ລັດຖະບານລາວ ຈັດເກັບລາຍຮັບໄດ້ຕ່ຳກວ່າແຜນການປີ 2019 ເຮັດໃຫ້ຈະຕ້ອງຮ້ອງຂໍການຊ່ອຍເຫຼືອຈາກຕ່າງປະເທດເພີ້ມຂຶ້ນ ຫາກແຕ່ນານາຊາດໄດ້ໃຫ້ການຊ່ອຍເຫຼືອລາວ ພຽງ 77 ເປີເຊັນ ໃນ 9 ເດືອນທີ່ຜ່ານມາ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງ ໃນກະຊວງການເງິນ ເປີດເຜີຍວ່າ ລັດຖະບານລາວ ຈະບໍ່ສາມາດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຕາມເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້ໃນແຜນການງົບປະມານລາຍຮັບ-ລາຍຈ່າຍ ໃນປີ 2019 ນີ້ ຢ່າງແນ່ນອນ ເນື່ອງຈາກວ່າ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນຊ່ວງ 9 ເດືອນຜ່ານມາ ລັດຖະບານລາວ ຈັດເກັບລາຍຮັບໄດ້ພຽງ 17,261.75 ຕື້ກີບ ຄິດເປັນ 65.6 ເປີເຊັນຂອງແຜນການປີ ແລະໃນຂະນະດຽວກັນ ກໍປະຕິບັດລາຍຈ່າຍໄດ້ພຽງ 18,558.17 ຕື້ກີບ ຄິດເປັນ 55.6 ເປີເຊັນ ຂອງແຜນການຕະຫຼອດປີ 2019 ນີ້.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງ ໃນກະຊວງການເງິນ ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນການງົບປະມານຂອງລັດຖະບານລາວ ໃນຊ່ວງ 9 ເດືອນດັ່ງກ່າວ ມີພຽງແຕ່ກາປະຕິບັດໃນດ້ານເງິນເດືອນ ແລະເງິນອຸດໜຸນຕ່າງໆ ສຳລັບພະນັກງານເທົ່ານັ້ນ ທີ່ເປັນໄປຕາມເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້ ສ່ວນໃນດ້ານອື່ນໆລ້ວນແລ້ວແຕ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ຕ່ຳກວ່າເປົ້າໝາຍ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການລົງທຶນພາກລັດ ເຂົ້າໃນໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ເພື່ອຍົກລະດັບຄຸນນະພາບຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າໃຫ້ດີຂຶ້ນ ກໍປາກົດວ່າ ສາມາດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ພຽງ 47.7 ເປີເຊັນ ຂອງແຜນການປີເທົ່ານັ້ນ.
ພາຍໃຕ້ສະພາບການດັ່ງກ່ານນີ້ ຍັງເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວ ຈະຕ້ອງຂໍການຊ່ອຍເຫຼືອຈາກຕ່າງປະເທດເພີ້ມຂຶ້ນອີກດ້ວຍ ທັງນີ້ ໃນຊ່ວງ 9 ເດືອນທີ່ຜ່ານມາ ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ຮັບການຊ່ອຍເຫຼືອ ແລະກູ້ຢືມຈາກຕ່າງປະເທດ ໃນມູນຄ່າເກີນກວ່າ 5,452 ຕື້ກີບ ຄິດເປັນ 77 ເປີເຊັນ ຂອງແຜນການປີ ຈຶ່ງຍັງເຫຼືອອີກ 1,628 ກວ່າຕື້ກີບ ທີ່ຈະຕ້ອງຂໍການຊ່ອຍເຫຼືອ ແຕ່ກໍບໍ່ແມ່ນເລື້ອງງ່າຍ ທີ່ຈະໄດ້ຕາມຄວາມຕ້ອງການ ເພາະຕ່າງຊາດໄດ້ໃຫ້ການຊ່ອຍເຫຼືອລ້າ ແກ່ລາວພຽງ 821.44 ຕື້ກີບເທົ່ານັ້ນ ໃນຊ່ວງ 9 ເດືອນທີ່ຜ່ານມາ ໃນຂະນະດຽວກັນ ລັດຖະບານລາວ ກໍມີທາງເລືອກເຫຼືອບໍ່ຫຼາຍໃນການຈັດເກັບລາຍຮັບໃຫ້ໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນ ດັ່ງທີ່ທ່ານສົມດີ ດວງດີ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແລະລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງການເງິນ ໄດ້ຖະແຫລງຍອມຮັບວ່າ:
“ໃນສອງເດືອນທີ່ຍັງເຫຼືອທ້າຍປີ 2019 ນີ້ ທາງດ້ານລາຍຮັບນີ້ ແມ່ນຈະສຸມໃສ່ເກັບລາຍຮັບທຸລະກິດຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ ໄຟຟ້ານ້ຳຕົກ ໂຄງການສາຍສົ່ງໄຟຟ້າ ໂຄງການສ້າງທາງລົດໄຟ ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍຈະໄດ້ສືບຕໍ່ໂຄງການຫັນເປັນທັນສະໄໝ ໃນການຈັດເກັບລາຍຮັບໃຫ້ມັນໄວ ແລະມີຄວາມຮັດກຸມຂຶ້ນຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ ຄຸ້ມຄອງການເກັບພັນທະພາສີອາກອນ ຈາກການນຳເຂົ້າສິນຄ້າເປັນຕົ້ນແມ່ນ ວັດຖຸອຸປະກອນ ພາຫະນະ ກົນຈັກ ນ້ຳມັນເຊື້ອໄຟ ແລະອື່ນໆໃຫ້ມັນເຂັ້ມງວດ.”
ສ່ວນນັກເສດຖະສາດ ໃນທະນາຄານພັດທະນາເອເຊຍ ຫຼື ADB ຄາດວ່າ ລັດຖະບານລາວ ຈະຂາດດຸນທາງດ້ານງົບປະມານເກີນກວ່າ ແຜນການວາງໄວ້ທີ່ອັດຕາສະເລ່ຍ 4.9 ເປີເຊັນ ຂອງຍອດຜະລິດຕະພັນລວມພາຍໃນ ຫຼື GDP ໃນປີ 2019 ນີ້ ໂດຍພິຈາລະນາຈາກການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນການລາຍຮັບ ແລະລາຍຈ່າຍໃນໄລຍະ 9 ເດືອນທີ່ຜ່ານມາ ກໍເຊື່ອວ່າ ລັດຖະບານລາວ ຈະຕ້ອງປະເຊີນກັບການຂາດດຸນງົບປະມານໃນອັດຕາສະເລ່ຍທີ່ສູງກວ່າ 7 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ແລ້ວ ເພາະການຈັດເກັບລາຍຮັບບໍ່ໄດ້ຕາມແຜນການ ສ່ວນດ້ານລາຍຈ່າຍພາກລັດ ກໍຍັງສູງກວ່າແຜນການ ເນື່ອງຈາກວ່າ ລັດຖະບານລາວ ຕ້ອງນ້ຳໃຊ້ງົບປະມານເພື່ອຟື້ນຟູສະພາບການຕ່າງໆ ຫລັງຈາກໄພນ້ຳຖ້ວມຄັ້ງໃຫຍ່ ທັງໃນປີ 2018 ແລະປີ 2019 ນັ້ນເອງ.
ນັກເສດຖະສາດຂອງ ADB ໃຫ້ການຢືນຢັນດ້ວຍວ່າ ລັດຖະບານລາວ ຈະປະເຊີນບັນຫາຂາດດຸນທາງດ້ານງົບປະມານເພີ້ມຂຶ້ນອີກ ເພາະຄາດວ່າ ລາຍຮັບຂອງລັດຖະບານລາວ ໃນຕະຫຼອດແຜນການປີ 2019 ຈະບໍ່ເກີນ 19,440 ຕື້ກີບ ຫາກແຕ່ກໍມີລາຍຈ່າຍທີ່ຕັ້ງໄວ້ເກີນກວ່າ 33,300 ຕື້ກີບ ຊຶ່ງຖ້າຫາກບໍ່ມີການປັດລົດລົງ ກໍຈະເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວ ຕ້ອງເພິ່ນພາການຊ່ອຍເຫຼືອ ແລະກູ້ຢືມຈາກຕ່າງປະເທດ ເກີນກວ່າ 13,860 ຕື້ກີບ ຊຶ່ງເປັນໄປໄດ້ຍາກ ເພາະລັດຖະບານລາວ ມີພາລະໜີ້ສິນຕ່າງປະເທດໃນອັດຕາທີ່ສູງແລ້ວນັ້ນເອງ.
ທາງາດ້ານຊ່ຽວຊານດ້ານການເງິນຂອງທະນາຄານໂລກ ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ ລັດຖະບານລາວ ຈະປະເຊີນກັບການເປັນໜີ້ເງິນກູ້ທັງພາຍໃນ ແລະຕ່າງປະເທດເພີ້ມຂຶ້ນຈາກ 12,104 ລ້ານໂດລາ ຫຼືກວ່າ 65 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ໃນປີ 2018 ເປັນ 13,491 ລ້ານໂດລາ ຫຼື ເທົ່າກັບ 68 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ໃນປີ 2019 ທັງຍັງຈະຂາດດຸນງົບປະມານເຖິງ 9.5 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ໃນປີ 2019 ອີກດ້ວຍ ຖ້າຫາກການຈັດເກັບລາຍຮັບ ຍັງມີປະສິດທິພາບຕ່ຳ ຄືໃນໄລຍະ 9 ເດືອນທີ່ຜ່ານມາ.