ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງຂອງລາວຢືນຢັນວ່າ ອັດຕາການຕິດເຊື້ອໂຣກ HIV-AIDS ຂອງຄົນລາວຍັງຕໍ່າເມື່ອທຽບກັບ ປະເທດອື່ນໆໃນກຸ່ມອາຊຽນດ້ວຍກັນ ຫາກແຕ່ວ່າການທີ່ລາວມີທີ່ຕ້ັງຢູ່ສູນກາງໃນລຸ່ມແມ່ນ້ຳຂອງ ກໍນັບເປັນປັດໃຈສ່ຽງຢ່າງຍິ່ງທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ມີຜູ້ຕິດເຊື້ອລາຍໃໝ່ເພີ່ມຫລາຍຂື້ນ.
ທ່ານພອນເທບ ພົນເສນາ ຮອງຫົວໜ້າກໍາມາທິການວັດທະນະທໍາສັງຄົມ ປະຈໍາສະພາແຫ່ງຊາດລາວ ໄດ້ຖະແຫລງຢືນຢັນວ່າ ອັດຕາການຕິດເຊື້ອໂຣກ HIV-AIDS ຂອງຄົນລາວໃນປັດຈຸບັນນີ້ ຍັງຄົງຢູ່ໃນລະດັບຕໍ່າເມື່ອທຽບໃສ່ກັບປະເທດອື່ນໆໃນກຸ່ມອາຊ່ຽນດ້ວຍກັນ.
ທັງນີ້ໂດຍຈາກການສຸ່ມກວດເລືອດຂອງປະຊາຊົນລາວທີ່ສະໝັກໃຈ ຈໍານວນທັງໝົດ 227,879 ຄົນໃນ 17 ແຂວງທົ່ວປະເທດ ນັບຈາກປີ 1990 ຈົນເຖິງທ້າຍປີ 2009 ທີ່ ຜ່ານມາ ກໍພົບວ່າມີຜູ້ຕິດເຊື້ອຈໍານວນ 3,659 ຄົນ ຫລືຄິດເປັນອັດຕາສະເລ່ຍການຕິດເຊື້ອ ໂຣກດັ່ງກ່າວນີ້ພຽງແຕ່ 1.6 % ເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ໃນຈໍານວນຜູ້ຕິດເຊື້ອທັງໝົດດັ່ງກ່າວນີ້ ປາກົດວ່າມີຜູ້ທີ່ເປັນໂຣກເອດສ໌ຢ່າງສົມບູນແບບແລ້ວ ຈໍານວນເຖິງ 2,376 ຄົນ ແລະກໍໄດ້ເສຍຊີວິດໄປແລ້ວເຖິງ 1,038 ຄົນອີກດ້ວຍ ຊື່ງກໍຍ້ອນວ່າລະບົບໃຫ້ການບໍລິການປິ່ນປົວແລະການຮັກສາສຸຂະພາບຂອງລັດຖະບານ ຍັງຄົງບໍ່ສາມາດໃຫ້ການເບິ່ງແຍງຜູ້ຕິດເຊື້ອໂຣກດັ່ງ ກ່າວນີ້ຢ່າງທົ່ວເຖິງກັນນັ້ນເອງ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ເມື່ອປະກອບກັບການທີ່ລາວເປັນປະເທດທີ່ມີຈຸດທີ່ຕັ້ງຢູ່ເຂດສູນກາງທີ່ສາມາດຈະເຊື່ອມຕໍ່ການຄົມມະນາຄົມແລະຂົນສ່ົງກັບປະເທດທີ່ຢູ່ໃນເຂດລຸ່ມແມ່ນໍ້າຂອງດ້ວຍກັນໄດ້ໃນທຸກທິດທຸກທາງດ້ວຍແລ້ວ ກໍຍັງນັບເປັນເງຶ່ອນໄຂສໍາຄັນທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນລາວມີຄວາມສ່ຽງຢ່າງສູງ ທີ່ຈະຕິດເຊື້ອໂຣກດັ່ງກ່າວນີ້ຫລາຍຂື້ນນັບມື້ອີກດ້ວຍ ຖ້າຫາກວ່າບໍ່ມີມາດຕະການປ້ອງກັນທີ່ດີພໍ ດັ່ງທີ່ທ່ານພອນເທບ ໄດ້ໃຫ້ການຊີ້ແຈງໃນຕອນນຶ່ງວ່າ
“ເຖິງແມ່ນວ່າເຊື້ອ HIV-AIDS ຍັງຢູ່ໃນຂອບເຂດບໍ່ສູງໃນປະເທດເຮົາເມື່ອທຽບໃສ່ກັບປະເທດຂ້າງຄຽງ ແຕ່ປັດໃຈສ່ຽງໃນການແຜ່ລະບາດນ້ັນກໍມີຢູ່ ເພາະວ່າການຕິດເຊື້ອທາງເພດສໍາພັນຢູ່ບ້ານເຮົາເຫັນວ່າ ມັນເພີ່ີມຫລາຍຂື້ນໃນແຕ່ລະປີ ແລະຢູ່ໃນຂົງເຂດປະເທດອ້ອມແອ້ມຂອງເຮົາ ກໍມີການຕິດເຊື້ອຫລາຍຂື້ນ ແລະປະເທດເຮົາກໍເປັນທາງຜ່ານ ຊຶ່ງແນ່ນອນ ການເດີນທາງໄປມາຫາສູ່ກັນຂອງບັນດານັກທ່ອງທ່ຽວ ກໍແມ່ນບັນຫາທີ່ສະກັດກັ້ນບໍ່ໄດ້”
ລາຍງານຂອງກະຊວງສາທາລະນະສຸຂລາວໄດ້ລະບຸວ່າສາເຫດສໍາຄັນທີ່ເຮັດໃຫ້ຄົນລາວຕິດເຊື້ອໂຣກ HIV-AIDS ຫລາຍຂື້ນທີ່ ສຸດນັ້ນ ກໍຄືການມີເພດສໍາພັນໂດຍບໍ່ມີການປ້ອງກັນດ້ວຍຖົງຢາງອະນາໄມ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຕິດເຊື້ອໃນກຸ່ມຜູ້ຍິງທີີ່ຂາຍບໍລິການທາງເພດ ແລະໃນກຸ່ມທີ່ຮັກຮ່ວມເພດດຽວກັນນັ້ນ ກໍຍັງນັບເປັນພາຫະນະທີ່ເຮັດໃຫ້ມີການແຜ່ ລະບາດຂອງເຊື້ອໂຣກ ຢ່າງໄວວາອີກດ້ວຍ. ນອກຈາກນີ້ ກໍເປັນການຕິດເຊື້ອໃນລະຫວ່າງກຸ່ມຄົນທີ່ຕິດຢາເສບຕິດດ້ວຍການໃຊ້ເຂັມຮ່ວມກັນ ຊຶ່ງຕໍ່ກໍລະນີດັ່ງກ່າວນີ້ກໍຍັງນັບເປັນບັນຫາທີ່ມີລະດັບຄວາມຮຸນແຮງຫລາຍຂື້ນນັບມື້ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໃນກຸ່ມເຍົາວະຊົນລາວໃນເຂດແຂວງພາກເໜືອທີ່ຖືກຂະບວນການຄ້າຢາເສບຕິດຂ້າມຊາດໃຊ້ເປັນທາງຜ່ານສຳຄັນໃນການລັກລອບຂົນສົ່ງຢາເສບຕິດຈາກເຂດສາມລ່ຽມຄຳຜ່ານລາວໄປຍັງຕ່າງປະເທດ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ກຸ່ມແຮງງານລາວທີ່ໄດ້ພາກັນລັກລອບທໍາງານໂດຍຜິດກົດໝາຍຢູ່ໃນປະເທດເພື່ອນບ້ານ ກໍນັບເປັນອີກກຸ່ມນຶ່ງທີ່ມີຄວາມສ່ຽງຢ່າງສູງທັງໃນຖານະທີ່ເປັນຜູ້ຮັບເຊື້ອ ແລະຜູ້ນໍາເອົາເຊື້ອໂຣກໄປຕິດຕໍ່ກັບຄົນຮັກ ໂດຍສະເພາະແມ່ນກຸ່ມແຮງງານລາວເພດຍິງທີ່ລັກລອບທໍາງານຢູ່ໃນໄທນັ້ນ ກໍຍັງມີໂອກາດທີ່ຈະຖືກບັງຄັບໃຫ້ຕ້ອງຂາຍບໍລິການທາງເພດໂດຍຂາດການປ້ອງກັນຕົນເອງອີກດ້ວຍ. ທັງນີ້ໂດຍອີງຕາມຂໍ້ນູນຂອງກຸ່ມອົງການຄຸ້ມຄອງແຮງງານຕ່າງດ້າວຈາກລາວ ພະມ້າ ແລະກໍາປູເຈຍໃນໄທ ກໍໄດ້ລະບຸວ່າໃນປັດຈຸບັນນີ້ ມີແຮງງານລາວຢູ່ໃນໄທຫລາຍກວ່າ 4 ແສນຄົນ ແລະໃນຈໍານວນນີ້ ກໍເປັນແຮງງານທີ່ທຳງານໃນໄທຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍທີ່ຜ່ານການພິສູດສັນຊາດລາວແລ້ວ ພຽງແຕ່ 5 ໝື່ນກວ່າຄົນເທ່ົ່ານັ້ນ ຊຶ່ງກໍໝາຍຄວາມວ່າແຮງງານລາວອີກຫລາຍກວ່າ 3 ແສນຄົນແລະຫລາຍກວ່າ 56% ໃນຈຳນວນດັ່ງກ່າວນີ້ກໍຄືແຮງງານລາວເພດຍິງດ້ວຍແລ້ວ ຈຶ່ງຖືວ່າເປັນກຸ່ມທີ່ສຸ່ມສ່ຽງຢ່າງຍິ່ງ ທີ່ຈະຖືກບີບບັງຄັບໃຫ້ຕ້ອງຂາຍບໍລິການທາງເພດໂດຍຂາດການປ້ອງກັນ ອັນຈະເຮັດໃຫ້ເຊື້ອໂຣກ HIV-AIDS ມີການແຜ່ ລະບາດໃນລາວຫລາຍຂື້ນຢ່າງຫລີກລ່ຽງ ບໍ່ໄດ້ນັ້ນເອງ