ລິ້ງ ສຳຫລັບເຂົ້າຫາ

ວັນອາທິດ, ໑໓ ຕຸລາ ໒໐໒໔

ຄວາມກ້າວໜ້າໃນການ ປະຕິບັດສົນທິສັນຍາ ຫ້າມລະເບີດຝັງດິນ


ພາກສ່ວນນຶ່ງຂອງລະເບີດຝັງດິນ ທີ່ຖືກທໍາລາຍແລ້ວທີ່ຕົກຄ້າງຢູ່ໃນ
ເຂດແບ່ງແດນໂດຍສະຫະປະຊາຊາດ (ເສັ້ນສີຂຽວ)ຢູ່ນະຄອນຫລວງ
Nicosia ທີ່ຖືກແບ່ງແຍກອອກເປັນສອງຝ່າຍຂອງ Cyprus ໃນ
ເດືອນພະຈິກ 2006 (AP Photo/Petros Karadjias, File)
ພາກສ່ວນນຶ່ງຂອງລະເບີດຝັງດິນ ທີ່ຖືກທໍາລາຍແລ້ວທີ່ຕົກຄ້າງຢູ່ໃນ ເຂດແບ່ງແດນໂດຍສະຫະປະຊາຊາດ (ເສັ້ນສີຂຽວ)ຢູ່ນະຄອນຫລວງ Nicosia ທີ່ຖືກແບ່ງແຍກອອກເປັນສອງຝ່າຍຂອງ Cyprus ໃນ ເດືອນພະຈິກ 2006 (AP Photo/Petros Karadjias, File)

ລາຍງານໃໝ່ສະບັບນຶ່ງ​ເວົ້າ​ວ່າ ​ກໍາລັງມີ​ການ​ທໍາຄວາມກ້າວໜ້າຢ່າງ​ໃຫຍ່ຫລວງໃນການ ຫ້າມນໍາໃຊ້ແລະຜະລິດລະເບີດຝັງດິນຕໍ່ຕ້ານມະນຸດ. ຂໍ້ມູນຈາກລາຍງານການຄວບຄຸມ ຕິດຕາມລະເບີດຝັງດິນ ຫລື Landmine Monitor ປະຈໍາປີ 2010 ນີ້ ສະແດງໃຫ້ ເຫັນວ່າ ​ໄດ້​ມີ​ການ​ທໍາຄວາມກ້າວໜ້າຫລາຍຢ່າງເປັນປະຫວັດການ​ໃນ​ປີ​ກາຍ​ນີ້ ​ໃນ​ການຈັດ​ຕັ້ງປະຕິບັດສົນທິສັນຍາຫ້າມລະເບີດຝັງດິນສະບັບປີ 1997 ນັ້ນ.

ທ່ານ Mark Hiznay ຜູ້ສຶກສາຄົ້ນຄວ້າອາວຸໂສປະຈໍາHuman Rights Watch ຫລື
ອົງການສິ້ງຊອມສິດທິມະນຸດກ່າວວ່າ ມັນເປັນເລື່ອງທີ່​ໜ້າ​ພິດສະຫວົງ​ງົງງວຍ ທີ່​ໄດ້​ເຫັນ
ວ່າ 12ປີ ຫລັງຈາກທີ່​ໄດ້​ມີ​ການເຈລະຈາຕໍ່ລອງເຮັດສົນທິສັນຍາເກືອດຫ້າມລະເບີດຝັງ
ດິນຂຶ້ນມາ​ໄດ້ໃນປີ 1997ນັ້ນ ລະດັບການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ແລະຄວາມໝັ້ນໝາຍໂດຍຫລາຍໆ
ປະເທດເພື່ອກໍາຈັດຖອນຮາກອາວຸດດັ່ງກ່າວນີ້ ກໍ​ຍັງເຂັ້ມແຂງເທົ່າ​ໆກັບທີ່ເຄີຍມີມາ. ຊຶ່ງ
ທ່ານ Hiznay ກ່າວໃນຕອນນຶ່ງວ່າ:

“ອາວຸດນີ້ຈະບໍ່ຖືກຝັງ​ລົງ​ພື້ນ​ດິນອີກຕໍ່ໄປແລ້ວ. ອາວຸດນີ້ຈະຖືກຂຸດອອກມາຈາກ
ພື້ນດິນ ແລະຈໍານວນຄົນເສຍຊີວິດກໍກໍາລັງລຸດຕໍ່າລົງນັບ​ມື້ ຊຶ່ງ​ເປັນ​ສິ່ງ​ທີ່​ພວກ​
ເຮົາ​ຢາກ​ໃຫ້​ມີ​ຂຶ້ນ ຈາກສົນທິສັນຍາສະບັບນີ້.”

ລາຍງານການຄວບຄຸມ ຕິດຕາມລະເບີດຝັງດິນ ຫລື Landmine Monitor ປະຈໍາປີ 2010
ລາຍງານການຄວບຄຸມ ຕິດຕາມລະເບີດຝັງດິນ ຫລື Landmine Monitor ປະຈໍາປີ 2010

ທ່ານ ຮີຊເນ ກ່າວຕໍ່ໄປວ່າ ການໃຊ້ລະເບີດຝັງດິນກໍ
ໄດ້ຫລຸດລົງຢ່າງ​ຫລວງຫລາຍ ​ແລະວ່າ ປະເທດຣັດ
ເຊຍໄດ້ຖືກລົບຊື່ອອກຈາກການ​ເປັນ​ປະ​ເທດ​ທີ່​ນໍາໃຊ້
ລະເບີດຝັງດິນແລ້ວໃນປີນີ້ເຫລືອແຕ່ມຽນມາປະເທດ
ດຽວ ທີ່ຍັງ​ເອົາລະເບີດຝັງດິນ​ໄປຫ້າງ​ໄວ້ຢ່າງຕັ້ງ
ໜ້າຢູ່ໃນເວລານີ້.

ທ່ານຮິ​ຊ​ເນກ່າວວ່າ ນອກຈາກກໍາລັງຂອງລັດຖະບານ
ທະຫານ​ໃນມຽນມາ​ແລ້ວ ກໍ​ມີກຸ່ມປະກອບອາວຸດທີ່ບໍ່
ຂຶ້ນ​ກັບລັດຖະບານຢູ່ໃນພຽງ 6 ປະເທດ​ເທົ່າ​ນັ້ນ ທີ່
ຍັງສືບຕໍ່ໃຊ້ລະເບີດຝັງດິນຢູ່ ຄື​ໃນ​ປະ​ເທດ ອັຟກາ
ນີສຖານ, ໂຄລໍາເບຍ, ອິນເດຍ, ມຽນມາ, ປາກີສຖານ ແລະເຢເມນ.

ທ່ານກ່າວອີກວ່າ ​ເວລາ​ນີ້ ​ມີ​ພຽງສິບກ່ວາປະເທດ​ເທົ່າ​
ນັ້ນທີ່ຍັງຜະຫລິດລະເບີດຝັງດິນ ແຕ່ໃນຈໍານວນນັ້ນ
ກໍເຊື່ອວ່າ ມີພຽງສາມປະເທດທີ່ກໍາລັງສືບຕໍ່ຜະຫລິດອາວຸດຮ້າຍແຮງເຫລົ່ານີ້ຢ່າງຕັ້ງໜ້າ
ຊຶ່ງທ່ານ ຮີຊເນກ່າວຕໍ່ໄປວ່າ:

“ພວກເຮົາສາມາດຊີ້ບອກຈໍານວນຜູ້ເສຍຊີວິດຍ້ອນລະເບີດຝັງດິນ ແລະວັດຖຸລະ
ເບີດຈາກສົງຄາມ​ໃນປີ 2009 ​ນັ້ນ​ໄດ້ 3,956 ຄົນ ແລະຈຳນວນນີ້ ກໍເວົ້າໄດ້
ອີກວ່າ ມັນແມ່ນຈໍານວນລວມປະຈໍາປີ ທີ່ຕໍ່າທີ່ສຸດ ນັບຕັ້ງແຕ່ພວກເຮົາເລີ່ມ
ຄວບຄຸມຕິດຕາມ​ເບິ່ງໃນປີ 1999 ​ເປັນຕົ້ນມາ ແລະກໍ​ແມ່ນ 28 ເປີເຊັນ ຕໍ່າ
ກວ່າຈໍານວນຂອງປີ 2008. ໃນແງ່ຂອງພື້ນທີ່ ທີ່​ໄດ້​ມີ​ການສະ​ສາງກໍາຈັດລະເບີດ
ອອກ​ໄປ​ໄດ້ໃນປີນີ້ ໂຄງການ​ເກັບ​ກູ້ການລະເບີດຝັງດິນຕ່າງໆ ​ແມ່ນໄດ້ທໍາການ
ເກັບກູ້ໃນພື້ນທີ່ຢ່າງໜ້ອຍ 198 ​ກິ​ໂລແມັດມົນທົນໃນປີ 2009 ແລະອີກຄັ້ງນຶ່ງ.
ນີ້​ກໍນັບ ວ່າເປັນຈໍານວນລວມທີ່ສູງທີ່ສູງທີ່ສຸດໃນປະຫວັດສາດ ທີ່ພວກເຮົາໄດ້
ບັນທຶກໄວ້.”

ໃນຈໍານວນປະເທດທັງໝົດຂອງໂລກ ມີ 80% ຫລື 156 ປະເທດທີ່ເປັນພາຄີໃນສົນທິສັນ
ຍາ​ເກືອດຫ້າມລະເບີດຝັງດິນ. ແລະມີ 39 ປະເທດ ທີ່ໂຮມທັງ ຈີນ, ອິນເດຍ, ປາກີສະ
ຖານ, ຣັດເຊຍ ແລະ ສະຫະລັດ ທີ່ຍັງບໍ່ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມ​ເປັນ​ພາຄີໃນສົນທິສັນຍາດັ່ງກ່າວ.

ທ່ານ Stephen Goose ຫົວໜ້າບັນນາທິການຂອງ ວາລະສານ Landmine Monitor (file photo)
ທ່ານ Stephen Goose ຫົວໜ້າບັນນາທິການຂອງ ວາລະສານ Landmine Monitor (file photo)

ຢ່າງໃດກໍຕາມ ທ່ານ Stephen
Goose ຫົວໜ້າບັນນາທິການ
ຂອງ ວາລະສານ Landmine
Monitor ກ່າວວ່າ ເກືອບວ່າທັງ
ໝົດຂອງປະເທດເຫລົ່ານີ້ ສ່ວນ
ໃຫຍ່ແລ້ວ ແມ່ນ​ໄດ້ປະຕິບັດ
ຕາມສົນທິສັນຍາສະບັບນີ້ ໄປ
ໃນຕົວຢູ່ແລ້ວ. ທ່ານ Goose
ຊີ້​ແຈງວ່າ:

“ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ ສະຫະລັດກໍ
ບໍ່ໄດ້ນໍາໃຊ້ລະເບີດຝັງດິນ
ມາຕັ້ງແຕ່ປີ 1991 ແລະ
ກໍບໍ່ໄດ້ສົ່ງອອກລະເບີດຝັງດິນ
ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 1992 ເປັນຕົ້ນ
ມາ ແລະກໍບໍ່ໄດ້ຜະລິດລະ
ເບີດຝັງດິນ ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ
1997. ​ແລະ​ສະຫະລັດ​ກໍໄດ້ທໍາລາຍລະເບີດຝັງດິນ ທີ່ສະສົມໄວ້ໃນສາງໄປແລ້ວ
ຫລາຍລ້ານລູກ ແລະ ໃຫ້ເງິນຊ່ວຍ ເຫລືອ ເພື່ອການເກັບກູ້ລະເບີດ ແລະຊ່ວຍ
ເຫລືອຜູ້ເຄາະຮ້າຍຍ້ອນ ລະເບີດຝັງດິນນັ້ນ ຫລາຍກວ່າປະເທດອື່ນ​ໃດ ຊຶ່ງ​ຟັງ​
ແລ້ວ ກໍ​ຄື​ວ່າ ເປັນສະມາຊິກຫລື​ພາຄີທີ່ດີຂອງສົນທິສັນຍາຢູ່ແລ້ວ ​ແຕ່​ສະຫະລັດ​
ກໍ​ບໍ່ຍອມ​ເຂົ້າ​ຮ່ວມ ຊຶ່ງພວກເຮົາຫວັງຢ່າງຍິ່ງວ່າ ສະຖານະ​ການນີ້ຈະປ່ຽນ​ໄປ.”

ທ່ານກູສ ກ່າວວ່າ ພວກນັກເຄື່ອນໄຫວຕ້ານ​ລະ​ເບີດ​ຝັງ​ດິນທັງຫລາຍ ແມ່ນໄດ້ພາກັນ​ປຸກ
ລະດົມ ປະນາມການນໍາໃຊ້ລະເບີດຝັງດິນ ຢ່າງໄດ້ ຜົນ​ຫລາຍ ຈົນ​ພາ​ໃຫ້​ເຂົາ​ເຈົ້າປະສົບ
ຄວາມ​ສໍາ​ເລັດ​ ແລະໄດ້ຮັບ​ໄຊຊະ ນະ​ໃນສົງຄາມຕໍ່ຕ້ານອາວຸດຮ້າຍ​ແຮງ​ດັ່ງກ່າວ​ນີ້ ຊຶ່ງທ່ານ
Goose ກ່າວຕື່ມວ່າ ແມ່ນ​ແຕ່ພວກກຸ່ມກະບົດຕ່າງໆ ກໍຍັງຮູ້ສຶກ​ເຖິງ​ຄວາມກົດດັນໃນ
ເລື້ອງນີ້. ທ່ານ​ກ່າວ​ໃນ​ທີ່​ສຸດວ່າ ຈໍານວນ​ພວກ​ກຸ່ມ​ບໍ່​ຂຶ້ນ​ກັບ​ລັດຖະບານ ທີ່​ນໍາ​ໃຊ້​ລະ​ເບີດ
ຝັງ​ດິນ​ນັ້ນກໍກໍາລັງຫລຸດນ້ອຍ​ຖອຍ​ລົງເຊັ່ນກັນ.

XS
SM
MD
LG