກັບການສະເໜີຂໍດັດແກ້ລາຍຮັບລາຍຈ່າຍມີດັ່ງນີ້ ໂດຍໃນເບື້ອງລາຍຮັບ ສະເໜີດັດແກ້ເພິ່ມລາຍຮັບທັງໝົດ 488.95 ຕື້ກີບ ຊຶ່ງກໍແມ່ນລາຍຮັບຂອງແຂວງຈຳນວນນຶ່ງທີ່ບໍ່ສາມາດສລຸບເຂົ້າໃນແຜນລາຍ ຮັບສົກປີ 2008-2009 ໄດ້ກໍຍ້ອນວ່າລາຍຮັບດັ່ງກ່າວບໍ່ໄດ້ຈ່າຍຕາມແຜນການທີ່ສະພາແຫ່ງຊາດໄດ້ໃຫ້ການອະນຸມັດ ແຕ່ຈ່າຍເຂົ້າໃນວຽກງານທີ່ຈຳເປັນອື່ນໆທີ່ທາງລັດຖະບານກໍມີການຮັບຮູ້ ແລະໄດ້ຕົກລົງ ທີ່ມີຈຳນວນ 53.2 ຕື້ກີບ”
ສຳລັບໃນໄລຍະ 7 ເດືອນຜ່ານມາຂອງການປະຕິບັດແຜນການງົບປະມານປະຈຳປີ 2009-2010 ນີ້ກໍປາກົດວ່າລັດຖະບານລາວໄດ້ໃຊ້ຈ່າຍງົບປະ ມານເພື່ອການລົງທຶນພາກລັດຖະບານໃນມູນຄ່າ 2,708 ຕື້ກີບ ຫລືຄິດເປັນ 52% ຂອງແຜນການທີ່ວາງເອົາໄວ້ນັ້ນ ເນຶ່ອງຈາກການຈັດເກັບລາຍຮັບບໍ່ໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍ. ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ການລົງທຶນສ່ວນໃຫນ່ຂອງລັດຖະບານລາວກໍໄດ້ໃຫ້ຄວາມສຳຄັນ ແກ່ການພັດທະນາໂຄງຂ່າຍພື້ນຖານທາງເສດຖະກິດຫລາຍກວ່າການພັດທະນາທາງສັງຄົມດ້ວຍແລ້ວ ກໍຍັງໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ເນຶ່ອງ ໄປເຖິງການຍົກລະດັບສະພາບຊີວິດຄວາມເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນລາວທີ່ທຸກຍາກໃຫ້ດີຂື້ນອີກດ້ວຍ ໂດຍສຳລັບໃນໄລຍະແຜນການປີ 2010-2011 ນີ້ກໍປາກົດວ່າລັດຖະບານລາວໄດ້ຈັດສັນງົບປະມານໃຫ້ກັບການພັດທະນາທາງສັງຄົມ ພຽງແຕ່ 35% ຂອງງົບລົງທຶນທັງໝົດເທົ່ານັ້ນ ສ່ວນອີກ 65% ທີ່ເຫລືອກໍຄືງົບປະມານສຳລັບການພັດທະນາທາງເສດຖະກິດ ແລະລະບົບໂຄງຂ່າຍພື້ນຖານທາງເສດຖະກິດເປັນດ້ານຫລັກ