ທ່ານຜູ້ພັງທີເຄົາລົບ ລາຍການຊີວິດລາວ ມື້ນີ້ຈະນຳພາທ່ານ
ໄປຢ້ຽມຢາມຖາມຂ່າວ ທ່ານສີສຸມັກ ທອງອຸໄລ ຢູ່ເມືອງ Ta-
coma ລັດ Washington ຕັ້ງຢູ່ທາງທິດຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອ
ຂອງ ສະຫະລັດ. ທ່ານ ສີສຸມັກ ອາຍຸ 65 ປີ ອອກກິນເບ້ຍບຳ
ນານແລ້ວ ທ່ານເປັນອະດີດ ນາຍພາສາ ຄູສອນພາສາລາວ
ຜູ້ຊ່ວຍທະນາຍຄວາມ ແລະເຮັດວຽກງານທີ່ ພົວພັນກັບວັດ
ທະນາທຳລາວ. ຫລັງຈາກໄດ້ປະກອບອາຊີບດັ່ງກ່າວມາເປັນ
ເວລາ ສາມສິບກວ່າປີ ບັດນີ້ທ່ານສີສຸມັກ ກຳລັງມ່ວນຊື່ນກັບ
ການຫລີ້ນດົນຕີຮັບໃຊ້ສັງຄົມ ປູກດອກໄມ້ ຕົກແຕ່ງເດີ່ນບ້ານ
ຈົນກາຍມາເປັນສວນອຸດທະຍານ ທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍພະພຸດທະ
ຮູບທອງຄຳ. ຊິວິດຄວາມເປັນມາຂອງ ທ່ານສີສຸມັກ ເປັນຢ່າງ
ໃດນັ້ນ ກິ່ງສະຫວັນ ຈະນຳມາສະເນີທ່ານ.
ສະບາຍດີທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ ລາຍການຊີວິດຊາວລາວມື້ນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າ ຈະນຳພາທ່ານ
ໄປຖາມຂ່າວ ທ່ານສີສຸມັກ ທອງອຸໄລ ພີ່ນ້ອງເຊື້ອຊາດລາວ-ອາເມຣິກັນ ຢູ່ທີ່ເມືອງ
Tacoma ລັດ Washington ຕັ້ງຢູ່ພາກຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອສຸດຂອງ ສະຫະລັດ ຕິດ
ກັບຊາຍແດນ ປະເທດການາດາ. ທ່ານສີສຸມັກ ແມ່ນຜູ້ນຶ່ງ ໃນຈຳນວນບັນດາຜູ້ທີ່ກຳລັງ
ຊື່ນຊົມກັບ ຊີວິດພັກຜ່ອນກັບການກິນເບ້ຍບຳນານ ຫລັງຈາກໄດ້ເຮັດວຽກເຮັດການມາ
ເປັນເວລາກວ່າສາມສິບປີ ນັບແຕ່ໄດ້ເຂົ້າມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຊີວິດຢູ່ໃນ ສະຫະລັດ ມາແຕ່ປີ
1976. ປັດຈຸບັນນີ້ ທ່ານສີສຸມັກ ແລະພັນລະຍາ ຍານາງພິມພອນ ກຳລັງຊົມຊື່ນກັບໝາກ
ຜົນຂອງເຫື່ອແຮງທີ່ໄດ້ສູ້ຊົນ ສ້າງຕັ້ງຊີວິດໃໝ່ຢູ່ໃນ ສະຫະລັດ.
ແຕ່ກ່ອນອຶ່ນເຮົາມາທຳຄວາມເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບ ລະບົບເບ້ຍບຳ
ນານ ຢູ່ໃນບັນດາປະເທດອຸດສາຫະກຳວ່າ ເຂົາເຈົ້າປະຕິບັດກັນ
ຢ່າງໃດ ໂດຍສະເພາະຢ່າງ ຍິ່ງຢູ່ໃນ ສະຫະລັດ ອາເມຣິກາ.
ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວ ປະຊາກອນອາເມຣິກາ ທຸກໆຄົນທີ່ເຮັດວຽກ
ແມ່ນຕ້ອງເສຍພາສີລາຍໄດ້ປະຈຳປີ ແລະເງິນເດືອນ ອີກສ່ວນ
ນຶ່ງໄດ້ຖືກຕັດທ້ອນຫອມໄວ້ໃຫ້ ເວລາເຖິງອາຍຸກະສຽນ 62 ຫາ
66 ປີ ອັນເປັນກຳນົດເວລາ ທີ່ມີສິດໄດ້ຮັບເງິນເບ້ຍລ້ຽງຈາກ
ລັດຖະບານກາງ ທີ່ຮ້ອງວ່າ Social Security Benefits. ນອກ
ຈາກນັ້ນ ບັນດາຜູ້ເຮັດວຽກຢູ່ໃນໂຮງຈັກໂຮງານ ບໍລິສັດການຄ້າ
ຕ່າງໆ ລັດຖະບານທ້ອງຖິ່ນ ແລະລັດຖະບານກາງ ຍັງມີລະບົບບຳນານໄວ້ໃຫ້ ທີ່ຮ້ອງວ່າ pension ຫລືເງິນເບ້ຍບຳນານ ເວລາໃດເຖິງກຳນົດປີການອອກຈາກວຽກ. ນອກເໜືອ
ໄປກວ່ານັ້ນອີກ ບັນດາຜູ້ເຮັດວຽກຢູ່ໃນ ສະຫະລັດ ຍັງພາກັນ ສາມາດທ້ອນຫອມເງິນພິ
ເສດ ໄວ້ຢູ່ໃນບັນຊີອອມສີນຢູ່ທະນາຄານ ເພື່ອເກັບໄວ້ໃຊ້ໃນເວລາທີ່ມີຄວາມຕ້ອງການ.
ແລະນີ້ແມ່ນພາກສ່ວນສຳຄັນ ຂອງລະບົບອອມສິນ ແລະບຳນານ ຢູ່ໃນ ສະຫະລັດ. ສະ
ຫລຸບແລ້ວກໍແມ່ນວ່າ ຜູ້ທີ່ອອກກິນເບ້ຍບຳນານ ທີ່ເຮັດການມາຫລາຍປີ ແມ່ນມີລາຍໄດ້
ຮອດສາມແຫລ່ງກໍມີ
ການອອກກິບເບ້ຍບຳນານ ເປັນບັ້ນສຳຄັນຂອງຊີວິດ ຊຶ່ງບັນດາ
ຜູ້ເຄີຍໄດ້ເຮັດວຽກການມາເປັນເວລາຫລາບສິບປີນັ້ນ ຕ້ອງໄດ້
ຢຸດເຊົາພັກຜ່ອນ ແລະຕ້ອງໄດ້ປັບໂຕໃຫ້ເຂົ້າກັບການໃຊ້ຊີວິດ
ໃໝ່ປະຈຳວັນ. ເພາະສະນັ້ນ ຫລາຍໆຄົນທີ່ໄດ້ອອກກິນເບ້ຍບໍາ
ນານໄປ ມັກຈະພາກັນຊອກເຮັດແນວໃດແນວນຶ່ງ ເພື່ອໃຊ້ຊີວິດ
ໃຫ້ເປັນປະໂຫຍດ ຫລືໃຫ້ມ່ວນຊື່ນ ເຊ່ນເຮັດວຽກອາສາສະມັກ
ທ່ອງທ່ຽວ ແລະເຮັດໃນສິ່ງທີ່ຕົນມັກ.
ບັດນີ້ ເຮົາມາສັງເກດເບິ່ງຊີວິດຄວາມເປັນມາຂອງ ຊາວລາວ-ອາເມຣິກັນ ຄົນນຶ່ງຄື ທ່ານ
ສີສຸມັກ ທອງອຸໄລ ກ່ອນທ່ານຈະໄດ້ມາຊົມຊື່ນກັບການກິນເບ້ຍບຳນານ ທ່ານໄດ້ຜ່ານກັບຊີວິດຢ່າງໃດ? ແລະໄດ້ຊ່ວຍສັງຄົມຢ່າງໃດ? ທ່ານສີສຸມັກ ເປັນລູກບ້ານດອນໂຄ ເມືອງ ປາກເຊ ແຂວງຈຳປາສັກ ອະດີດນັກສຶກສາ ມັດທະຍົມລີເຊປາກເຊ ໃນສະໄໝພະລາດຊະອານາຈັກລາວ. ຢູ່ໃນສະໄໝນັ້ນ ທ່ານໄດ້ເຂົ້າເຮັດວຽກກັບອົງການ ຊ່ວຍເຫລືອນາໆຊາດ ສະຫະລັດ ຫລື USIAD ທ່ານ ໄດ້ໄປປະຈຳການຢູ່ ພະແນກອຸຕຸນິຍົມ ຂອງບໍລິສັດ ການບິນ Air America ທີ່ນະຫລວງຄອນວຽງຈັນ ແລະຫໍຄອຍການບິນທີ່ ເມືອງລ່ອງແຈ້ງ.
ໃນຕົ້ນປີ 1975 ໃນຂະນະທີ່ມີການປ່ຽນແປງລະບອບການປົກຄອງ ທ່ານສີສຸມັກ ພ້ອມດ້ວຍພັນລະຍາ ແລະລູກນ້ອຍນຶ່ງຄົນ ໄດ້ຕັດສິນໃຈໜີອອກຈາກປະເທດລາວ ຂ້າມໄປ
ປະເທດໄທ ແລະໄດ້ເຂົ້າມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ໃນ ສະຫະລັດ ໃນປີ 1976 ຢູ່ທີ່ ລັດ Washington ຕັ້ງແຕ່ນັ້ນເປັນຕົ້ນມາ. ໃນຊ່ວງເວລາ 30 ກວ່າປີທີ່ຜ່ານມາ ທ່ານສີສຸມັກ ໄດ້ຮັບໃຊ້ປະຊາຄົມລາວ-ອາເມຣິກັນ ໃນດ້ານການແປພາສາ ແລະສອນພາສາລາວໃຫ້ແກ່ບັນດາ ທະຫານສະຫະລັດ ທີ່ໄປປະຈຳການຢູ່ໃນລາວ ແລະເປັນຜູ້ຊ່ວຍທະນາຍຄວາມ ໃນດ້ານການແປພາສາ ໃຫ້ແກ່ບັນດາພີ່ນ້ອງຊາວລາວຢູ່ໃນຂົງເຂດດັ່ງກ່າວ.
ທ່ານສີສຸມັກ ແລະພັນລະຍາ ໄດ້ຊື້ເຮືອນສີ່ຫ້ອງນອນ ຫລັງທີ່ຢູ່ປັດຈຸບັນນີ້ມາເປັນເວລາ ກວ່າສາມສິບປີແລ້ວ ລ້ຽງລູກສາມຄົນຈົນໃຫຍ່ກ້າໜ້າບານ ສ້າງຄອບຄົວກັນໄປໝົດຈົນໄດ້ຫລານ ແລະເຫລັນນຶ່ງຄົນ. ບັດນີ້ຍັງແຕ່ ສອງຜົວເມຍຢູ່ບ້ານ ຮັບວຽກມາເຮັດຢູ່ບ້ານເລັກໆນ້ອຍໆພໍບໍ່ໃຫ້ຫງອຍເຫງົາ ແລະມ່ວນຊື່ນໄປແຕ່ລະວັນໆກັບການຕົກແຕ່ງເດີ່ນບ້ານເຮັດໃຫ້ເດີ່ນບ້ານຂອງທ່ານສີສຸມັກ ກາຍມາ ເປັນສວນອຸດທະຍານ ທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍດອກໄມ້ບານເດຍລະດາດ ມີສາລານ້ອຍໃສ່ຊື່ວ່າ ສາລາພັກໃຈ ແລະເຮືອນຂອງທ່ານສີສຸມັກ ໃສ່ຊື່ວ່າ ບ້ານຮັກບໍ່ລືມ ອັນເປັນຊື່ ຄະນະວົງດົນຕີຂອງທ່ານ.
ທ່ານສີສຸມັກ ພ້ອມດ້ວຍຄະນະວົງດົນຕີ ຮັກບໍ່ລືມ ໄດ້ຮັບໃຊ້ປະຊາຄົມລາວ-ອາເມຣິກັນເປັນປະຈຳ ເຊັນວ່າເສບຫາລາຍໄດ້ເຂົ້າວັດ ແລະເສບຢູ່ໃນ ພິທີສົມລົດ. ທ່ານໄດ້ເລົ່າເຖິງຄວາມມັກຮັກດົນຕີດັ່ງນີ້ :
ເຮືອນຂອງທ່ານສີສຸມັກ ແລະຍານາງພິມພອນ ທາສີຂາວໝົດ ມີປ້າຍຕິດຢູ່ໜ້າບ້ານເປັນພາສາລາວວ່າ "ບ້ານຮັກບໍ່ລືມ" ຢູ່ໃນບໍລິເວນເດິ່ນບ້ານມີສາລາທີ່ຂຽນບອກວ່າ "ສາລາພັກໃຈ." ເດີ່ນບ້ານເຕັມໄປດ້ວຍຮູບປັ້ນພະພຸດທະຮູບນ້ອຍ ແລະໃຫຍ່ ໃນທ່າຢືນແລະນັ່ງຢາຍກັນເປັນລະບຽບ ພ້ອມທັງມີກໍໄຜ່ ດອກໄມ້ບານງາມ ເຫັນແລ້ວບໍ່ແຕກຕ່າງກັບສວນອຸດທະຍານ ຢູ່ແຫ່ງໃດແຫ່ງນຶ່ງ. ທ່ານສີສຸມັກ ທີຄວາມສຸກຫລາຍກັບການສ້າງເດິ່ນບ້ານໃຫ້ງົດງາມ ແລະໃຊ້ເວລາບົວລະບັດ ທ່ານໄດ້ເລົ່າເຖິງຄວາມສຸກໃນຕອນນີ້ວ່າ :
ທ່ານສີສຸມັກ ແລະພັນລະຍາ ໄດ້ເດີນທາງກັບຄືນໄປຢ້ຽມຢາມ ບ້ານເກີດ ເມືອງນອນຫລາຍໆຄັ້ງ ສິ່ງສຳຄັນ ແລະໜ້າສັນລະເສີນທີ່ທ່ານໄດ້ວາງບົດບາດເອົາໄວ້ກໍຄື ການບຸລະນະສ້ອມແປງກຸຕິວັດບ້ານດອນໂຄ ທີ່ສ້າງມາແຕ່ສະໄໝຝຣັ່ງປົກຄອງ ໄດ້ຊຸດໂຊມລົງ ບັດນີ້ໄດ້ສ້າງຫລັງໃໝ່ຈົນເປັນທີ່ສຳເລັດ ແລະປັດຈຸບັນນີ້ມີພະພິຂຸສົງມາພັກພາອາໄສຢູ່ ຊຶ່ງທ່ານສີສຸມັກ ໄດ້ເລົ່າເຖິງການສ້າງສາ ສູ່ຟັງວ່າ.
ປັດຈຸບັນນີ້ ທ່ານສີສຸມັກ ແລະພັນລະຍາ ຍານາງພິມພອນ ກຳລັງໃຊ້ເວລາເລີ້ມແບບ ຄ່ອຍເປັນຄ່ອຍໄປ ເຮັດໃນສິ່ງທີ່ຕົນມັກ ອາສາສະມັກ ເດີນທາງ ຊອກກິນອາຫານອັນແຊບໆ ຊຸມແຊວ ແລະ ເສບດົນຕີຮ້ອງເພງກັບໝູ່ເພື່ອນ.
ເຊີນຟັງຜົນງານເພງອື່ນໆ ຂອງທ່ານສີສຸມັງ:
