ການຂາດແຄນງົບປະມານເພື່ອການພັດທະນາການສຶກສາ ໄດ້
ສົ່ງຜົນກະທົບຢ່າງກວ້າງຂວາງ ຕໍ່ນັກຮຽນໃນເຂດຊົນນະບົດ ທັງ
ຍັງເຮັດໃຫ້ເຍົາວະຊົນລາວ ມີລະດັບຄຸນນະພາບຕ່ຳທີ່ສຸດ ໃນ
ອາຊ່ຽນອີກດ້ວຍ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງ ໃນກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະກິລາ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ ບັນຫາ
ສຳຄັນທີ່ສຸດ ທີ່ເປັນອຸປະສັກຕໍ່ການພັດທະນາ ແລະການຂະຫຍາຍໂອກາດ ໃນດ້ານ
ການສຶກສາຂັ້ນພື້ນຖານ ໃຫ້ໄດ້ຢ່າງທົ່ວເຖິງ ໃນທົ່ວປະເທດລາວນັ້ນ ກໍຄືບັນຫາຂາດ
ແຄນທາງດ້ານງົບປະມານ ຂອງລັດຖະບານລາວ.
ໂດຍບັນຫາທີ່ເຫັນໄດ້ຢ່າງຊັດເຈນທີ່ສຸດ ໃນເວລານີ້ ກໍຄືການຈັດພິມ ແລະການແຈກຈ່າຍ ປຶ້ມຕຳລາຮຽນສຳຫລັບນັກຮຽນຊັ້ນປະຖົມສຶກສາທຸກຄົນໃນທົ່ວປະເທດ ຊຶ່ງເປັນເປົ້າໝາຍບຸລິມະສິດ ທີ່ຈະຕ້ອງຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃຫ້ໄດ້ ຢ່າງແທ້ຈິງໃນສົກຮຽນ 2014-2015 ນີ້ ຫາກແຕ່ໃນການປະຕິບັດຕົວຈິງ ກໍຍັງຄົງເປັນໄປບໍ່ໄດ້ເລີຍ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນບັນດາໂຮງຮຽນຢູ່ໃນເຂດຊົນນະບົດນັ້ນ ດັ່ງທີ່ນາຍຄູ ທ່ານໜຶ່ງໃນເຂດແຂວງວຽງຈັນ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ດຽວນີ້ພວກເຮົາໄດ້ເອົາປຶ້ມແບບຮຽນ ລົງສູ່ນັກຮຽນນີ້
ພວກເຮົາ ເອົາລົງເປັນໂຕະ ບໍ່ໄດ້ເອົາລົງໄປໃຫ້ ນັກຮຽນ
ໝົດທຸກຄົນ ໄດ້ຊົມໃຊ້ຫັ້ນນະ ພວກເຮົາເອົາລົງເປັນໂຕະ
ເອົາໃນເບື້ອງຕົ້ນນີ້ນະ ເພາະວ່າມັນບໍ່ພຽງພໍ ພວກເຮົາໄດ້
ນຳໃຊ້ແນວນັ້ນ ໃຫ້ນັກຮຽນ ໄດ້ຊົມໃຊ້ເປັນໂຕະ ເວລາມີ
ວິຊານັ້ນ ທີ່ຂຶ້ນຫ້ອງສອນ ຄູຂຶ້ນຫ້ອງສອນ ແລ້ວເອົາປຶ້ມ
ແບບຮຽນ ນຳໄປໃຊ້ເປັນໂຕະເອົາ.”
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ກໍຍັງປາກົດດ້ວຍວ່າ ໄດ້ມີການແຈກຈ່າຍ ປຶ້ມ
ຕຳລາຮຽນ ບໍ່ເຖິງ 50 ເປີເຊັນ ຂອງຈຳນວນນັກຮຽນທັງໝົດ ຢູ່
ໃນເຂດແຂວງພາກເໜືອ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ ບັນດາຜູ້ບໍລິຫານໂຮງຮຽນ
ຕ້ອງແກ້ໄຂບັນຫາ ດ້ວຍການໃຫ້ບັນດາຜູ້ປົກຄອງ ຂອງນັກຮຽນ ທີ່ພໍມີຖານະຕ້ອງຊື້
ຕຳລາຮຽນໃຫ້ລູກ ຂອງພວກເຂົາເຈົ້າດ້ວຍຕົນເອງ.
ທາງດ້ານເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນສູນກາງຊາວໜຸ່ມປະຕິວັດລາວ ກໍຍອມຮັບວ່າ ການພັດ
ທະນາ ເຍົາວະຊົນລາວ ໃນປັດຈຸບັນ ຍັງຕ້ອງປະເຊີນກັບບັນຫາ ຫຍຸ້ງຍາກຢ່າງທີ່ສຸດ
ເນື່ອງຈາກບໍ່ສາມາດ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ ຕາມແຜນການ ທີ່ວາງໄວ້ໃນຫຼາຍໆດ້ານ ຈຶ່ງ
ເຮັດໃຫ້ການພັດທະນາ ເຍົາວະຊົນໃນລາວ ຍັງມີລະດັບຄຸນນະພາບຕ່ຳທີ່ສຸດ ໃນອາຊ່ຽນ
ອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງຂອງລາວໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ໃນແມ່ຍິງ 10 ຄົນໃດ ມີປະມານ 4 ຄົນ ໄດ້ກາຍເປັນແມ່ ຫຼື ຖືພາລູກຜູ້ທຳອິດ
ໃນອາຍຸ 19 ປີ 30 ເປີເຊັນ ຂອງໄວໜຸ່ມ ໃນເກນອາຍຸ ເຂົ້າຮຽນຊັ້ນມັດທະຍົມນີ້
ບໍ່ໄດ້ເຂົ້າຮຽນເປັນປົກກະຕິ ແລະ ໄວໜຸ່ມອີກປະມານ 7 ເປີເຊັນ ຢູ່ເຂດຕົວເມືອງ
ໃນປັດຈຸບັນນີ້ກະແມ່ນບໍ່ມີວຽກເຮັດງານທຳ ມີຄວາມແຕກໂຕນກັນ ລະຫວ່າງ
ໄວໜຸ່ມ ໃນດ້ານບົດບາດ ຍິງ-ຊາຍ ຢູ່ໃນບັນດາເຜົ່າຍັງມີ ຢູ່ໃນລະດັບສູງ.”
ນອກຈາກນັ້ນ ການເສຍຊີວິດຂອງແມ່ຍິງລາວ ໃນຂະນະຕັ້ງຄັນ ຫຼື ອອກລູກ ກໍຍັງຖືເປັນ
ອັດຕາສະເລ່ຍສູງທີ່ສຸດໃນອາຊ່ຽນອີກດ້ວຍ ໂດຍເຖິງແມ່ນວ່າ ອັດຕາການເສຍຊີວິດ
ຈະລຸດລົງຈາກ 650 ຄົນ ໃນປີ 1995 ມາເປັນ 339 ຄົນຕໍ່ 1 ແສນຄົນ ໃນປັດຈຸບັນນີ້
ກໍຕາມ ແຕ່ວ່າການທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ບັນລຸເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້ ທີ່ອັດຕາສະເລ່ຍ 260 ຄົນຕໍ່
1 ແສນຄົນ ໃນປີ 2015 ນັ້ນ ກໍຍັງເປັນເປົ້າໝາຍ ທີ່ຍາກຢ່າງຍິ່ງ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ການທີ່ແມ່ຍິງລາວ ບໍ່ໄດ້ຮັບການດູແລທີ່ດີພໍ ໃນຂະນະຕັ້ງຄັນນັ້ນ ກໍຍັງ
ສົ່ງຜົນໃຫ້ເກີດບັນຫາ ຂາດສານອາຫານ ໃນກຸ່ມເດັກນ້ອຍລາວອາຍຸ ຕ່ຳກວ່າ 5 ປີ
ອີກດ້ວຍ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ ເດັກນ້ອຍລາວເຖິງ 38 ເປີເຊັນ ໃນໄວດັ່ງກວ່ານີ້ມີນ້ຳໜັກ ແລະ
ຄວາມສູງທີ່ຕ່ຳກວ່າ ເກນມາດຕະຖານ ທັງນີ້ໂດຍມີສາເຫດ ມາຈາກລະດັບ ປະສິດ
ທິພາບ ທີ່ຕ່ຳທັງໃນການບໍລິຫານ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕາໜ່າງ ໃຫ້ບໍລິການທາງດ້ານ
ສຸຂະພາບອະນາໄມ ສຳຫລັບປະຊາຊົນຂອງລັດຖະບານ ໃນທົ່ວປະເທດລາວນັ້ນເອງ.
