ທ່ານນາງ ບັນດິດ ປະທຸມວັນ
ຮອງປະທານສູນກາງສະຫະ
ພັນແມ່ຍິງລາວ ຖະແຫຼງຢືນຢັນ
ຕໍ່ກອງປະຊຸມວ່າດ້ວຍຄວາມ
ສະເໝີພາບບົດບາດຍິງ-ຊາຍ
ແລະການພັດທະນາຊຶ່ງໄດ້ມີ
ຂຶ້ນເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ຢູ່ນະຄອນ
ວຽງຈັນວ່າ ການຊຸກຍູ້ແລະເສີມ
ສ້າງຄວາມສະເໝີພາບລະຫວ່າງ
ຍິງ-ຊາຍໃນລາວໃຫ້ເກີດຂຶ້ນຢ່າງ
ເປັນຮູນປະທໍາ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການເຮັດໃຫ້ແມ່ຍິງລາວ ມີບົດບາດທາງການເມືອງໃຫ້ ຫຼາຍຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງນັ້ນ ຖືເປັນເປົ້າໝາຍສໍາຄັນທີ່ສຸດ.
ທັງນີ້ສະຫະພັນແມ່ຍິງລາວ ໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍຈົນເຖິງປີ 2015 ໄວ້ວ່າຈະຊຸກຍູ້ໃຫ້ແມ່ຍິງ
ລາວເຂົ້າໄປມີບົດບາດທາງການເມືອງ ດ້ວຍການຄອງຕໍາແໜ່ງສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ
ໃຫ້ໄດ້ໃນສັດສ່ວນບໍ່ໜ້ອຍກວ່າ 30% ຂອງຈໍານວນສະມາຊິກທັງໝົດ ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍ
ສົ່ງເສີມໃຫ້ແມ່ຍິງໄດ້ຮັບຄ່າແຮງງານທີ່ສູງ ໃນລະດັບດຽວກັນກັບຊາຍໃຫ້ໄດ້ບໍ່ຫລຸດ 40%
ຂອງກໍາລັງແຮງງານທັງໝົດ ກັບທັງຍັງຈະສົ່ງເສີມໃຫ້ແມ່ຍິງລາວໃຫ້ມີໂອກາດເປັນເຈົ້າຂອງ
ກິດຈະການຂະໜາດໃຫຍ່ ໃຫ້ໄດ້ບໍ່ໜ້ອຍກວ່າ 20% ຂອງກິດຈະການຂະໜາດໃຫຍ່ທັງໝົດ
ໃນລາວໃນປີ 2015 ອີກດ້ວຍ.
ເພື່ອເຮັດໃຫ້ສາມາດບັນລຸເປົ້າໝາຍດັ່ງກ່າວໃຫ້ໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງນັ້ນ ສະຫະພັນແມ່ຍິງລາວກໍ
ໄດ້ວາງແຜນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ 6 ແຜນງານ 32 ໂຄງການເພື່ອການ ພັດທະນາບົດບາດ
ແມ່ຍິງລາວ ຊຶ່ງໄດ້ເລີ່ມລົງມືປະຕິບັດຈາກປີ 2011 ເປັນຕົ້ນມາ ແລ້ວກໍຍັງຈະຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ
ຕໍ່ໄປຈົນເຖິງປີ 2015 ໂດຍໃນນີ້ລວມເຖິງການກະກຽມ ເປັນເຈົ້າພາບຈັດກອງປະຊຸມຄະນະ
ກໍາມະການແມ່ຍິງອາຊ່ຽນຄັ້ງທີ່ 11 ແລະກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີແມ່ຍິງອາຊ່ຽນຄັ້ງທີ່ 1
ທີ່ຈະມີຂຶ້ນຢູ່ນະຄອນວຽງຈັນໃນປີນີ້ດ້ວຍ.
ທາງດ້ານ ທ່ານນາງ ສີໃສ ລືເດດມູນສອນ
ປະທານສູນກາງສະຫະພັນແມ່ຍິງລາວກໍໄດ້
ຢືນຢັນວ່າ ແມ່ຍິງລາວມີບົດບາດຫຼາຍຂຶ້ນໃນ
ທຸກໆດ້ານ ໂດຍບໍ່ວ່າຈະເປັນບົດບາດທາງ
ເສດຖະກິດ-ການເມືອງ ສັງຄົມວັດທະນະທໍາ
ແລະບົດບາດດ້ານການຕ່າງປະເທດອີກດ້ວຍ
ດັ່ງທີ່ທ່ານນາງສີໃສ ໄດ້ຖະແຫຼງເນັ້ນຢໍ້າວ່າ:
“ພັກແລະລັດຖະບານລາວ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສໍາ
ຄັນ ແລະເອົາໃຈໃສ່ຕໍ່ບັນຫາຄວາມສະເໝີ
ພາບລະຫວ່າງຍິງ-ຊາຍ ໂດຍສ້າງເງຶ່ອນໄຂ
ໃຫ້ແມ່ຍິງໄດ້ພັດທະນາຕົນເອງໃນທຸກດ້ານ
ຊຶ່ງປັດຈຸບັນນີ້ ໄດ້ກາຍເປັນຮູບປະທໍາຫຼາຍ
ຂຶ້ນ ການມີສ່ວນຮວມຂອງແມ່ຍິງ ໃນຂະ
ແໜງການຕ່າງໆ ມີຈໍານວນເພີ່ມຂຶ້ນ ທັງມີບົດບາດພົ້ນເດ່ັນຂຶ້ນໃນເວທີການເມືອງທັງ
ພາຍໃນແລະສາກົນ”
ສໍາລັບໃນດ້ານເສດຖະກິດນັ້ນ ແມ່ຍິງລາວ ກໍໄດ້ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການຜະລິດສິນຄ້າ
ແລະປະກອບສ່ວນເປັນແຮງງານໃນການຜະລິດຕ່າງໆຄິດເປັນສັດສ່ວນເຖິງ 52% ຂອງ
ກໍາລັງແຮງງານທັງໝົດໃນລາວ ສ່ວນບົດບາດໃນທາງການ ເມືອງນັ້ນ ກໍປາກົດວ່າມີແມ່ຍິງ
ລາວ 29 ຄົນ ທີ່ໄດ້ຮັບການແຕ່ງຕັ້ງໃຫ້ເປັນສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດລາວຊຸດທີ່ 7 ຫຼືຄິດ
ເປັນ 25% ຂອງຈໍານວນສະມາຊິກທັງໝົດ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດລາວຄົນປັດຈຸບັນ ກໍເປັນແມ່ຍິງ ທັງກໍຍັງເປັນແມ່ຍິງ
ລາວຄົນທໍາອິດທີ່ໄດ້ເປັນກໍາມະການກົມການເມືອງສູນກາງພັກປະຊາຊົນ ປະຕິວັດລາວ ອີກດ້ວຍ.
ນອກຈາກນີ້ ກໍຍັງມີແມ່ຍິງລາວອີກຈໍານວນນຶ່ງທີ່ເປັນກໍາມະການສູນກາງພັກ ລັດຖະມົນຕີ
ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍວ່າການ ຫົວໜ້າກົມ ຮອງເຈົ້າແຂວງ ເຈົ້າເມືອງ ຮອງເຈົ້າເມືອງ ແລະນາຍບ້ານ
ໃນທົ່ວປະເທດ ໂດຍເຖິງແມ່ນວ່າຈະຍັງຄົງຄິດເປັນສັດສ່ວນທີ່ຕໍ່າກວ່າຜູ້ຊາຍກໍຕາມ ຫາກແຕ່
ສະຫະພັນແມ່ຍິງລາວກໍເຊື່ອວ່າສະຖານະການຈະດີຂຶ້ນໃນໄລຍະຕໍ່ໄປ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ສໍາລັບໃນດ້ານການສຶກສານັ້ນ ໂອກາດທາງດ້ານການສຶກສາຂອງແມ່ຍິງລາວ
ກໍຍັງຕໍ່າກວ່າຜູ້ຊາຍ ກໍຄືໃນຂະນະທີ່ຜູ້ຊາຍມີໂອກາດຮຽນຈົບຊັ້ນປະຖົມໃນສັດສ່ວນ 83% ແຕ່
ກໍປາກົດວ່າມີແມ່ຍິງຄິດເປັນສັດສ່ວນພຽງແຕ່ 63% ເທົ່ານັ້ນ ທີ່ມີໂອກາດໄດ້ຮຽນຈົບໃນລະດັບ
ດຽວກັນ ທັງກໍຍັງເຮັດໃຫ້ແມ່ຍິງລາວມີໂອກາດໄດ້ວຽກເຮັດງານທໍາໃນລະດັບຕໍ່າກວ່າຜູ້ຊາຍອີກດ້ວຍ.