ລາຍການຊີວິດຊາວລາວຂອງວີໂອເອ ມື້ນີ້ ຈະແມ່ນການສຳ
ພາດກັບ ທ່ານ Aiddy ພົມວິໄສ ຫົວໜ້າໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ
ແຫ່ງໜຶ່ງ ໃນ ນະຄອນ Des Moines ລັດ IOWA ກັບ ທ່ານ
ສົມດີ ຣາສີ ຜູ້ປະສານງານການເຕົ້າໂຮມ ບັນດາອະດີດສຳ
ມະນາກອນລາວ ໃນ ສະຫະລັດ ຄັ້ງທຳອິດ ຈັດຂື້ນທີ່ ເມືອງ
Rockford ລັດ Illinois ໃນເດືອນກໍລະກົດ ຜ່ານມາ. ເພື່ອ
ລາຍລະອຽດຂອງເຣື່ອງນີ້ ເຊີນທ່ານພົບກັບ ກິ່ງສວັນ ໄດ້ເລີຍ.
ທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ ຫລັງຈາກຄວາມພິນາດຂອງ ສົງຄາມອິນດູຈີນ ໃນປີ 1975 ອັນເປັນ
ເວລາ 4 ທົດສະວັດຜ່ານມາແລ້ວ ທີ່ຊາວອົບພະຍົບ ໄດ້ເດີນທາງໄປຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ທົ່ວທຸກ
ມູມໂລກ. ການຍົກຍ້າຍຜູ້ຄົນຢ່າງມະຫາສານ ຂ້າມມະຫາສະມຸດປາຊິຟິກ ທີ່ບໍ່ໄດ້ມີການ
ຫ້າງຫາ ແລະ ຄາດຝັນໄວ້ກ່ອນ. ຢູ່ໃນຊ່ວງເວລາອັນສັບສົນນີ້ ຫລາຍໆພັນຄອບຄົວໄດ້
ພັດພາກຈາກກັນເປັນເວລານານ ແຕ່ແລ້ວກໍເປັນຈັ່ງໂຊກ ທີ່ຫລາຍໆຄອບຄົວໄດ້ກັບມາ
ເຕົ້າໂຮມກັນອີກຄືນໃໝ່ ສ່ວນຜູ້ເຄາະຮ້າຍ ກໍແມ່ນໄດ້ສູນເສຍສະມາຊິກຄອບຄົວໄປໂດຍ
ບໍ່ມີວັນຈະກັບຄືນກໍມີ. ນັບແຕ່ນັ້ນມາ ຊີວິດກໍໄດ້ຫັນປ່ຽນໄປກັບສະພາບການ ສິ່ງແວດ
ລ້ອມສາລະພັດຢ່າງໃນການຕັ້ງຊີວີດໃໝ່.
ປະສົບການດັ່ງກ່າວນີ້ ຍັງຝັງໄວ້ຢູ່ໃນສ່ວນເລິກຂອງຫົວໃຈ ຂອງຊາວລາວທຸກໆຄົນທີ່ຢູ່
ໃນ ແລະນອກປະເທດ ໂດຍສະເພາະ ພວກອະດີດສຳມະນາກອນ ທີ່ໄດ້ລອດພົ້ນຈາກ
ຄວາມທຸກທໍລະມານມາ ແມ່ນຍັງມີຄວາມຊົງຈຳ ຖືກບັນທຶກໄວ້ ແລະບອກເລົ່າປາກເປົ່າ
ສູ່ລູກຫລານຜູ້ເກີດໃໝ່ໃຫຍ່ລຸ່ນ ໃຫ້ໄດ້ຍິນ ໄດ້ຟັງ ແລະເຂົ້າໃຈເຖິງປະຫວັດສາດບັ້ນດັ່ງ
ກ່າວ. ເພາະສະນັ້ນ ໃນເດືອນກໍລະກົດ ທີ່ຜ່ານມານີ້ ຢູ່ເມືອງ Rockford ລັດ Illinois ຈຶ່ງ
ໄດ້ມີການຈັດໃຫ້ມີການເຕົ້າໂຮມບັນດາ ອະດີດສຳມະນາກອນຂຶ້ນ ຊຶ່ງມີຈຸດປະສົງວ່າ
ເພື່ອບອກເລົ່າໃຫ້ພວກລູກຫລານເຊື້ອສາຍລາວ ເຂົ້າໃຈໃນຄຳວ່າ “ສຳມະນາ” ແລະ
ປະສົບການຂອງບັນດາອະດີດສຳມະນາກອນ.
ຮ່ວມນຳພາຢູ່ໃນການຊຸມນຸມດັ່ງກ່າວນີ້ ມີລູກຫລານລາວທີ່ໜ້າ
ສັນລະເສີນຄົນນຶ່ງ ມີຊື່ວ່າ Aiddy ພົມວິໄສ ເກີດຢູ່ປະເທດລາວ
ແຕ່ໄດ້ມາເຕີບໃຫຍ່ຢູ່ໃນ ສະຫະລັດ. ທ່ານ Aiddy ພົມວິໄສ ປັດ
ຈຸບັນ ອາຍຸ 40 ປີ ເປັນຜູ້ອຳນວຍການ ໂຮງຮຽນປະຊາບານ
Central Campus ໃນເມືອງ Des Moines ລັດ IOWA. ໃນ
ຕອນຜູ້ກ່ຽວເປັນ ຜູ້ອຳນວຍການ ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ Marshall
Town ໃນລັດດຽວກັນນີ້ຢູ່ນັ້ນ ທ່ານໄດ້ຖືກຍົກຍ້ອງວ່າ ເປັນຜູ້
ອຳນວຍການໂຮງຮຽນຕົວເດັ່ນປະຈຳປີ ເຄີຍເປັນຄູສອນ ປະ
ຫວັດສາດ ສະຫະລັດ ແລະພາສາອັງກິດ ໃຫ້ແກ່ນັກຮຽນມັດ
ທະຍົມພາກປາຍ.
ທ່ານ Aiddy ໄດ້ວາງບົດບາດອັນສຳຄັນຫລາຍໆຢ່າງ ຢູ່ໃນວົງການໆສຶກສາ. ທ່ານ ສຳ
ເລັດປະລິນຍາຕີ ຝ່າຍວິທະຍາສາດ ຈາກ IOWA State University ບ່ອນທີ່ທ່ານໄດ້
ສຳເລັດ ປະລິນຍາໂທ ຝ່າຍຫລັກສູດການສຶກສາ ແລະສຳເລັດການສຶກສາຊັ້ນສູງຝ່າຍ
ປົກ ຄອງຈາກ Georgetown University. ປັດຈຸບັນນີ້ ທ່ານ Aiddy ກຳລັງສືກສາຕຽມ
ເອົາ ປະລິນຍາເອກ ຝ່າຍປົກຄອງ ແລະນະໂຍບາຍການສຶກສາ ທີ່ IOWA State University ໃນຂນະທີ່ຕັ້ງຄອບຄົວຖິ່ນຖານຢູ່ ເມືອງ Storm Lake ເວລານີ້ ທ່ານ ໄດ້ຖືກ
ເຊີນມາກ່າວຄຳປາໄສ ຢູ່ໃນພິທີເຕົ້າໂຮມອະດີດສຳມະກອນ ແລະໄດ້ໃຫ້ທັດສະນະຕໍ່
ວີໂອເອ ດັ່ງນີ້ :
ທ່ານ Aiddy ກ່າວວ່າ "ຂ້າພະເຈົ້າ ໄດ້ຖືກເຊິນມາກ່າວຢູ່ກອງປະຊຸມ ໃນນາມນັກວິ
ຊາການ ເພື່ອເປັນປາກກະບອກສຽງໃຫ້ແກ່ຊາວໜຸ່ມ ເຊື້ອສາຍລາວລຸ້ນໃໝ່ ທີ່ມີ
ອາຍຸ 20 ຫາ 30 ຫລື 40 ປີ ຄືດັ່ງກັບຂ້າພະເຈົ້າ ທີ່ໄດ້ເຂົ້າມາ ສະຫະລັດ ໃນນາມ
ເປັນອົບພະຍົບ ໃນສະໄໝທີ່ຍັງເປັນເດັກນ້ອຍເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້າຮູ້. ຫລາຍຄົນຍັງ
ບໍ່ເຂົ້າໃຈດີວ່າ ພວກເຮົາໄດ້ເສຍແຜ່ນດິນ ເງິນຄຳ ພາສາ ແລະວັດທະນາທຳ. ປັດ
ຈຸບັນນີ້ ພໍ່ຂອງພວກເຮົາພາກັນເຖົ້າແກ່ແລ້ວ ເຮົາບໍ່ຢາກໃຫ້ຄວາມຊົງຈຳນັ້ນຫາຍ
ສາບສູນໄປ. ພວກເຮົາໄດ້ຖາມໄດ້ຮຽນຮູ້ ແລະຊ່ວຍເຫລືອພໍ່ແມ່ມາໄດ້ 20 ປີແລ້ວ
ແລະຮັບຮູ້ເຖິງການດິ້ນລົນ ແລະປະຫວັດສາດລາວ. ຂ້າພະເຈົ້າເປັນ ຄູສອນປະ
ຫວັດສາດ ສະຫະລັດ ຢູ່ໃນປື້ມປະຫວັດສາດ ເຂົາເຈົ້າບໍ່ໄດ້ກ່າວເຖິງ CIA ສົງຄາມ
ລັບຢູ່ໃນລາວ ແລະຄວາມດິ້ນລົນຂອງຊາວລາວຢູ່ໃນ ສະຫະລັດ ເພື່ອເສລີພາບ
ແລະປະຊາທິປະໄຕຢູ່ໃນລາວ.
ຂ້າພະເຈົ້າ ຈະໃຫ້ໂຕຢ່າງແກ່ທ່ານ ແມ່ນແຕ່ຊາວໜຸ່ມຜູ້ມີການສຶກສາສູງ ຖ້າຫາກ
ເຂົາເຈົ້າ ບໍ່ມີພໍ່ແມ່ບອກສອນກ່ຽວກັບພື້ນຖານປະຫວັດສາດ ແລະປະເພນີ ເຂົາເຈົ້າ
ກໍຈະບໍ່ຮູ້ເລີຍວ່າ ທຸງເສລີພາບນັ້ນເບິ່ງ ເປັນຢ່າງໃດ ທີ່ເປັນຊ້າງສາມຫົວ ຢືນຢູ່ເຈັດ
ແທ່ນ ກັບພື້ນສີແດງ. ພວກຊາວໜຸ່ມອາເມຣິກັນ-ລາວ ຫລາຍໆຄົນບໍ່ເຂົ້າໃຈເລີຍ
ວ່າ ທຸງນັ້ນມີຄວາມໝາຍຢ່າງໃດ. ດ້ວຍເຫດນີ້ເອງເຂົາເຈົ້າຈ່ຶງພາກັນຮັບຮູ້ເອົາ ອັນ
ທີ່ເຂົາເຈົ້າເຫັນຢູ່ໃນປັດຈຸບັນນີ້. ຫລາຍໆຄົນຍັງບໍ່ຮູ້ວ່າ ບັນດາພວກນັກລົບເກົ່າ
ລາວ ໄດ້ຖືກ ສະຫະລັດ ນຳເຂົ້າມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ໃນ ສະຫະລັດ ໄດ້ຖືກເຝິກແອບ
ຈາກ ທະຫານສະຫະລັດ ຫລາຍຄົນຖືກຕິດຄຸກ ຫລາຍຄົນຖືກຂ້າຕາຍ ແລະຫລາຍ
ຄົນພາກັນຫລົບໜີ. ຄວາມດິ້ນລົນເພື່ອເສລີພາບຢູ່ໃນລາວຍັງມີຢູ່ເທົ້າທຸກວັນນີ້
ແລະພວກເຮົາຕ້ອງໃຫ້ກຽດກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້ ແລະ ສະຫະລັດ ກໍໄດ້ໃຫ້ກຽດແກ່ນັກ
ລົບເກົ່າລາວຄືກັນ."
ໃນປີ 2014 ປີ ກາຍນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າ ໄດ້ຮັບກຽດອັນສູງທີ່ໄດ້ຮັບຮູ້ວ່າ ເປັນຜູ້ອຳນວຍ
ການເດັ່ນປະຈຳປີຂອງລັດ IOWA ແລະໄດ້ຖືກເຊີນມາ ນະຄອນຫລວງ ວໍຊິງຕັນ
ເພື່ອຮັບເອົາກຽດອັນນີ້. ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ພາລູກ ໄປຢ້ຽມຢາມ ສຸສານແຫ່ງຊາດ ທີ່ ເມືອງ Arlington ບ່ອນຝັງສົບອັນສັກສິດຂອງ ສະຫະລັດ ທີມີຫົວຫີນສະລັກເປັນ
ທີ່ລະລຶກແກ່ທະຫານຜ່ານເສິກ. ຂ້າພະເຈົ້າ ປື້ມປິຕິຍິນດີທີ່ສຸດ ທີ່ໄດ້ສະແດງໃຫ້ ລູກເຕົ້າເບິ່ງ ເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້າຮູ້ວ່າ ພໍ່ຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ທີ່ໄດ້ຮ່ວມຢູ່ໃນການສູ້ລົບ
ເພື່ອເສລີພາບ ແລະນີ້ແມ່ນການບອກເລົ່າຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ເປັນພາສາລາວແລະ
ອັງກິດແກ່ບັນດາເພື່ອນເຊື້ອສາຍລາວ ທີ່ຢູ່ທົ່ວໂລກ ແລະຂ້າພະເຈົ້າຢາກໃຫ້
ເຂົາເຈົ້າ ຊ່ວຍເປັນປາກກະບອກສຽງ ແລະປະຕິຮູບ ຮັກສາເສລີພາບແລະເຂົ້າໃຈຄວາມເປັນມາ ຂອງ ປະຫວັດສາດລາວ."
ທ່ານສົມດີ ຣາສີ ອະດີດນາຍທະຫານ ກອງທັບແຫ່ງພະລາຊາອານາຈັກລາວ ຊຶ່ງໄດ້
ນຳພາຄອບຄົວເຂົ້າມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ ເມືອງ Baton Rouge ລັດ Louisiana ພາກໃຕ້
ຂອງ ສະຫະລັດ ໃນປີ 1983. ທ່ານເຄີຍໄດ້ເຮັດວຽກເປັນສະໜຽນ ຢູ່ສານຂອງເມືອງ
Bonton Rouge ແລະໄດ້ອອກກິນເບ້ຍບຳນານແລ້ວ ແຕ່ວ່າ ທ່ານຍັງບໍ່ລົດລະໃນ
ຄວາມເປັນຫ່ວງກ່ຽວກັບ ເພື່ອນອະດີດສຳມະນາກອນ ທ່ານໄດ້ໃຫ້ຂໍ້ຄິດເຫັນ ກ່ຽວກັບ
ການເຕົ້າໂຮມຄັ້ງນີ້ວ່າ:
ນັ້ນແມ່ນການສຳພາດ ທ່ານ Aiddy ພົມວິໄສ ແລະທ່ານ ສົມດີ ຣາສີ ກ່ຽວກັບການເຕົ້າ
ໂຮມຊຸມນຸມ ພວກອະດີດສຳມະນາກອນ ທີ່ເມືອງ Rockford ລັດ Illinois ໃນ ເດືອນ
ກໍລະກົດ ທີ່ຜ່ານມາ.
