ວັນທີ 21 ກຸມພາ ກໍຄືວັນເລືອກຕັ້ງທົ່ວປະເທດຂອງລາວ ໃກ້ຈະມາເຖິງແລ້ວ ແຕ່ວ່າ
ປະຊາຊົນສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນບໍ່ມີຂໍ້ມູນຫຍັງຫລາຍ ກ່ຽວກັບຜູ້ສະໝັກເລືອກຕັ້ງໃນຄັ້ງນີ້
ແລະບາງຄົນກໍບອກວ່າ ບໍ່ຮູ້ສຶກຕື່ນເຕັ້ນ ກ່ຽວກັບ ການເລືອກຕັ້ງທີ່ວ່ານີ້ ເຖິງແມ່ນວ່າ
ຄະນະຜູ້ນໍາຂັ້ນສູງຂອງລາວມີຄຳສັ່ງໃຫ້ຄະນະກຳ ມະການການເລືອກຕັ້ງແຫ່ງຊາດ
ດຳເນີນການທຸກວິທີເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ຜູ້ມີສິດ ເລືອກຕັ້ງທັງໝົດ ອອກໄປໃຊ້ສິດໃນ
ການເລືອກຕັ້ງເຕັມ 100 ເປີເຊັນ ກໍຕາມ, ອີງຕາມຄໍາເຫັນຂອງປະຊາຊົນ ແລະເຈົ້າ
ໜ້າທີ່ໃນທ້ອງຖິ່ນໃນບາງແຂວງ ແລະໃນນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ກິ່ງສະຫວັນມີລາຍ
ລະອຽດກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້ມາສະເໜີ ທ່ານ ໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ:
ສປປ ລາວ ທີ່ມີການປົກຄອງ ແລະນໍາພາໂດຍພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວນັ້ນ ແມ່ນມີ
ປະຫວັດ ທີ່ມີປະຊາຊົນຜູ້ມີສິດປ່ອນບັດເຂົ້າໄປປ່ອນບັດເລືອກຕັ້ງສະພາແຫ່ງຊາດເກືອບເຕັມ 100 ເປີເຊັນເກືອບໝົດທຸກຄັ້ງໃນຮອບເກືອບ 2 ທົດສະວັດຜ່ານມາ ນອກຈາກການ
ເລືອກຕັ້ງຊຸດກ່ອນ ກໍຄືຊຸດທີ 8 ທີ່ຈັດຂຶ້ນໃນປີ 2016. ໃນນັ້ນມີຄົນໄປປ່ອນບັດທັງໝົດ 3
ລ້ານ 658 ພັນກວ່າຄົນ, ຊຶ່ງກວມເອົາ 97.94 ເປີເຊັນຂອງຜູ້ມີສິດເລືອກຕັ້ງທັງໝົດ, ອີງ
ຕາມ Election Guide ຊຶ່ງເປັນເວັບໄຊທ໌ ສະໜອງຂໍ້ມູນອັນຄົບຖ້ວນແລະໄດ້ຮັບການຢືນ
ຢັນຂອງການເລືອກຕັ້ງສະພາແຫ່ງຊາດຂອງປະເທດຕ່າງໆ ໂດຍມູນນິທິສາກົນສໍາລັບ
ລະບົບການເລືອກຕັ້ງ ຫລື ຄໍາແນະນໍາ International Foundation for Electoral
Systems (IFES) ຊຶ່ງເປັນອົງການບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານ ຕັ້ງຢູ່ໃນລັດເວີຈີເນຍ ຂອງສະຫະ ລັດ. ສ່ວນຄັ້ງກ່ອນໜ້ານັ້ນ ກໍຄື ຄັ້ງທີ 7 ໃນປີ 2011, ຄັ້ງທີ 6 ໃນປີ 2006 ແລະ
ຄັ້ງທີ 5 ໃນປີ 2002 ທີ່ມີຈໍານວນຄົນໄປປ່ອນບັດຫຼາຍເຖິງ 99.9 ກວ່າເປີເຊັນ, ອີງຕາມ
ເວັບໄຊທ໌ດັ່ງກ່າວ.
ສໍາລັບການເລືອກຕັ້ງເອົາສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດຊຸດນີ້ ກໍຄືຊຸດທີ 9 ແລະ ການເລືອກ
ຕັ້ງສະພາປະຊາຊົນຂັ້ນແຂວງ ຢູ່ໃນທັງ 18 ແຂວງ ກັບ 1 ນະຄອນຫຼວງຂອງລາວຄັ້ງທີ
2 ແມ່ນຈະຈັດຂຶ້ນໃນວັນທີ 21 ກຸມພາ. ເພື່ອຢາກຮັກສາອັດຕາສ່ວນທີ່ຜູ້ມີສິດປ່ອນບັດ
ໃຫ້ໄປໃຊ້ສິດໃຊ້ສຽງໃນອັດຕາສ່ວນສູງທີ່ສຸດກໍຄື 100 ເປີເຊັນການນໍາຂັ້ນສູງຂອງລາວ
ມີຄຳສັ່ງໃຫ້ຄະນະກຳມະການການເລືອກຕັ້ງແຫ່ງຊາດ ດຳເນີນການທຸກວິທີທາງ ປຸກລະ
ດົມໃຫ້ຜູ້ມີສິດປ່ອນ ບັດເລືອກຕັ້ງທັງໝົດທີ່ມີ 4 ລ້ານກວ່າຄົນຂອງປະເທດອອກໄປໃຊ້
ສິດຂອງຕົນ, ອີງຕາມເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນຄະນະກຳມະການການເລືອກຕັ້ງແຫ່ງຊາດ
ທ່ານນຶ່ງ. ແຕ່ແນວໃດກໍຕາມ ປາກົດວ່າ ບັນດາຜູ້ມີສິດເລືອກຕັ້ງທັງຫລາຍໃນລາວ ກໍບໍ່
ມີຄວາມຕື່ນເຕັ້ນ ເພາະຜູ້ທີ່ໄປປ່ອນບັດຈົນຮອດດຽວນີ້ ກໍບໍ່ຮູ້ຫຍັງຫລາຍກ່ຽວກັບວ່າຜູ້ສະໝັກ ເລືອກຕັ້ງນັ້ນ ມີໃຜແດ່, ມີປະຫວັດ ແລະ ຜົນງານແນວໃດ ດັ່ງການບອກເລົ່າ
ຂອງອາຈານສອນຄົນນຶ່ງ ໃນມັດທະຍົມປາຍ ແຫ່ງນຶ່ງໃນແຂວງບໍລິຄໍາໄຊທີ່ເວົ້າ ກ່ຽວກັບ
ສະພາບທີ່ບໍ່ມີຂໍ້ມູນຂອງຜູ້ສະໝັກໄວ້ໃຫ້ປະຊາຊົນສຶກສາກ່ອນ ວັນເລືອກຕັ້ງຄັ້ງນີ້ວ່າ:
“ເອີແນວບໍ່ເອົາມາເຜີຍແຜ່ ກະບໍ່ຮູ້ແຫລະ ຕອນເລືອກຕັ້ງກະຊິພະຍາຍາມເບິ່ງກ່ອນ”
ເຊັ່ນດຽວກັນ, ຄູຍິງຄົນນຶ່ງໃນໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຕົ້ນແຫ່ງນຶ່ງໃນແຂວງອຸດົມໄຊ ເມື່ອຖ
າມເຖິງເລື້ອງຂໍ້ມູນ ແລະລາຍຊື່ຂອງຜູ້ສະໝັກເລືອກ ທ່ານນາງຕອບວ່າ:
“ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ເຫັນແຈ້ງຫຍັງເຊົ້ານີ້ ຄູສອນຢູ່ ຍັງບໍ່ຮູ້ດອກເຂົາຍັງບໍ່ໄດ້ເຜີຍແຜ່ ຮອດ
ໂຮງຮຽນ, ໂອ ຊຸດນີ້ແຕກຕ່າງຄືວ່າບໍ່ຄຶກຄັກ ຄືແຕ່ກີ້ ແຕ່ກີ້ຄືວ່າກຽມຄືກຄັກ ຊຸດນີ້ຄືວ່າ
ເສີຍເມີຍ ໂອ້ຍຄືແຕ່ກີ້ ກຽມຢ່າງໃຫຍ່.”
ທ່ານນາງກ່າວເພີ້ມອີກວ່າ:
“ແມ່ນຄືມິດຢູ່ມິດເນາະ ມັນແບບມິດງຽບໄປຫັ້ນ ໄປນີ້ກະບໍ່ມີຄົນເວົ້າ ບໍ່ມີຮູບພາບຫຍັງ
ຈັ່ງຊັ້ນຈັ່ງຊີ້ ອັນນີ້ມີແຕ່ໄດ້ວ່າຊິເລືອກຕັ້ງ ວັນທີ 21 ອືອື, ມິດເລີຍ ຜູ້ອໍານວຍການກະບໍ່
ໄດ້ຍິນຫຍັງ ມີແຕ່ຍິນທາງບ້ານ ໄປລວມວ່າຊິມີເລືອກຕັ້ງ ແມ່ນ, ໂອ້ຍຍັງບໍ່ທັນໄດ້ເບິ່ງ
ຄັກເທື່ອ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮູ້.”
ຕາມທັດສະນະຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນບາງຄົນແລ້ວ ປາກົດວ່າ ຜູ້ໄປປ່ອນບັດ ສ່ວນ
ໃຫຍ່ອາດຈະເຮັດໄປຕາມໜ້າທີ່ຂອງພົນລະເມືອງ ຫລື ຕາມຄໍາແນະນໍາ ຂອງທາງການ
ເທົ່ານັ້ນດັ່ງການສັງເກດການຂອງນາຍບ້ານຂອງບ້ານນຶ່ງທີ່ຢູ່ໃນເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 1 ຂອງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນໃນຂະນະທີ່ກໍາລັງກະກຽມການ ເລືອກຕັ້ງໃນຫ້ອງການບ້ານຂອງ
ທ່ານຢູ່ນີ້ເຫັນວ່າ:
“ມີ 23 ທ່ານ, ສ່ວນຫລາຍມີແຕ່ຄົນເກົ່າ ມີທ່ານສີສົມພອນ ພົມວິຫານ, ອະນຸພາບຄົນ
ເກົ່າ ສະໄໝທີ 3, ທີ 8 ໃນເຂດ 1 ນະຄອນຫລວງ. ເຂົາກະຮັກສາຄົນໃໝ່ ທ່ານສົມພອນ
ພົມວິຫານ ກະຄົນເກົ່າ ແລະທ່ານທະນູຄົນໃໝ່ ເຂົາກະເຮັດຕາມເລື້ອງ ຕາມລາວ. ເຂົາ
ບໍ່ຄິດດອກວ່າຊິເອົາຜູ້ນັ້ນຜູ້ນີ້ ໃຫ້ເຂົາຂີດຈວດອອກ 5 ເຂົາກະຂີດອອກ 5 ຫັ້ນແຫລ້ວ.
ຢາກບໍ່ຢາກເຂົາກະເລືອກມາແຕ່ຂັ້ນເທິງ ມັນເລືອກຕາມກົດໝາຍຊື່ໆ ຜູ້ໃດຊິໄດ້ເປັນ
ນາຍົກ ເຂົາກະເລືອກມາແລ້ວ ຜູ້ໃດຊິໄດ້ເປັນປະທານສະພາເພິ່ນກະເອົາອອກມາ
ແລ້ວຢູ່ຫັ້ນແລ້ວ.”
ພ້ອມກັນນັ້ນ ປະຊາຊົນຜູ້ມີສິດປ່ອນບັດເລືອກຕັ້ງທ່ານນຶ່ງ ໃນເຂດເລືອກຕັ້ງ ທີ 1 ຂອງນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ກໍເວົ້າວ່າ:
“ໂອຍ ຂີດເອົາໂລດມັນບໍ່ໄດ້ສົນໃຈດອກ ຜູ້ໃດເປັນກະຄືເກົ່າ ຄວາມຮູ້ສູງ ຫລືຄວາມຮູ້
ຕໍ່າ ມັນຫັ້ນ ກະເບິ່ງຍາກ. ຄັນຊັ້ນຫາເລືອກເບິ່ງຜູ້ໃດສີຄືໆ ທີ່ຈະເຮັດວຽກແທ້. ບໍ່ໄດ້ສົນ
ດອກ ແຕ່ເລືອກເອົາ 3 ເອົາ 8 ໃນ 23 ຄົນ ມັນກະຂີດຈວດຈວດອອກ ກະບໍ່ໝາຍລຽງ
ເລກດອກ.”
ສະຫລຸບແລ້ວ ການເລືອກຕັ້ງແຫ່ງຊາດຂອງລາວ ທີ່ມີປະຫວັດທີ່ມີຄົນໄປປ່ອນບັດເລືອກ
ຕັ້ງ ເກືອບຮອດ 100 ເປີເຊັນໃນຮອບເກືອບ 2 ທົດສະວັດຜ່ານມາ ຍົກເວັ້ນຊຸດແລ້ວນີ້.
ສະນັ້ນ ທາງການລາວຢາກແກ້ໄຂອັດຕາສ່ວນຂອງຄົນໄປ ປ່ອນບັດ ທີ່ຫລຸດລົງໃນຊຸດ
ແລ້ວນີ້ໂດຍເນັ້ນຢໍ້າໃຫ້ຄະນະກໍາມະການເລືອກຕັ້ງ ປຸກລະດົມຄົນໃຫ້ໄປປ່ອນບັດ ແຕ່
ວ່າທາງປະຊາຊົນທົ່ວໄປນັ້ນ ປາກົດວ່າບໍ່ມີຂໍ້ ມູນຫຍັງຫລາຍປານໃດ ກ່ຽວກັບຜູ້ສະໝັກ
ໃນການເລືອກຕັ້ງທົ່ວປະເທດໃນຄັ້ງນີ້ເລີຍ.
