ສໍາລັບທ້າວ James Krellenstein (ເຈັມສ໌ ແຄຣລເລິນສຕາຍ) ຊາວນີວຢອກ ຄົນນີ້ ການຕໍ່ສູ້ຕ້ານເຊື້ອເອັຈໄອວີ HIV ແລະ ໂຣກເອດສ໌ນັ້ນ ບໍ່ມີແຕ່ຢູ່ໃນທິດສະດີເທົ່ານັ້ນ.
ເມື່ອໝໍ່ໆມານີ້ທ້າວ Krellenstein ອາຍຸ 20 ປີ ຊຶ່ງຍັງບໍ່ເຖິງກະສຽນທີ່ຈະຊື້ເຫລົ້າດື່ມ
ຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍໄດ້ຢູ່ໃນອາເມຣິການັ້ນ ໄດ້ມີປະສົບປະການທີ່ໜ້າຢ້ານກົວ
ອັນນຶ່ງ ຊຶ່ງໄດ້ພາໃຫ້ລາວຕ້ອງໄປຊອກຫາການປິ່ນປົວຢ່າງຮີບດ່ວນ ເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້
ຕົນເອງຕິດເຊື້ອເອັຈໄອວີ ຄືລາວໄດ້ໄປມີເພດສໍາພັນກັບຜູ້ຊາຍດ້ວຍກັນ ໂດຍທີ່ບໍ່ໄດ້
ປ້ອງກັນຕົນເອງ. ລາວລົມສູ່ຟັງວ່າ:
“ຂ້ອຍບໍ່ໄດ້ໃຊ້ຖົງຢາງອານາໄມ, ຂ້ອຍເມົາ, ມັນບໍ່ແມ່ນການຕັດສິນໃຈທີ່ສະຫລາດ
ທີ່ສຸດໃນຊີວິດຂອງຂ້ອຍ...// ຜູ້ຊາຍຄົນນັ້ນ ອາດຈະມີເຊື້ອເອັຈໄອວີ, ຫລືອາດຈະ
ບໍ່ມີເຊື້ອ HIV ຂ້ອຍກໍບໍ່ຮູ້. ຂ້ອຍບໍ່ຢາກໃຊ້ຊີວິດຂອງຂ້ອຍ ມາມຸກໝຸ້ນນໍາການ
ແກ້ໄຂບັນຫາທີ່ມາຈາກເຊື້ອ HIV ຕະຫລອດໄປ.”
ທ້າວ James ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວເວລານຶ່ງເດືອນ ໂດຍໃຊ້ຢາຂະໜານນຶ່ງ ທີ່ໃຊ້ຢາປ້ອງ
ກັນເຊື້ອ HIV ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ເຊື້ອໄວຣັສ ໄປໂຈມຕີ ແລະທໍາລາຍເຊລເມັດເລືອດຂາວໃນຮ່າງ
ກາຍລາວ ແລະກໍບໍ່ໃຫ້ມີການແຜ່ເຊື້ອດັ່ງກ່າວຕໍ່ໄປ.
ນັກຄົ້ນຄວ້າດ້ານໂຣກເອດສ໌, ດຣ. ແອນໂທນີ ໂຟຈີ (Dr. Anthony Fauci) ເວົ້າວ່າ ວິ
ທີການປິ່ນປົວແບບສຸກເສີນນີ້ ແມ່ນຈໍາເປັນຕ້ອງໄດ້ເຮັດຢ່າງໄວແລະໂດຍທັນທີ ເພື່ອລະງັບ ການຕິດເຊື້ອເອັຈໄອວີນັ້ນ ຊຶ່ງດຣ. ໂຟຈີ ອະທິບາຍວ່າ:
“ຍ້ອນວ່າ ຖ້າເຊື້ອໄວຣັສນີ້ ຕິດໃສ່ເຊລນຶ່ງ ແລະເຊລນັ້ນຕາຍ ໂດຍທີ່ບໍ່ໄດ້ໄປຕິດ
ໃສ່ເຊລອື່ນ. ສະນັ້ນ ການຕິດແປດກໍຈະໝົດໄປ."
ພວກທ່ານໝໍທັງຫລາຍ ໄດ້ພາກັນໃຊ້ຢາປິ່ນປົວໂຣກເອດສ໌ນີ້ແລ້ວ ເພື່ອປ້ອງກັນການຕິດ
ເຊື້ອເອັຈໄອວີ ຄືກັນກັບທີ່ເຈມສ໌ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວ-ຄືແບບວິທີປິ່ນປົວສຸກເສີນ.
ແຕ່ມາບັດນີ້ ການສຶກສາຄົ້ນຄວ້າ
ໃໝ່ສາມບັ້ນ ໄດ້ຢືນຢັນໄດ້ວ່າຢາ
Truvada -ຊຶ່ງເປັນຢາເມັດທີ່ປະ
ສົມຢາຕ້ານໂຣກເອດສ໌ສອງຢ່າງ
ອາດເປັນວິທີການປິ່ນປົວໄລຍະ
ຍາວທີ່ມີປະສິດທິພາບເຊັ່ນກັນ
ສໍາລັບຄົນທີ່ອາດຈະຖືກເຜີຍແບ
ໃສ່ເຊື້ອ HIV.
ການສຶກສາຄົ້ນຄວ້າໃໝ່ເຫລົ່າ
ນີ້ໄດ້ສຸມໃສ່ອັນທີ່ເອີ້ນກັນວ່າ
ການປ້ອງກັນໂຣກເອດສ໌ ກ່ອນ
ຖືກເຜີຍແບໃສ່ ຫລື Pre-
Exposure Prophylaxis ຫລື
ເອີ້ນຫຍໍ້ວ່າ PrEP ສໍາລັບຜູ້ທີ່
ມັກຮ່ວມເພດກັບເພດກົງກັນ
ຂ້າມຢູ່ໃນທະວີບອາຟຣິກາ.
ມັນໄດ້ຢືນຢັນຜົນການສຶກສາ
ຄົ້ນຄວ້າບັ້ນກ່ອນ ທີ່ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຜົນທີ່ຄ້າຍຄືກັນໃນໝູ່ພວກຜູ້ຊາຍກະເທີຍ ຫລືເປັນເກນັ້ນ.
ດຣ. ເຣເມີນ ມາກຕິນສ໌ (Dr. Raymond Martins) ນໍາພາຄລີນິກປົວໂຣກເອດສ໌ ທີ່ນະ
ຄອນຫລວງວໍຊິງຕັນເວົ້າວ່າ ໃນຂະນະທີ່ການໃຊ້ຢາທີ່ວ່ານີ້ ປິ່ນປົວຄົນເຈັບທີ່ຕິດເຊື້ອ HIV
ແລ້ວນັ້ນ ສາມາດຊ່ວຍປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ພວກເຂົາເຈົ້ານໍາເອົາເຊື້ອໂຣກນີ້ ໄປແຜ່ຜາຍໃສ່ຜູ້ອື່ນ
ນັ້ນ, ຢາ PrEP ກໍຍັງເປັນເຄື່ອງມືທີ່ມີຄຸນຄ່າ ເພື່ອຊ່ວຍປົກປ້ອງພວກຄົນທໍາມະດາ ບໍ່ໃຫ້
ຕິດເຊື້ອໄວຣັສນີ້ໄດ້ອີກ. ດຣ. ເຣເມີນ ມາກຕິນສ໌ ກ່າວວ່າ:
“ຂ້າພະເຈົ້າຕື່ນເຕ້ນຫລາຍທີ່ສຸດ ກ່ຽວກັບຢານີ້// ພວກເຮົາຕ້ອງການທາງເລືອກ
ຫລາຍໆ ຢ່າງ ເພື່ອປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອເອັຈໄອວີໃໝ່ ແລະເບິ່ງຄືວ່າ ວິທີການ
ປ້ອງກັນໂຣກເອດສ໌ ກ່ອນຖືກເຜີຍແບໃສ່ ຫລື Pre-Exposure Prophylaxis
ນີ້ ຈະເປັນນຶ່ງໃນທາງເລືອກເຫລົ່ານັ້ນ.”
ພວກນັກຄົ້ນຄວ້າເວົ້າວ່າ ການໃຊ້ຢາ PrEP ໃຫ້ໂອກາດໃນການປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອໄດ້
ໃນລະຫວ່າງ 62 ຫາ 73 ເປີເຊັນ.
ແຕ່ວ່າ ໃນຂະນະທີ່ຢາເຫລົ່ານີ້ມີປະສິດທິພາບສູງ ແຕ່ມັນກໍຍັງແພງຫລາຍ.
“ມັນແມ່ນຮ້ານຂາຍຢາ ຄືຮ້ານນີ້ ຢູ່ທີ່ສູນດູແລສຸຂະພາບ Whitman Walker
Health ທີ່ລັດຖະບານໃຫ້ການເກື້ອກູນຢ່າງຫລວງຫລາຍນີ້ແຫລະ ທີ່ຈະເຮັດ
ໃຫ້ລາຄາຂອງຢາ ທີ່ຊ່ວຍຊີວິດຂອງຄົນພວກນີ້ ຖືກລົງໄດ້. ຢ່າງໃດກໍຕາມເມື່ອ
ໄວໆ ມານີ້ ບໍລິສັດກິລແລດ (Gilead) ຜູ້ຜະລິດຢານີ້ ໄດ້ອອກມາປະກາດ ທີ່ຈະ
ມີຜົນກະທົບຕໍ່ໂລກພັດທະນານັ້ນ ວ່າ ຈະເຮັດໃຫ້ຢານີ້ມີໄວ້ໃຫ້ປະຊາຊົນໄດ້
ໃຊ້ຖືກໆ ພຽງ 21 ເຊັນຕໍ່ມື້ ຫລືປະມານ 1700 ກີບ.”
ບໍລິສັດ Gilead ໄດ້ຕົກລົງທີ່ຈະເອົາຢານີ້ເຂົ້າໄປໃສ່ນໍາຄັງປາຕັງຢາຂອງສະຫະປະຊາຊາດ
(UN Medicines Patent Pool) ຊື່ງຈະອໍານວຍໃຫ້ຢາຕ້ານໂຣກເອັສນີ້ ໄດ້ຮັບການຜະ
ລິດ ໃຫ້ເປັນຢາປະເພດທີ່ມີໄວ້ຂາຍທົ່ວໄປ ໃຫ້ຄົນໄດ້ໃຊ້ໃນໂລກພວມພັດທະນາ ສໍາລັບ
ທັງການປ້ອງກັນລ່ວງໜ້າແບບ PrEP ແລະການປິ່ນປົວພວກທີ່ຕິດເຊື້ອໄວຣັສ ເອັຈໄອວີ
ແລ້ວ.
ຄລິກບ່ອນນີ້ເພື່ອເບິ່ງວີດິໂອພາສາລາວ
ຢູ່ໃນສະຫະລັດນີ້ ບໍລິສັດ Gilead ເວົ້າວ່າ ເມື່ອໃດອົງການຄຸ້ມຄອງອາຫານ ແລະຢາ
ອະນຸມັດໃຫ້ໃຊ້ຢານີ້ໄດ້ແລ້ວ ທາງບໍລິສັດກໍອາດຈະເຮັດໃຫ້ຢາ PrEP ມີໄວ້ບໍລິການໂດຍ
ຜ່ານໂຄງການນຶ່ງ ທີ່ຊ່ວຍຜູ້ທີ່ບໍ່ສາມາດຊື້ຢາຕາມໃບສັ່ງນັ້ນ ໃຫ້ຊື້ຢານີ້ໄດ້.
ຢານີ້ ຈະຖືກຜະລິດໃຫ້ເປັນຢາທີ່ມີຫຍີ່ຫໍ້ຢູ່ໃນສະຫະລັດ,ຊຶ່ງຈະສີ້ນເປືອງຄ່າໃຊ້ຈ່າຍປະ
ມານ 1,500 ໂດລາຕໍ່ເດືອນ.
ເລື້ອງຂອງທ້າວ James Krellenstein ບໍ່ແມ່ນກໍລະນີພິເສດ. ລາວເປັນພຽງສ່ວນນຶ່ງ ຂອງປະຊາກອນອາເມຣິກາທີ່ມີການຕິດເຊື້ອເອັຈໄອວີ ຫລາຍຂຶ້ນນັບມື້.
ສູນຄວບຄຸມແລະປ້ອງກັນພະຍາດຂອງສະຫະລັດປະເມີນວ່າ ພວກຜູ້ຊາຍທີ່ເປັນເກມັກ
ຮ່ວມເພດກັບຜູ້ຊາຍດ້ວຍກັນ ຫລືຮ່ວມເພດກັບຜູ້ຍິງນໍາ ຊຶ່ງກວາມເອົາພຽງແຕ່ 4 ເປີ
ເຊັນຂອງພົນລະເມືອງຜູ້ຊາຍໃນສະຫະລັດນັ້ນ ມີໂອກາດທີ່ຈະຕິດເຊື້ອເອັຈໄອວີ ເຖິງ
44 ເປີເຊັນ ຫລາຍກວ່າພວກຜູ້ຊາຍທີ່ມີເພດສໍາພັນກັບເພດກົງກັນຂ້າມ. ນາຍແຄຣລເລິນ
ສຕາຍ ເວົ້າວ່າ:
“ເພື່ອນຂອງຂ້ອຍ ເກືອບໝົດທຸກຄົນ ບໍ່ວ່າຈະເປັນຄົນທີ່ມີການຮ່ວມເພດກັບ
ເພດກົງກັນຂ້າມ ຫລືຈະເປັນເກຢ່າງດຽວກໍຕາມ, ພວກເຂົາເຈົ້າບໍ່ໃຊ້ຖົງຢາງອານາ
ໄມທຸກໆຄັ້ງທີ່ຮ່ວມເພດ. ສ່ວນຂ້ອຍ ພະຍາຍາມໃຊ້ຖົງຢາງອານາໄມທຸກໆຄັ້ງ. ໃນຖານະວ່າເປັນຜູ້ນຶ່ງທີ່ຂ້ອນຂ້າງຮູ້ກ່ຽວກັບບັນຫານີ້, ມັນເປັນຕາຢ້ານທີ່ຈະ
ບໍ່ໃຊ້ມັນ."
ເຖິງແມ່ນວ່າ ຢາ PrEP ຈະມີຜົນປະໂຫຍດກໍຕາມ, ພວກນັກຊ່ຽວຊານດ້ານການແພດ
ບາງຄົນເປັນຫ່ວງວ່າ ການມີຢານີ້ໃຊ້ອາດຈະພາໄປສູ່ການລະເຫລີງໃນການໃຊ້ຖົງຢາງ
ອານາໄມ.
ທ່ານ ໄບຣເອິນ ມີລເລີ (Brant Miller) ກໍຄື ນັກເຄື່ອນໄຫວຕ້ານໂຣກ ເອດສ໌ຜູ້ອື່ນໆ ເວົ້າວ່າລາວມີແຜນທີ່ຈະສືບຕໍ່ຊຸກຍູ້ຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ໃຫ້ໃຊ້ຖົງຢາງອານາໄມ. ລາວກ່າວວ່າ:
“ມັນເປັນວິທີທີ່ດີ ທີ່ພວກເຮົາໄດ້ໃຊ້ກັນມາ ເພື່ອປ້ອງກັນການແຜ່ລາມຂອງເຊື້ອ
ເອັຈໄອວີ ແລະມັນກໍໃຊ້ໄດ້ຜົນຢູ່ສະເໝີມາ ແລະກໍຍັງຈະສືບຕໍ່ໃຊ້ໄດ້ຜົນຕະຫລອດ
ໄປ ໂດຍບໍ່ກ່ຽວກັບວ່າ ຜູ້ຄົນຈະມີຄວາມສາມາດຊື່ຢາ PrEP ນັ້ນໄດ້ຫລືບໍ່.”
ທ້າວ James Krellenstein ເວົ້າວ່າ ລາວຮູ້ສຶກວ່າເປັນບຸນຄຸນ ອັນໃຫຍ່ຫລວງ ທີ່ໄດ້ພົບກັບທ່ານໝໍຜູ້ນຶ່ງ ທີ່ໄດ້ວາງຢາຕ້ານ ໂຣກເອດສ໌ ຫລືanti-retrovirals ໃຫ້ລາວ ແລະລາວໃຫ້ເຄຣດີດຢາພວກນີ້ ວ່າເຮັດໃຫ້ລາວ ປອດເຊື້ອເອັຈໄອວີຢູ່ຕໍ່ມາ. ລາວໄດ້ເປີດເວັບໄຊນຶ່ງ ທີ່ມີຊື່ວ່າ: PEPNow.org ທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ໃສ່ ຜູ້ທີ່ຊອກຫາການປິ່ນປົວ ນໍາພວກທ່ານໝໍ ທີ່ສາມາດຊ່ວຍພວກເຂົາເຈົ້າໄດ້.
ສ່ວນ ດຣ. ເຣເມີນ ມາກຕິນສ໌ ນັ້ນ ກ່າວວ່າ:
“ຂ້ອຍຄິດວ່າ ທາງທີ່ດີທີ່ສຸດທີ່ຜູ້ຄົນຈະສາມາດປົກປ້ອງຕົນເອງໄດ້ ກໍຄື ຖ້າຫາກເຂົາເຈົ້າຮູ້ສຶກວ່າ ຕົນຕົກຢູ່ໃນຄວາມສ່ຽງຕໍ່ການຕິດເຊື້ອເອັຈໄອວີແລ້ວ ຫລືພາຍຫລັງທີ່ໄດ້ມີການຮ່ວມເພດ ທີ່ມີຄວາມສ່ຽງສູງຕໍ່ການຕິດເຊື້ອນີ້ແລ້ວ ໃຫ້ໄປຫານາຍໝໍ ໄວເທົ່າທີ່ຈະໄວໄດ້ ເພື່ອທ່ານຈະໄດ້ຮູ້ວ່າ ທ່ານມີທາງເລືອກແນວໃດແດ່ ເພື່ອປ້ອງກັນເຊື້ອເອັຈໄອວີ.”
ກໍຄືທາງເລືອກ ທີ່ທັງພວກທ່ານໝໍ ແລະຄົນເຈັບ ຕ່າງກໍຫວັງວ່າ ຢາເມັດສີຟ້ານ້ອຍໆນີ້ ຖ້າກິນເປັນປະຈໍາທຸກວັນແລ້ວ ຈະກາຍເປັນໂຕປ່ຽນເກມ ໃນການຕໍ່ສູ້ຂອງໂລກ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ການແຜ່ລະບາດຂອງໂຣກເອດສ໌ ໝົດໄປນັ້ນ.