ກະເສດຕະກອນລາວໃນເຂດ 9 ແຂວງບໍ່ມີເງິນສຳລັບ ຊຳລະໜີ້ ທີ່ເກີດຈາກການຊົມໃຊ້ ໄຟຟ້າເພື່ອສູບນ້ຳເຂົ້າ ທີ່ນາຄິດເປັນມູນ
ຄ່າລວມຫຼາຍກວ່າ 94 ຕື້ກີບ ເພາະໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກໄພ
ທຳມະຊາດ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວ ເປີດເຜີຍວ່າກະເສດຕະກອນລາວ ໃນ
ພື້ນທີ່ 543 ກຸ່ມບ້ານ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃນເຂດຄອງຊົນລະປະທານ ຂອງ 9 ແຂວງ ທັງໃນພາກເໜືອ
ພາກກາງ ແລະພາກໃຕ້ ຍັງມີໜີ້ສິນ ທີ່ເກີດຈາກການໃຊ້ພະລັງງານໄຟຟ້າ ເພື່ອສູບນ້ຳ
ຈາກຄອງຊົນລະປະທານ ເຂົ້າທີ່ນາຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ແລະຍັງບໍ່ໄດ້ຊຳລະໃຫ້ແກ່ ລັດວິສາ
ຫະກິດໄຟຟ້າລາວ ນັບເປັນເວລາກວ່າ 1 ປີມາແລ້ວຄິດເປັນມູນຄ່າລວມຫຼາຍກວ່າ 94
ຕື້ກີບ ຫຼື 12 ລ້ານດອນລາ.
ໂດຍມີສາເຫດມາຈາກການທີ່ກະເສດຕະກອນເຫຼົ່ານີ້ ຕ້ອງ
ປະສົບກັບໄພທຳມະຊາດ ຢ່າງໜັກໜ່ວງທັງໄພນ້ຳຖ້ວມ ແລະ
ໄພແຫ້ງແລ້ງ ໃນຕະຫຼອດລະຍະ 2 ປີມານີ້ ຊຶ່ງນອກຈາກ ຈະ
ເຮັດໃຫ້ ເກີດການເສຍຫາຍ ຈົນຕ້ອງຕົກຢູ່ໃນສະພາບທີ່ສູນ
ເສຍ ຊັບສິນສ່ວນໃຫຍ່ໄປກັບໄພທຳມະຊາດດັ່ງກ່າວແລ້ວ ຍັງເຮັດໃຫ້ກະເສດຕະກອນລາວ ຈຳນວນບໍ່ນ້ອຍ ໄດ້ພາກັນ
ຢຸດເຊົາ ຈາກການເຮັດນາປູກເຂົ້າ ຢ່າງສິ້ນເຊີງອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່
ກະເສດຕະກອນລາວ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກໄພນ້ຳຖ້ວມ
ໃນແຂວງໄຊຍະບູລີ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ໃນເມື່ອກ່ອນຖືວ່າ ພວກເຮົາປູກຝັງຕົວຢ່າງປູກເຂົ້າ
ປູກໝາກງາ ໝາກແຕງຈັ່ງຊີ້ ເຮົາກະໄດ້ໃຊ້ແຮງງານຫຼາຍ
ໃຊ້ແຮງງານຫຼາຍມັນກໍບໍ່ໄດ້ຕາມຄວາມຕ້ອງການແຫລ່ງລາຍຮັບເຂົ້າສູ່ຄອບຄົວ
ຖືວ່າມີນ້ອຍ ຈັ່ງຊັ້ນຂ້າພະເຈົ້າ ຕັດສິນໃຈວ່າ ການປູກເຂົ້າກະວ່າຈະບໍ່ເຮັດແລ້ວ
ປີນີ້.”
ໂດຍນອກຈາກແຂວງໄຊຍະບູລີ ທີ່ກະເສດຕະກອນ ບໍ່ສາມາດ
ຊຳລະໜີ້ ຄ່າຊົມໃຊ້ພະລັງງານໄຟຟ້າ ໄດ້ດັ່ງກ່າວແລ້ວ ກໍຍັງມີ
ກະເສດຕະກອນ ໃນແຂວງວຽງຈັນ ບໍລິຄຳໄຊ ຄຳມ່ວນ
ສະຫວັນນະເຂດ ສາລະວັນ ຈຳປາສັກ ອັດຕະປື ແລະເຊກອງ ທີ່ຕ້ອງຕົກຢູ່ໃນສະພາບການດຽວກັນ ເພາະໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ
ຢ່າງໜັກໜ່ວງ ຈາກໄພນ້ຳຖ້ວມ ທີ່ເຮັດໃຫ້ທີ່ນາເສຍຫາຍໄປ
ກວ່າ 4 ແສນເຮັກຕາ ເມື່ອປີກາຍ.ກ່ອນໜ້ານີ້ ທ່ານສົມດີ ດວງດີ
ລັດຖະມົນຕີວ່າການ ກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນ ໄດ້
ຖະແຫລງຍອມຮັບວ່າ ການຜະລິດເຂົ້າປະຈຳລະດູການ 2012
-2013 ບໍ່ສາມາດຈັດຕັ້ງ ປະຕິບັດໃຫ້ບັນລຸຕາມແຜນການ ແລະເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້ ໃນປະລິມານລວມ ບໍ່ນ້ອຍກວ່າ 3 ລ້ານ
8 ແສນໂຕນ ໂດຍມີສາເຫດ ມາຈາກການທີ່ກະເສດຕະກອນລາວ ໄດ້ພາກັນລົດການປູກ
ເຂົ້າ ແລະ ຫັນໄປປູກພືດເສດຖະກິດຊະນິດອື່ນໆ ຫຼາຍຂຶ້ນ.
ສ່ວນສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ກະເສດຕະກອນລາວ ໄດ້ພາກັນຫັນໄປປູກພືດຊະນິດອື່ນໆ ແທນ
ເຂົ້າຫຼາຍຂຶ້ນນັ້ນ ກໍຍ້ອນວ່າ ຕົ້ນທຶນໃນການປູກເຂົ້າ ໄດ້ປັບຕົວສູງຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະ
ແມ່ນ ລາຄາປຸຍ ລາຄານ້ຳມັນ ແລະຄ່າແຮງງານທີ່ເພີ້ມສູງຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ແຕ່ລາຄາເຂົ້າ
ກັບບໍ່ໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນເລີຍ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຊາວໄຮ່ຊາວນາໃນລາວ ໄດ້ພາກັນຫັນໄປປູກພືດຊະ
ນິດອື່ນໆ ທີ່ເຫັນວ່າ ມີລາຍຮັບດີກວ່າປູກເຂົ້ານັ້ນເອງ.
ໂດຍໃນລະດູການປີ 2012-2013 ທີ່ຜ່ານມາ ກະເສດຕະກອນລາວ ສາມາດຜະລິດເຂົ້າ
ໄດ້ໃນປະລິມານລວມ 3 ລ້ານ 5 ແສນ 4 ໝື່ນໂຕນ ທີ່ຄິດເປັນ 93 ເປີເຊັນ ຂອງແຜນການປີ
ໂດຍໃນນີ້ ກໍເປັນຜົນຜະລິດເຂົ້ານາປີໃນປະລິມານ 2 ລ້ານ 8 ແສນ 5 ໝື່ນໂຕນ ຜົນຜະລິດ
ເຂົ້າຈາກເຂດເນີນສູງ 195,000 ໂຕນ ແລະຜົນຜະລິດເຂົ້ານາແຊງ 5 ແສນໂຕນທີ່ທຽບ
ໄດ້ກັບ 66 ເປີເຊັນ ຂອງແຜນການເທົ່ານັ້ນ.
ນອກຈາກນີ້ ໄພທຳມະຊາດ ກໍເປັນອີກປັດໄຈໜຶ່ງ ທີ່ກະທົບຕໍ່ແຜນການເພີ້ມຜົນຜະລິດເຂົ້າ
ໃນລາວນັບແຕ່ປີ 2008 ເປັນຕົ້ນມາ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ໄພນ້ຳຖ້ວມຄັ້ງໃຫຍ່ ໃນແຂວງ
ພາກໃຕ້ທີ່ເກີດຈາກພາຍຸໂຊນຮ້ອນເກດສະໜາໃນປີ 2010.
ຊຶ່ງກໍຕິດຕາມດ້ວຍພາຍຸໂຊນຮ້ອນໄຫ້ໝ້າ ແລະພາຍຸນົກເຕັນໃນປີ 2011 ຮວມເຖິງປະລິມານ
ນ້ຳຝົນທີ່ຕົກລົງມາຢ່າງຫລວງຫຼາຍໃນປີ 2012 ແລະພາຍຸໃນປີ 2013 ນັ້ນ ກໍໄດ້ສົ່ງຜົນ
ກະທົບເຮັດໃຫ້ພື້ນທີ່ປູກເຂົ້າຂອງກະເສດຕະກອນລາວເສຍຫາຍໄປຫຼາຍແສນເຮັກຕາ
ດ້ວຍເຊັ່ນກັນ.
ຄ່າລວມຫຼາຍກວ່າ 94 ຕື້ກີບ ເພາະໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກໄພ
ທຳມະຊາດ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວ ເປີດເຜີຍວ່າກະເສດຕະກອນລາວ ໃນ
ພື້ນທີ່ 543 ກຸ່ມບ້ານ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃນເຂດຄອງຊົນລະປະທານ ຂອງ 9 ແຂວງ ທັງໃນພາກເໜືອ
ພາກກາງ ແລະພາກໃຕ້ ຍັງມີໜີ້ສິນ ທີ່ເກີດຈາກການໃຊ້ພະລັງງານໄຟຟ້າ ເພື່ອສູບນ້ຳ
ຈາກຄອງຊົນລະປະທານ ເຂົ້າທີ່ນາຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ແລະຍັງບໍ່ໄດ້ຊຳລະໃຫ້ແກ່ ລັດວິສາ
ຫະກິດໄຟຟ້າລາວ ນັບເປັນເວລາກວ່າ 1 ປີມາແລ້ວຄິດເປັນມູນຄ່າລວມຫຼາຍກວ່າ 94
ຕື້ກີບ ຫຼື 12 ລ້ານດອນລາ.
ໂດຍມີສາເຫດມາຈາກການທີ່ກະເສດຕະກອນເຫຼົ່ານີ້ ຕ້ອງ
ປະສົບກັບໄພທຳມະຊາດ ຢ່າງໜັກໜ່ວງທັງໄພນ້ຳຖ້ວມ ແລະ
ໄພແຫ້ງແລ້ງ ໃນຕະຫຼອດລະຍະ 2 ປີມານີ້ ຊຶ່ງນອກຈາກ ຈະ
ເຮັດໃຫ້ ເກີດການເສຍຫາຍ ຈົນຕ້ອງຕົກຢູ່ໃນສະພາບທີ່ສູນ
ເສຍ ຊັບສິນສ່ວນໃຫຍ່ໄປກັບໄພທຳມະຊາດດັ່ງກ່າວແລ້ວ ຍັງເຮັດໃຫ້ກະເສດຕະກອນລາວ ຈຳນວນບໍ່ນ້ອຍ ໄດ້ພາກັນ
ຢຸດເຊົາ ຈາກການເຮັດນາປູກເຂົ້າ ຢ່າງສິ້ນເຊີງອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່
ກະເສດຕະກອນລາວ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກໄພນ້ຳຖ້ວມ
ໃນແຂວງໄຊຍະບູລີ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ໃນເມື່ອກ່ອນຖືວ່າ ພວກເຮົາປູກຝັງຕົວຢ່າງປູກເຂົ້າ
ປູກໝາກງາ ໝາກແຕງຈັ່ງຊີ້ ເຮົາກະໄດ້ໃຊ້ແຮງງານຫຼາຍ
ໃຊ້ແຮງງານຫຼາຍມັນກໍບໍ່ໄດ້ຕາມຄວາມຕ້ອງການແຫລ່ງລາຍຮັບເຂົ້າສູ່ຄອບຄົວ
ຖືວ່າມີນ້ອຍ ຈັ່ງຊັ້ນຂ້າພະເຈົ້າ ຕັດສິນໃຈວ່າ ການປູກເຂົ້າກະວ່າຈະບໍ່ເຮັດແລ້ວ
ປີນີ້.”
ໂດຍນອກຈາກແຂວງໄຊຍະບູລີ ທີ່ກະເສດຕະກອນ ບໍ່ສາມາດ
ຊຳລະໜີ້ ຄ່າຊົມໃຊ້ພະລັງງານໄຟຟ້າ ໄດ້ດັ່ງກ່າວແລ້ວ ກໍຍັງມີ
ກະເສດຕະກອນ ໃນແຂວງວຽງຈັນ ບໍລິຄຳໄຊ ຄຳມ່ວນ
ສະຫວັນນະເຂດ ສາລະວັນ ຈຳປາສັກ ອັດຕະປື ແລະເຊກອງ ທີ່ຕ້ອງຕົກຢູ່ໃນສະພາບການດຽວກັນ ເພາະໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ
ຢ່າງໜັກໜ່ວງ ຈາກໄພນ້ຳຖ້ວມ ທີ່ເຮັດໃຫ້ທີ່ນາເສຍຫາຍໄປ
ກວ່າ 4 ແສນເຮັກຕາ ເມື່ອປີກາຍ.ກ່ອນໜ້ານີ້ ທ່ານສົມດີ ດວງດີ
ລັດຖະມົນຕີວ່າການ ກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນ ໄດ້
ຖະແຫລງຍອມຮັບວ່າ ການຜະລິດເຂົ້າປະຈຳລະດູການ 2012
-2013 ບໍ່ສາມາດຈັດຕັ້ງ ປະຕິບັດໃຫ້ບັນລຸຕາມແຜນການ ແລະເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້ ໃນປະລິມານລວມ ບໍ່ນ້ອຍກວ່າ 3 ລ້ານ
8 ແສນໂຕນ ໂດຍມີສາເຫດ ມາຈາກການທີ່ກະເສດຕະກອນລາວ ໄດ້ພາກັນລົດການປູກ
ເຂົ້າ ແລະ ຫັນໄປປູກພືດເສດຖະກິດຊະນິດອື່ນໆ ຫຼາຍຂຶ້ນ.
ສ່ວນສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ກະເສດຕະກອນລາວ ໄດ້ພາກັນຫັນໄປປູກພືດຊະນິດອື່ນໆ ແທນ
ເຂົ້າຫຼາຍຂຶ້ນນັ້ນ ກໍຍ້ອນວ່າ ຕົ້ນທຶນໃນການປູກເຂົ້າ ໄດ້ປັບຕົວສູງຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະ
ແມ່ນ ລາຄາປຸຍ ລາຄານ້ຳມັນ ແລະຄ່າແຮງງານທີ່ເພີ້ມສູງຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ແຕ່ລາຄາເຂົ້າ
ກັບບໍ່ໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນເລີຍ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຊາວໄຮ່ຊາວນາໃນລາວ ໄດ້ພາກັນຫັນໄປປູກພືດຊະ
ນິດອື່ນໆ ທີ່ເຫັນວ່າ ມີລາຍຮັບດີກວ່າປູກເຂົ້ານັ້ນເອງ.
ໂດຍໃນລະດູການປີ 2012-2013 ທີ່ຜ່ານມາ ກະເສດຕະກອນລາວ ສາມາດຜະລິດເຂົ້າ
ໄດ້ໃນປະລິມານລວມ 3 ລ້ານ 5 ແສນ 4 ໝື່ນໂຕນ ທີ່ຄິດເປັນ 93 ເປີເຊັນ ຂອງແຜນການປີ
ໂດຍໃນນີ້ ກໍເປັນຜົນຜະລິດເຂົ້ານາປີໃນປະລິມານ 2 ລ້ານ 8 ແສນ 5 ໝື່ນໂຕນ ຜົນຜະລິດ
ເຂົ້າຈາກເຂດເນີນສູງ 195,000 ໂຕນ ແລະຜົນຜະລິດເຂົ້ານາແຊງ 5 ແສນໂຕນທີ່ທຽບ
ໄດ້ກັບ 66 ເປີເຊັນ ຂອງແຜນການເທົ່ານັ້ນ.
ນອກຈາກນີ້ ໄພທຳມະຊາດ ກໍເປັນອີກປັດໄຈໜຶ່ງ ທີ່ກະທົບຕໍ່ແຜນການເພີ້ມຜົນຜະລິດເຂົ້າ
ໃນລາວນັບແຕ່ປີ 2008 ເປັນຕົ້ນມາ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ໄພນ້ຳຖ້ວມຄັ້ງໃຫຍ່ ໃນແຂວງ
ພາກໃຕ້ທີ່ເກີດຈາກພາຍຸໂຊນຮ້ອນເກດສະໜາໃນປີ 2010.
ຊຶ່ງກໍຕິດຕາມດ້ວຍພາຍຸໂຊນຮ້ອນໄຫ້ໝ້າ ແລະພາຍຸນົກເຕັນໃນປີ 2011 ຮວມເຖິງປະລິມານ
ນ້ຳຝົນທີ່ຕົກລົງມາຢ່າງຫລວງຫຼາຍໃນປີ 2012 ແລະພາຍຸໃນປີ 2013 ນັ້ນ ກໍໄດ້ສົ່ງຜົນ
ກະທົບເຮັດໃຫ້ພື້ນທີ່ປູກເຂົ້າຂອງກະເສດຕະກອນລາວເສຍຫາຍໄປຫຼາຍແສນເຮັກຕາ
ດ້ວຍເຊັ່ນກັນ.