ວັນທີ່ 22 ພະຈິກ ຄືມື້ວານນີ້ ຖືເປັນຂີດໝາຍ ຄົບຮອບ 50 ປີ
ຂອງການເຖິງແກ່ອະສັນຍະກໍາຂອງປະທານາທິບໍດີ John F.
Kennedy. ວັນຄົບຮອບດັ່ງກ່າວນີ້ ໄດ້ກາຍເປັນຈຸດນຶ່ງ ທີ່ສະ
ທ້ອນເຖິງຊ່ວງເວລາແຫ່ງການດໍາລົງຕໍາແໜ່ງປະທານາທິບໍດີ
ຂອງທ່ານ Kennedy ອັນເປັນພາກ ສ່ວນນຶ່ງ ຂອງລາຍການ
ພິເສດຂອງວີໂອເອ ກ່ຽວກັບມູນເຊື້ອຂອງທ່ານ. ໃນເວລາທີ່
ທ່ານເຂົ້າຮັບຕຳແໜ່ງປະທານາທິບໍດີໃນປີ 1961 ນັ້ນ ສະຫະ
ລັດ ແລະສະຫະພາບໂຊຫວຽດ ພວມຢູ່ໃນລະຫວ່າງ ສົງຄາມ
ເຢັນບ່ອນທີ່ ເຂດແນວໜ້າ ກໍຄື ນະຄອນ Berlin, ປະເທດ
Cuba ແລະຫວຽດນາມ ທ່ານເຄນເນດີ້ເຂົ້າມາບໍລິຫານປະເທດ ດ້ວຍການຕັດສິນ ໃຈ ທີ່ຈະຕໍ່ຕ້ານ ລັດທິຄອມມີວນີສ. ແຕ່ດັ່ງທີ່ Jim Malone ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ ລາຍງານມານັ້ນ ກໍແມ່ນວ່າ ນະໂຍບາຍຕ່າງປະເທດທີ່ລົ້ມແຫຼວໄປແຕ່ຫົວທີ ຢູ່ໃນຄິວບານັ້ນ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ການເລີ່ມຕົ້ນບໍລິຫານປະເທດຊາດ ຂອງທ່ານເຄນເນດີ້ ຕ້ອງພົບກັບຄວາມລໍາ ບາກ. ວັນນະສອນ ຈະນໍາເອົາລາຍລະອຽດ ມາສະເໜີທ່ານ ໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ
ນັບແຕ່ຕອນເລີ່ມຕົ້ນ ໃນການເຂົ້າຮັບຕໍາແໜ່ງປະທານາທິບໍດີຂອງທ່ານນັ້ນ ທ່ານຈອນ ເຄນເນດີ້ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຢ່າງເປັນທີ່ແຈ້ງຂາວວ່າ ທ່ານຈະບໍ່ຍອມອ່ອນຂໍ້ ໃນຂະ ນະ ທີ່ປະເຊີນໜ້າກັບການລຸກລານ ໂດຍສົງຄາມເຢັນຈາກສະຫະພາບໂຊຫວຽດຢ່າງເດັດຂາດ.
ທ່ານ ຈອນ ເຄນເນດີ້ ເວົ້າວ່າ: “ຂໍໃຫ້ທຸກໆປະເທດຮູ້ໄວ້ວ່າ ບໍ່ວ່າປະເທດໃດຈະຫວັງດີ ຫຼືຫວັງຮ້າຍຕໍ່ພວກເຮົາກໍຕາມ ວ່າພວກເຮົາຈະຕ້ອງໄດ້ຊົດໃຊ້ຄ່າເສຍຫາຍໃດໆ ແບກຫາບພາລະໃດໆ ປະເຊີນກັບຄວາມລໍາບາກ ໃດໆ ສະໜັບ ສະໜຸນເພື່ອນມິດໃດໆ ຄັດຄ້ານຜູ້ເປັນປໍລະປັກໃດໆ ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມຢູ່ລອດ ແລະເພື່ອໄຊຊະນະຂອງອິດສະຫຼະພາບ.”
ລັດຖະບານທ່ານເຄນເນດີ້ ໄດ້ຮັບຄວາມເສຍຫາຍຢ່າງໜັກ ຍ້ອນການຕັດສິນໃຈຜິດ ພາດ ທີ່ໄປໜຸນຫຼັງແຜນການບຸກລຸກຄິວບາ ຂອງອົງການສືບລັບຊີໄອເອສະຫະລັດ ໂດຍກຸ່ມລີ້ໄພທີ່ຕໍ່ຕ້ານ Castro ຢູ່ທີ່ອ່າວໝູ ຫຼື Bay of Pig. ນັກແຕ່ງປື້ມ Robert Dallek ເວົ້າວ່າ: “ການບຸກລຸກ ທີ່ຮູ້ວ່າບໍ່ປະ ສົບຜົນສໍາເລັດນັ້ນ ນັບວ່າເປັນຄວາມຫາຍະນະປະການນຶ່ງ ຂອງການບໍລິຫານປະເທດ ແລະທ່ານເຄນເນດີ້ ກໍໄດ້ຮຽນຮູ້ບົດຮຽນອັນມີຄ່ານີ້.
ທ່ານ Dallek ເວົ້າວ່າ: “ນັບວ່າມັນເປັນຄວາມລົ້ມແຫຼວ ອັນໃຫຍ່ຫຼວງທີ່ສຸດ ຈົນ ເຖິງໃນເວລາຕໍ່ມາ ທ່ານເຄນເນດີ້ ໄດ້ເວົ້າແລ້ວ ເວົ້າອີກວ່າ “ຂ້າພະເຈົ້າໂງ່ຈ້າປານນັ້ນພຸ້ນບໍ່? ທ່ານຮູ້ສຶກເສຍໃຈແລະເຈັບປວດທີ່ສຸດໃນເລຶ່ອງນີ້ ແລະພ້ອມ ດຽວກັນກໍໄດ້ສ້າງຄວາມບໍ່ເຊື່ອໃຈຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງໃນຕົວທ່ານ ຢູ່ໃນກອງທັບ.”
ຄວາມບໍ່ສຳເລັດໃນຕອນຕົ້ນໆກ່ຽວກັບເລື່ອງຄິວບາບວກກັບຄວາມໜຸ່ມນ້ອຍ ແລະຂາດປະສົບການຂອງທ່ານເຄນເນດີ້ນັ້ນ ໝາຍຄວາມວ່າ ທ່ານຕ້ອງໄດ້ຮັບຄວາມເຄົາ ລົບນັບຖືຈາກຜູ້ນໍາໂລກທັງຫຼາຍ ທີ່ໂຮມທັງພວກປະເທດພັນ ທະມິດແລະສັດຕູຂອງສະຫະລັດໃນລະຫວ່າງການຢ້ຽມຢາມພາກພື້ນຢູໂຣບ ໃນຕອນຕົ້ນນັ້ນ.
ທ່ານ Dallek ເວົ້າວ່າ “ແລະສະນັ້ນ ຄວາມຈິງແທ້ໆແລ້ວ ກໍຄືວ່າທ່ານເຄນເນດີ້ ຈະເຫັນຢືນຢູ່ຄຽງຂ້າງ ປະທານາທິບໍດີຝຣັ່ງ ທ່ານ De Gaulle ທີ່ໄດ້ຮັບປະ ຕິ ບັດຕໍ່ຢ່າງເທົ່າທຽມກັນນັ້ນ ມັນເປັນການ ເພີ່ມຊື່ສຽງຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ ຂອງທ່ານເຄນເນດີ້ໃນເວທີນາໆຊາດ. ແຕ່ຫຼັງຈາກນັ້ນ ທ່ານໄດ້ເດີນ ທາງຕໍ່ໄປຍັງກຸງວຽນນາ ປະເທດອອສເຕຣຍ ເພື່ອພົບປະກັບເລຂາທິການໃຫຍ່ ຂອງພັກຄອມມິວນິສສະຫະພາບໂຊຫວຽດ ທ່ານ Nikita Khrush-chev ແລະທ່ານ Khrushchev ໄດ້ກ່າວໂຈມຕີທ່ານເຄນເນດີ້ຢ່າງໃຫຍ່ ໂດຍບໍ່ປານີວ່າ ບຸລຸດໜຸ່ມຜູ້ນີ້ບໍ່ຮູ້ວ່າ ຕົນເຮັດຫຍັງລົງໄປ ແລະບັນຫາກໍແມ່ນ Berlin ຄືຖ້າຫາກວ່າ ມີສິ່ງນຶ່ງ ສິ່ງນຶ່ງກ່ຽວກັບນະໂຍບາຍຕ່າງປະເທດ ທີ່ທ່ານເຄນເນດີ້ ຕັ້ງໃຈຈະ
ປະຕິບັດ ໃນລະຫວ່າງທີ່ລັດຖະບານຂອງທ່ານປົກຄອງປະເທດ ນັ້ນກໍຄືທ່ານ ພະຍາຍາມຫຼີກຫຼ່ຽງບໍ່ໃຫ້ເກີດສົງຄາມນີວເຄຼຍກັນ.”
ໃນເວລາຕໍ່ມາ ປະທານາທິບໍດີເຄນເນດີ້ ກໍໄດ້ປະເຊີນ ກັບການທົດສອບໃນດ້ານນະໂຍ ບາຍຕ່າງປະເທດທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງທ່ານ ຄືໃນເດືອນຕຸລາ ປີ 1962 ເວລາເຮືອບິນສອດແນມສະຫະລັດ ພົບເຫັນ ກິດຈະກໍາທາງທະ ຫານຂອງໂຊຫວຽດ ຢູ່ໃນປະເທດເກາະຄິວບາ.
ທ່ານ ຈອນ ເຄນເນດີ້ ເວົ້າວ່າ: “ພາຍໃນອາທິດຜ່ານມານີ້ ໄດ້ພົບເຫັນຫຼັກຖານຊັດເຈນ ທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມເປັນຈິງທີ່ວ່າ ມີຖານຍິງລູກສອນໄຟເພື່ອໂຈມຕີທີ່ຕິດຕັ້ງຢູ່ຫຼາຍແຫ່ງ ຊຶ່ງເວລານີ້ຢູ່ໃນທ່າຕຽມພ້ອມ ໃນປະເທດເກາະຄິວບາ .”
ທ່ານ ເຄນເນດີ້ ໄດ້ສັ່ງໃຫ້ປິດລ້ອມການເດີນເຮືອຂອງຄິວບາ ເພື່ອຢຸດການ ລໍາລຽງລູກສອນໄຟຂອງໂຊຫວຽດເຂົ້າໄປໃນຄິວບາ. ວິກິດການລູກສອນໄຟຄິວບາເປັນເວລາ 13 ມື້ນັ້ນ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ໂລກເກືອບຈະເກີດສົງຄາມນີວເຄຼຍກັນ. ແຕ່ການເຈລະຈາຕໍ່ຮອງກັນ ຫຼັງສາກທາງການທູດ ຂອງທ່ານເຄນເນດີ້ ບວກກັບການຂົ່ມຂູ່ ກ່ຽວກັບການປະຕິບັດການທາງທະຫານ ໃນທີ່ສຸດກໍຊ່ວຍຍຸຕິວິກິດການລົງໄດ້ ແລະໂຊຫວຽດກໍໄດ້ລ່າຖອຍໄປ.
ວິກິດການລູກສອນໄຟຄັ້ງນັ້ນ ເປັນເຫດໃຫ້ທ່ານເຄນເນດີ້ ຕ້ອງຊອກຫາວິທີ ຕ່າງໆ ເພື່ອລະງັບຄວາມເຄັ່ງຕຶງຂອງສົງຄາມເຢັນລົງ. ໃນໄລຍະບໍ່ເທົ່າໃດເດືອນ ກ່ອນໜ້າທ່ານເຄນເນດີ້ຈະເຖິງແກ່ອະສັນຍະກໍານັ້ນ ສິ່ງນຶ່ງໃນການ ປະສົບຜົນສໍາເລັດອັນຍິ່ງໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງທ່ານ ນັ້ນກໍຄືການລົງນາມໃນສົນທິ ສັນຍາວ່າດ້ວຍຂໍ້ຈໍາກັດການຫ້າມທົດລອງນີວເຄຼຍກັບສະຫະພາບໂຊຫວຽດ ຊຶ່ງໄດ້ນຳໄປສູ່ການເຮັດຂໍ້ຕົກລົງຕ່າງໆກ່ຽວກັບການຈຳກັດອາວຸດໃນອະນາ ຄົດກັບ Moscow.
ໃນຊ່ວງບໍ່ເທົ່າເດືອນສຸດທ້າຍ ຂອງການບໍລິຫານປະເທດຂອງທ່ານນັ້ນ ທ່ານ ເຄນເນດີ້ ຍັງໄດ້ສົ່ງສັນຍານທີ່ຂັດແຍ້ງກັນ ກ່ຽວກັບຄວາມສະຫຼາດ ລອບຄອບຂອງການສືບຕໍ່ພົວພັນທາງທະຫານສະຫະລັດຢູ່ໃນຫວຽດນາມ ນໍາດ້ວຍ.
ທ່ານ Dallek ເວົ້າວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ຄິດດອກວ່າ ທ່ານເຄນເນດີ້ຈະເຮັດໃນສິ່ງ ທ່ານ Lyndon Johnson ໄດ້ເຮັດໄປ. ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ຄິດວ່າທ່ານເຄນເນດີ້ ຈະ ສົ່ງທະຫານຈໍານວນຫຼວງຫຼາຍ ແບບທີ່ທ່ານຈອນສັນເຮັດນັ້ນ ຕໍ່ຄໍາຖາມທີ່ວ່າທ່ານເຄນເນດີ້ ຈະຫາທາງອອກໄດ້ຫຼືບໍ່ນັ້ນ ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ຮູ້. ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າ ບໍ່ຄິດເລີຍວ່າ ທ່ານເຄນເນດີ້ຈະເຮັດໃຫ້ສົງຄາມຮ້າຍແຮງຂຶ້ນ ແບບດຽວກັບທີ່ທ່ານຈອນສັນ ໄດ້ເຮັດໄປນັ້ນ.”
ການບໍລິຫານປະເທດ ຂອງທ່ານເຄນເນດີ້ ເຖິງແມ່ນເປັນຊ່ວງເວລາສັ້ນກໍຈິງຢູ່ ແຕ່ການຈັດການກັບວິກິດການລູກສອນໄຟຄິວບາແລະຄວາມພະຍາ ຍາມຂອງທ່ານເພື່ອໃຫ້ມີ ສັນຕິພາບຢູ່ໃນໂລກນັ້ນ ຍັງຄົງເປັນສ່ວນທີ່ຍັ້ງຍືນ ຂອງມູນເຊື້ອ ການເປັນປະທານາທິ ບໍດີຂອງທ່ານ ຢູ່ຕະຫຼອດມາ.
ຂອງການເຖິງແກ່ອະສັນຍະກໍາຂອງປະທານາທິບໍດີ John F.
Kennedy. ວັນຄົບຮອບດັ່ງກ່າວນີ້ ໄດ້ກາຍເປັນຈຸດນຶ່ງ ທີ່ສະ
ທ້ອນເຖິງຊ່ວງເວລາແຫ່ງການດໍາລົງຕໍາແໜ່ງປະທານາທິບໍດີ
ຂອງທ່ານ Kennedy ອັນເປັນພາກ ສ່ວນນຶ່ງ ຂອງລາຍການ
ພິເສດຂອງວີໂອເອ ກ່ຽວກັບມູນເຊື້ອຂອງທ່ານ. ໃນເວລາທີ່
ທ່ານເຂົ້າຮັບຕຳແໜ່ງປະທານາທິບໍດີໃນປີ 1961 ນັ້ນ ສະຫະ
ລັດ ແລະສະຫະພາບໂຊຫວຽດ ພວມຢູ່ໃນລະຫວ່າງ ສົງຄາມ
ເຢັນບ່ອນທີ່ ເຂດແນວໜ້າ ກໍຄື ນະຄອນ Berlin, ປະເທດ
Cuba ແລະຫວຽດນາມ ທ່ານເຄນເນດີ້ເຂົ້າມາບໍລິຫານປະເທດ ດ້ວຍການຕັດສິນ ໃຈ ທີ່ຈະຕໍ່ຕ້ານ ລັດທິຄອມມີວນີສ. ແຕ່ດັ່ງທີ່ Jim Malone ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ ລາຍງານມານັ້ນ ກໍແມ່ນວ່າ ນະໂຍບາຍຕ່າງປະເທດທີ່ລົ້ມແຫຼວໄປແຕ່ຫົວທີ ຢູ່ໃນຄິວບານັ້ນ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ການເລີ່ມຕົ້ນບໍລິຫານປະເທດຊາດ ຂອງທ່ານເຄນເນດີ້ ຕ້ອງພົບກັບຄວາມລໍາ ບາກ. ວັນນະສອນ ຈະນໍາເອົາລາຍລະອຽດ ມາສະເໜີທ່ານ ໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ
ນັບແຕ່ຕອນເລີ່ມຕົ້ນ ໃນການເຂົ້າຮັບຕໍາແໜ່ງປະທານາທິບໍດີຂອງທ່ານນັ້ນ ທ່ານຈອນ ເຄນເນດີ້ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຢ່າງເປັນທີ່ແຈ້ງຂາວວ່າ ທ່ານຈະບໍ່ຍອມອ່ອນຂໍ້ ໃນຂະ ນະ ທີ່ປະເຊີນໜ້າກັບການລຸກລານ ໂດຍສົງຄາມເຢັນຈາກສະຫະພາບໂຊຫວຽດຢ່າງເດັດຂາດ.
ທ່ານ ຈອນ ເຄນເນດີ້ ເວົ້າວ່າ: “ຂໍໃຫ້ທຸກໆປະເທດຮູ້ໄວ້ວ່າ ບໍ່ວ່າປະເທດໃດຈະຫວັງດີ ຫຼືຫວັງຮ້າຍຕໍ່ພວກເຮົາກໍຕາມ ວ່າພວກເຮົາຈະຕ້ອງໄດ້ຊົດໃຊ້ຄ່າເສຍຫາຍໃດໆ ແບກຫາບພາລະໃດໆ ປະເຊີນກັບຄວາມລໍາບາກ ໃດໆ ສະໜັບ ສະໜຸນເພື່ອນມິດໃດໆ ຄັດຄ້ານຜູ້ເປັນປໍລະປັກໃດໆ ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມຢູ່ລອດ ແລະເພື່ອໄຊຊະນະຂອງອິດສະຫຼະພາບ.”
ລັດຖະບານທ່ານເຄນເນດີ້ ໄດ້ຮັບຄວາມເສຍຫາຍຢ່າງໜັກ ຍ້ອນການຕັດສິນໃຈຜິດ ພາດ ທີ່ໄປໜຸນຫຼັງແຜນການບຸກລຸກຄິວບາ ຂອງອົງການສືບລັບຊີໄອເອສະຫະລັດ ໂດຍກຸ່ມລີ້ໄພທີ່ຕໍ່ຕ້ານ Castro ຢູ່ທີ່ອ່າວໝູ ຫຼື Bay of Pig. ນັກແຕ່ງປື້ມ Robert Dallek ເວົ້າວ່າ: “ການບຸກລຸກ ທີ່ຮູ້ວ່າບໍ່ປະ ສົບຜົນສໍາເລັດນັ້ນ ນັບວ່າເປັນຄວາມຫາຍະນະປະການນຶ່ງ ຂອງການບໍລິຫານປະເທດ ແລະທ່ານເຄນເນດີ້ ກໍໄດ້ຮຽນຮູ້ບົດຮຽນອັນມີຄ່ານີ້.
ທ່ານ Dallek ເວົ້າວ່າ: “ນັບວ່າມັນເປັນຄວາມລົ້ມແຫຼວ ອັນໃຫຍ່ຫຼວງທີ່ສຸດ ຈົນ ເຖິງໃນເວລາຕໍ່ມາ ທ່ານເຄນເນດີ້ ໄດ້ເວົ້າແລ້ວ ເວົ້າອີກວ່າ “ຂ້າພະເຈົ້າໂງ່ຈ້າປານນັ້ນພຸ້ນບໍ່? ທ່ານຮູ້ສຶກເສຍໃຈແລະເຈັບປວດທີ່ສຸດໃນເລຶ່ອງນີ້ ແລະພ້ອມ ດຽວກັນກໍໄດ້ສ້າງຄວາມບໍ່ເຊື່ອໃຈຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງໃນຕົວທ່ານ ຢູ່ໃນກອງທັບ.”
ຄວາມບໍ່ສຳເລັດໃນຕອນຕົ້ນໆກ່ຽວກັບເລື່ອງຄິວບາບວກກັບຄວາມໜຸ່ມນ້ອຍ ແລະຂາດປະສົບການຂອງທ່ານເຄນເນດີ້ນັ້ນ ໝາຍຄວາມວ່າ ທ່ານຕ້ອງໄດ້ຮັບຄວາມເຄົາ ລົບນັບຖືຈາກຜູ້ນໍາໂລກທັງຫຼາຍ ທີ່ໂຮມທັງພວກປະເທດພັນ ທະມິດແລະສັດຕູຂອງສະຫະລັດໃນລະຫວ່າງການຢ້ຽມຢາມພາກພື້ນຢູໂຣບ ໃນຕອນຕົ້ນນັ້ນ.
ທ່ານ Dallek ເວົ້າວ່າ “ແລະສະນັ້ນ ຄວາມຈິງແທ້ໆແລ້ວ ກໍຄືວ່າທ່ານເຄນເນດີ້ ຈະເຫັນຢືນຢູ່ຄຽງຂ້າງ ປະທານາທິບໍດີຝຣັ່ງ ທ່ານ De Gaulle ທີ່ໄດ້ຮັບປະ ຕິ ບັດຕໍ່ຢ່າງເທົ່າທຽມກັນນັ້ນ ມັນເປັນການ ເພີ່ມຊື່ສຽງຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ ຂອງທ່ານເຄນເນດີ້ໃນເວທີນາໆຊາດ. ແຕ່ຫຼັງຈາກນັ້ນ ທ່ານໄດ້ເດີນ ທາງຕໍ່ໄປຍັງກຸງວຽນນາ ປະເທດອອສເຕຣຍ ເພື່ອພົບປະກັບເລຂາທິການໃຫຍ່ ຂອງພັກຄອມມິວນິສສະຫະພາບໂຊຫວຽດ ທ່ານ Nikita Khrush-chev ແລະທ່ານ Khrushchev ໄດ້ກ່າວໂຈມຕີທ່ານເຄນເນດີ້ຢ່າງໃຫຍ່ ໂດຍບໍ່ປານີວ່າ ບຸລຸດໜຸ່ມຜູ້ນີ້ບໍ່ຮູ້ວ່າ ຕົນເຮັດຫຍັງລົງໄປ ແລະບັນຫາກໍແມ່ນ Berlin ຄືຖ້າຫາກວ່າ ມີສິ່ງນຶ່ງ ສິ່ງນຶ່ງກ່ຽວກັບນະໂຍບາຍຕ່າງປະເທດ ທີ່ທ່ານເຄນເນດີ້ ຕັ້ງໃຈຈະ
ປະຕິບັດ ໃນລະຫວ່າງທີ່ລັດຖະບານຂອງທ່ານປົກຄອງປະເທດ ນັ້ນກໍຄືທ່ານ ພະຍາຍາມຫຼີກຫຼ່ຽງບໍ່ໃຫ້ເກີດສົງຄາມນີວເຄຼຍກັນ.”
ໃນເວລາຕໍ່ມາ ປະທານາທິບໍດີເຄນເນດີ້ ກໍໄດ້ປະເຊີນ ກັບການທົດສອບໃນດ້ານນະໂຍ ບາຍຕ່າງປະເທດທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງທ່ານ ຄືໃນເດືອນຕຸລາ ປີ 1962 ເວລາເຮືອບິນສອດແນມສະຫະລັດ ພົບເຫັນ ກິດຈະກໍາທາງທະ ຫານຂອງໂຊຫວຽດ ຢູ່ໃນປະເທດເກາະຄິວບາ.
ທ່ານ ຈອນ ເຄນເນດີ້ ເວົ້າວ່າ: “ພາຍໃນອາທິດຜ່ານມານີ້ ໄດ້ພົບເຫັນຫຼັກຖານຊັດເຈນ ທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມເປັນຈິງທີ່ວ່າ ມີຖານຍິງລູກສອນໄຟເພື່ອໂຈມຕີທີ່ຕິດຕັ້ງຢູ່ຫຼາຍແຫ່ງ ຊຶ່ງເວລານີ້ຢູ່ໃນທ່າຕຽມພ້ອມ ໃນປະເທດເກາະຄິວບາ .”
ທ່ານ ເຄນເນດີ້ ໄດ້ສັ່ງໃຫ້ປິດລ້ອມການເດີນເຮືອຂອງຄິວບາ ເພື່ອຢຸດການ ລໍາລຽງລູກສອນໄຟຂອງໂຊຫວຽດເຂົ້າໄປໃນຄິວບາ. ວິກິດການລູກສອນໄຟຄິວບາເປັນເວລາ 13 ມື້ນັ້ນ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ໂລກເກືອບຈະເກີດສົງຄາມນີວເຄຼຍກັນ. ແຕ່ການເຈລະຈາຕໍ່ຮອງກັນ ຫຼັງສາກທາງການທູດ ຂອງທ່ານເຄນເນດີ້ ບວກກັບການຂົ່ມຂູ່ ກ່ຽວກັບການປະຕິບັດການທາງທະຫານ ໃນທີ່ສຸດກໍຊ່ວຍຍຸຕິວິກິດການລົງໄດ້ ແລະໂຊຫວຽດກໍໄດ້ລ່າຖອຍໄປ.
ວິກິດການລູກສອນໄຟຄັ້ງນັ້ນ ເປັນເຫດໃຫ້ທ່ານເຄນເນດີ້ ຕ້ອງຊອກຫາວິທີ ຕ່າງໆ ເພື່ອລະງັບຄວາມເຄັ່ງຕຶງຂອງສົງຄາມເຢັນລົງ. ໃນໄລຍະບໍ່ເທົ່າໃດເດືອນ ກ່ອນໜ້າທ່ານເຄນເນດີ້ຈະເຖິງແກ່ອະສັນຍະກໍານັ້ນ ສິ່ງນຶ່ງໃນການ ປະສົບຜົນສໍາເລັດອັນຍິ່ງໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງທ່ານ ນັ້ນກໍຄືການລົງນາມໃນສົນທິ ສັນຍາວ່າດ້ວຍຂໍ້ຈໍາກັດການຫ້າມທົດລອງນີວເຄຼຍກັບສະຫະພາບໂຊຫວຽດ ຊຶ່ງໄດ້ນຳໄປສູ່ການເຮັດຂໍ້ຕົກລົງຕ່າງໆກ່ຽວກັບການຈຳກັດອາວຸດໃນອະນາ ຄົດກັບ Moscow.
ໃນຊ່ວງບໍ່ເທົ່າເດືອນສຸດທ້າຍ ຂອງການບໍລິຫານປະເທດຂອງທ່ານນັ້ນ ທ່ານ ເຄນເນດີ້ ຍັງໄດ້ສົ່ງສັນຍານທີ່ຂັດແຍ້ງກັນ ກ່ຽວກັບຄວາມສະຫຼາດ ລອບຄອບຂອງການສືບຕໍ່ພົວພັນທາງທະຫານສະຫະລັດຢູ່ໃນຫວຽດນາມ ນໍາດ້ວຍ.
ທ່ານ Dallek ເວົ້າວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ຄິດດອກວ່າ ທ່ານເຄນເນດີ້ຈະເຮັດໃນສິ່ງ ທ່ານ Lyndon Johnson ໄດ້ເຮັດໄປ. ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ຄິດວ່າທ່ານເຄນເນດີ້ ຈະ ສົ່ງທະຫານຈໍານວນຫຼວງຫຼາຍ ແບບທີ່ທ່ານຈອນສັນເຮັດນັ້ນ ຕໍ່ຄໍາຖາມທີ່ວ່າທ່ານເຄນເນດີ້ ຈະຫາທາງອອກໄດ້ຫຼືບໍ່ນັ້ນ ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ຮູ້. ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າ ບໍ່ຄິດເລີຍວ່າ ທ່ານເຄນເນດີ້ຈະເຮັດໃຫ້ສົງຄາມຮ້າຍແຮງຂຶ້ນ ແບບດຽວກັບທີ່ທ່ານຈອນສັນ ໄດ້ເຮັດໄປນັ້ນ.”
ການບໍລິຫານປະເທດ ຂອງທ່ານເຄນເນດີ້ ເຖິງແມ່ນເປັນຊ່ວງເວລາສັ້ນກໍຈິງຢູ່ ແຕ່ການຈັດການກັບວິກິດການລູກສອນໄຟຄິວບາແລະຄວາມພະຍາ ຍາມຂອງທ່ານເພື່ອໃຫ້ມີ ສັນຕິພາບຢູ່ໃນໂລກນັ້ນ ຍັງຄົງເປັນສ່ວນທີ່ຍັ້ງຍືນ ຂອງມູນເຊື້ອ ການເປັນປະທານາທິ ບໍດີຂອງທ່ານ ຢູ່ຕະຫຼອດມາ.
