ສະບາຍດີ ທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາຣົບ ລາຍການຊີວິດຊາວລາວໃນ
ຕ່າງແດນມື້ນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າ ຈະນໍາພາທ່ານ ໄປສັງເກດເບິ່ງການ
ປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ ຈາກລະດູຮ້ອນ ມາສູ່ລະດູໃບໄມ້
ຫລົ່ນ ຫລືລະດູເກັບກ່ຽວ ຊຶ່ງອາກາດບໍ່ຮ້ອນ ບໍ່ໜາວ ແຕ່ເຢັນ
ສະບາຍ. ໃນບັນຍາກາດດັ່ງກ່າວ ເວລານີ້ກໍຍັງເປັນລະດູການ
ທີ່ເລີ້ມມີກິດຈະການທີ່ໜ້າສົນໃຈຫລາຍໆຢ່າງ ໂດຍສະເພາະ
ຢ່າງຍິງ ການສະຫລອງບຸນຜີ Halloween ແລະບຸນວັນຂອບ
ໃຈພະເຈົ້າ ຫລືບຸນໄກ່ງ່ວງທີ່ຈະມີຂື້ນໃນທ້າຍເດືອນພະຈິກນີ້.
ຄວາມງົດງາມຂອງລະດູໃບໄມ້ຫລົ່ນ ທີ່ Shenandoah ລັດ Virginia ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ
ໃນລະດູໃບໄມ້ຫລົ່ນນີ້ ທ້ອງຟ້າຈະມືດມົວໄວ ແສງຕາເວັນຈະ
ໜ້ອຍລົງ ເຮັດໃຫ້ມື້ນຶ່ງສັ້ນໄວເຂົ້າກວ່າເກົ່າ ເພາະສະນັ້ນ ໃນ
ຕອນແລງວັນເສົາ ທີ່ 2 ອາທິດທຳອິດເດືອນພະຈິກ ກ່ອນຄົນຈະ
ເຂົ້າຫລັບນອນ ທຸກຄົນຕ້ອງໄດ້ບິດໂມງຄືນຫລັງນຶ່ງຊົ່ວໂມງ
ເພື່ອຕຽມໃຊ້ໃຫ້ຖືກກັບເວລາໃໝ່ ທີ່ເລີ້ມແຕ່ສອງໂມງຕອນ
ເຊົ້າວັນອາທິດ. ພາກປະຕິບັດດັ່ງກ່າວກໍເພື່ອ ຕຽມປະກອບພາ
ລະກິດໃຫ້ຖືກຕ້ອງກັບເວລາ ໃນວັນຈັນຂອງມື້ຕໍ່ມາ. ການປ່ຽນ
ເວລາໃຫ້ກັບຄືນໄປໜ້ານຶ່ງຊົ່ວໂມງ ຈະເລີ້ມເກີດຂື້ນອີກ ໃນລະ
ດູບານໃໝ່ ເດືອນເມສາ ປີ 2014 ພາສາອັງກິດ ຮ້ອງການປ່ຽນ
ແປງເວລານີ້ວ່າ Daylight Savings Time ຊຶ່ງໝາຍເຖິງ ການ
ຮັກສາພະລັງງານໄຟຟ້າ. ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ຄົນມີຄວາມຊົງຈຳກັບ
ການປ່ຽນເວລາດັ່ງກ່າວນີ້ຊາວອາເມຣິກັນ ຮ້ອງວ່າ
“Spring forward, Fall back” ຫລື “ລະດູບານໃໝ່ໄປໜ້າ
ລະດູໃບໄມ້ຫລົ່ນກັບຫລັງ.”
ໃບໄມ້ກໍາລັງປ່ຽນສີ ກ່ອນຈະຫລົ່ນ
ການປະຕິບັດດັ່ງນີ້ກໍເພື່ອຮັກສາພະລັງງານໄຟຟ້າ ແລະໃຫ້ໂອກາດ ພະນັກງານໄດ້ ກັບເມື່ອບ້ານເຮືອນໄວໃນເວລາທີ່ຍັງມີແສງຕາເວັນຢູ່. ຫລາຍໆປະເທດໃນຂົງເຂດ ຢູໂຣບ ໄດ້ເລີ້ມພາກັນໃຊ້ລະບົບປ່ຽນແປງໃຊ້ເວລາດັ່ງກ່າວນີ້ມາແຕ່ ສະໄໝສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ່ນຶ່ງ ຕິດຕາມມາດ້ວຍ ສະຫະລັດ ທີ່ໄດ້ເລີ້ມໃຊ້ໃນປີ 1918 ແຕ່ວ່າ ລັດຖະສະພາ ບໍ່ໄດ້ອອກກົດໝາຍບັງຄັບໃຊ້ ຈົນກວ່າລະດູໃບໄມ້ຫລົ່ນປີ 1974.
ການຕົກແຕ່ງເອ້ຍັອງບຸນປີ ຮາໂລວິນ
ລະດູໃບໄມ້ຫລົ່ນຂອງ ວັນພະຫັດ ທີ່ 31 ທ້າຍເດືອນຕຸລາ ແຕ່ລະ
ປີ ຊາວອາເມຣິກັນ ຈະພາກັນ ສະຫລອງບຸນຜີ ຮ້ອງວ່າ
Halloween ເວລານີ້ເຂົາເຈົ້າພາກັນຕົກແຕ່ງໜ້າບ້ານເຮືອນ
ຊານໃຫ້ເປັນໜ້າຢ້ານກົວ ແລະແຕ່ງໂຕມາໃນຮູບແບບຕ່າງໆ
ທັງງົດງາມແລະເປັນໜ້າຢ້ານຄືຜີ. ຄໍາວ່າ ຜີ ແມ່ນຄົນທີ່ຕາຍໄປ
ແລ້ວ ແຕ່ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ໄປເກີດໄປຂານຍັງວົນວຽນນໍາມະນຸດຜູ້ມີ
ຊີວິດຢູ່. ຫລາຍໆປະເພນີ ພາກັນເຊື່ອຖືເລື້ອງດັ່ງກ່າວນີ້ບໍ່ຄືກັນ
ບາງປະເພນີຖືວ່າ ເປັນສິ່ງເຄັດຂວງ ບໍ່ສົມຄວນເອົາມາປະຕິ
ບັດຫລີ້ນໆ ແຕ່ບາງປະເພນີຖືວ່າເປັນຂອງທໍາມະດາ.
ເບິ່ງດຸ ເຂົາເຈົ້າ ບໍ່ຢ້ານຜີ
ຫລາຍໆຄົນບໍ່ເຄີຍເຫັນຜີ ພຽງແຕ່ໄດ້ຍິນຄໍາຊາລື ຫລອກຫລອນ
ເປັນຕາຢ້ານ ແລະຄວາມຢ້ານດັ່ງກ່າວ ເຮັດໃຫ້ມະນຸດເກີດຄວາມ
ລັ່ງເລໃຈວ່າ ມີຜີແທ້ຫລືບໍ່ ທີ່ປະປົນກັບມະນຸດຜູ້ຍັງມີຊີວິດຢູ່. ຖ້າ
ຫາກມີຜີແທ້ໆນັ້ນຄິດວ່າ ທຸກຄົນຄົງຈະຢ້ານກົວບໍ່ໜ້ອຍກໍ່ຫລາຍ.
ຍ້ອນວ່າຄົນສ່ວນໃຫຍ່ບໍ່ເຄີຍເຫັນຜີ ແຕ່ຢາກພາກັນມີປະສົບ
ການກັບຄວາມຢ້ານກົວ ເຂົາເຈົ້າພາກັນຫັນປ່ຽນມາໃຫ້ເປັນການ
ມ່ວນຊື່ນ ໂດຍພາກັນຫລີ້ນບຸນຜີHalloween ແຕ່ງໂຕຄືຜີ ແລະ
ໃສ່ຊຸດແປກໆຕ່າງໆ.
ບັນດາເດັກນ້ອຍ ພາກັນນຸ່ງເຄຶ່ອງຜີທີ່ແປກໆ
ບຸນ Halloween ຢາກຄ້າຍຄືກັນກັບບຸນຫໍ່ເຂົ້າປະດັບດິນ ຂອງ
ສາສະໜາພຸດຫິນະຍານ ທີ່ຊາວລາວພາກັນສະຫລອງແຕ່ລະປີ
ໃນເດືອນກັນຍາ ເວລານີ້ຊາວພຸດພາກັນເຮັດເຂົ້າຕົ້ມ ເຂົ້າໜົມ
ແລ້ວນໍາເອົາໄປຕັກບາດຢູ່ວັດ ແລະສ່ວນນຶ່ງແມ່ນນໍາໄປປະໄວ້
ຕາມຕ້າຍວັດ ກ້ອງຕົ້ນໄມ້ ຫໍຜີ ທາດຄົນຕາຍເຫລົ່ານີ້ເປັນຕົ້ນ
ເພື່ອໃຫ້ພວກຜີສາງນາງໄມ້ໄດ້ຢູ່ໄດ້ກິນ.
ເດິ່ນໜ້າບ້ານຕົກແຕ່ງດ້ວຍ ຫີບຄົນຕາຍ ແລະຜີຫົວກຸດ
ບຸນຜີ Halloween ແມ່ນບຸນຂອງຊາວຄຣິສຕຽນ ທີ່ໄດ້ສະຫລອງ
ກັນຢູ່ໃນຫລາຍໆປະເທດ ໃນລະດູກັບກ່ຽວ ແລະລະນຶກເຖິງຜູ້ທີ່
ໄດ້ລ່ວງລັບໄປ. ປະເພນີດັ່ງກ່າວນີ້ເປັນທີ່ເຊື່ອກັນວ່າ ເລີ້ມເກີດມາ
ຈາກຮິດຄອງຂອງຊາວເດີນເຮືອ celtic ແລະຊາວ pegan ອັນ
ເປັນທີ່ມາຂອງ ການນັບຖືຜີ ທີ່ພົວພັນກັບ ສາສະໜາຄຣິສຕຽນ.
ບັນຍາກາດຂອງບຸນຜີ Halloween ນີ້ ເລີ້ມມີອາກາດເຢັນ ໃບໄມ້
ປ່ຽນຈາກສີຂຽວ ມາເປັນສີເຫລືອງ ແດງ ໝາກກ້ຽງ ສີຊໍ້າຕ່າງໆ
ຢ່າງງົດງາມ ຫລັງຈາກນັ້ນກໍຈະເຫັນໄວ້ແຕ່ຮ່າງ. ໃນລະດູການອັນ
ນີ້ ຜູ້ຄົນຫລາຍໆຮ້ອຍພັນຄົນ ຢູ່ທີ່ລັດ Virginia ຈະພາກັນຂັບລົດ
ຫລ່ຽນແຖວຂື້ນສັນພູ Skyline Drive ທ່ຽວຊົມຄວາມງາມຂອງ
ໃບໄມ້ ທີ່ກຳລັງປ່ຽນສີ ຢູ່ທີ່ປ່າອຸດທະຍານແຫ່ງຊາດ ຫລື Shenandoah National Park ເຫັນແລ້ວງົດງາມ ສະຫວາດສະເຫວີຍ ເໝືອນດັ່ງຢູ່ໃນໂລກທີ່ງົດງາມ ແລະສະຫງົບງຽບແຫ່ງໃດແຫ່ງນຶ່ງ.
ຮ້ານຂາຍໝາກອຶ ແລະ ສາລີແຫ້ງ ເພື່ອຕົກແຕ່ງບຸນຜີ ຮາໂລວິນ
ຢູ່ຕາມຕະຫລາດ ຮ້ານຄ້າຕ່າງໆ ເຮົາຈະສັງເກດເຫັນ ມີໜ່ວຍ
ໝາກອື້ສີເຫລືອງ ໝາກສາລີແຫ້ງ ແລະຜົນລະປູກຕ່າງໆວາງ
ເອ້ຂາຍ ພ້ອມດ້ວຍເຂົ້າໜົມ ທຸກໆຊະນິດອັນເປັນສັນຍາລັກ
ຂອງ ບຸນຜີ. ການສະຫລອງບຸນຜີ Halloween ໄດ້ກາຍມາ
ເປັນການຄ້າໃຫຍ່ ເວລານີ້ຊາວບ້ານຊາວເມືອງພາກັນເອົາ
ໝາກອຶມາເຈາະເຮັດໂຄມໄຟເປັນຮູບໜ້າຜີ ແລ້ວເອົາທຽນ
ໄຂໃຕ້ໃສ່ໄວ້ຢູ່ທາງໃນ ຕົກແຕ່ງໄວ້ຕາມຕີນຂັ້ນໄດ ຢູ່ຕາມ
ບ້ານເຮືອນເຂົາເຈົ້າ ພາກັນຕົກແຕ່ງເປັນໜ້າຢ້ານທີ່ສຸດ ເຊັ່ນ
ວ່າ ມີກະໂຫລກຫົວຄົນຕາຍ ເດີ່ນບ້ານກາຍເປັນຜີປ່າຊ້າຝັງສົບ ມີຫີບຄົນຕາຍ ມີແມ່ມົດ ໄຍແມງໝູ່ມ ແລະສິ່ງທີ່ຫລອກຕາໃຫ້ເປັນຕາຢ້ານຕ່າງໆ.
ໃນວາລະໂອກາດດຽວກັນນີ້ຢູ່ ນະຄອນຫລວງ ວໍຊິງຕັນ ດີຊີ ທໍານຽບຂາວ ບ້ານພັກ
ຂອງ ປະທານາທິບໍດີ ສະຫະລັດ ກໍໄດ້ຖືກຕົກແຕ່ງໃຫ້ຄືກັນກັບເຮືອນຜີ. ເວລານີ້ ປະທານາທິບໍດີ ສະຫະລັດ ທ່ານ Barack Obama ພ້ອມດ້ວຍ ສະຕີໝາຍເລກນຶ່ງ
ທ່ານນາງ Michelle Obama ໄດ້ເປັນເຈົ້າພາບ ນໍາພາແຈກຢາຍຂະໜົມໃຫ້ແກ່ ບັນດາເດັກນ້ອຍລູກທະຫານ ທີ່ ພໍ່ ຫລືແມ່ ເສຍຊີວິດຢູ່ໃນສົງຄາມ ຫລືກຳລັງປະຕິ
ບັດງານ ຢູ່ໃນເຂດຕ່າງໆ ດັ່ງທ່ານເຫັນພາບ ວີດີໂອ ຂອງພິທີ່ບຸນຜີ Halloween
ຢູ່ຂ້າງລູ່ມນີ້ :
ໃນຄໍາຄືນຂອງວັນບຸນຜີ Halloween ນີ້ ບັນດາເດັກນ້ອຍ ແລະຜູ້ໃຫຍ່ຕ່າງກໍພາກັນແຕ່ງ
ໂຕນຸ່ງເຄຶ່ອງຜີ ໃສ່ໜ້າກາກ ທີ່ເປັນຕາຢ້ານ ແລະແຕ່ງໂຕແບບໂລດໂຜນຕ່າງໆ. ພໍຕາເວັນຕົກດິນ ພວກຜີເຫລົ່ານີ້ພາກັນ ຖືຖົງ ແລະກະຕ່າ ຢ່າງເຫລາະເຄາະປະຕູບ້ານເຣືອນຄົນຂໍເຂົ້າໜົມ ຫລື candies ເຂົາເຈົ້າພາກັນເວົ້າວ່າ “trick or treat” ຊຶ່ງມີຄວາມໝາຍວ່າ
“ຊິໃຫ້ຂ້ອຍເປັນຜີຫລອກເຈົ້າ ຫລືວ່າເຈົ້າຊິເອົາຂະໜົມໃຫ້ຂ້ອຍ.” ຫລັງຈາກນັ້ນ ເຈົ້າຂອງ
ບ້ານຈະພາກັນໄຂປະຕູອອກມາ ແລ້ວເອົາເຂົ້າໜົມ candies ທີ່ຕຽມໄວ້ນັ້ນປ່ອນໃສ່ຖົງ
ໃຫ້ພວກຜີນ້ອຍດັ່ງກ່າວ.
ບັນດາຊາວລາວ ອາເມຣິກັນ ພາກັນມ່ວນຊື່ນ ສະຫລອງບຸນຜີ ຮາໂລວີນ
ຢູ້ຕາມຄູ້ມຂ່ວງບາງບ່ອນ ໃນເມືອງ Arlington ລັດ Virginia ນັ້ນ
ຊາວບ້ານຈະພາກັນປິດຖະໜົນຫົນທາງໜ້າບ້ານ ນັດໝາຍກັນ
ຕັ້ງໂຕ້ອາຫານ ແຕ່ລະຄອບຄົວພາກັນຈັດແຈງ ອາຫານແຕ່ລະ
ເຫຍຶ່ອງມາສົມທົບກິນເຂົ້າແລງຮ່ວມກັນ ໂອ້ລົມກັນ ແລະຢ້ຽມ
ຢາມຖາມຂ່າວກັນ. ທ່ານນາງ Sara ຜູ້ປະສານງານການເຕົ້າ
ໂຮມສັງສັນກັບເພື່ອນບ້ານ ກ່າວຕໍ່ ວີໂອເອ ວ່າ :
ນັກຫລີ້ນບຸນຜີ ຮາໂລວີນ
ສ່ວນບັນດາຜູ້ໃຫຍ່ ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິງ ຢູ່ທີ່ນະຄອນຫລວງວໍຊິງຕັນ ດີ.ຊີ ເຂົາເຈົ້າພາ ກັນນຸ່ງເຄື່ອງຜີຕ່າງໆ ເຕົ້າໂຮມກັນຢູ່ຕາມຖະໜົນໃນເມືອງ George Town ບ່ອນຊຸມນຸມທີ່ມີຊື່ສຽງ ຍ່າງເລາະຕາມຖະໜົນ ແລະອັ່ງອໍກັນກິນເຂົ້າຢູ່ຮ້ານອາຫານ ແລະກິນເຫລົ້າຢູ່ຕາມບາຕ່າງໆ. ທ່ານ ກໍ່ແມ່ນຜູ້ນຶ່ງທີ່ຕັ້ງອົກຕັ້ງໃຈ ໃຊ້ເວລາ ແລະເງິນແຕ່ລະປີຕົກແຕ່ງບ້ານເຮືອນຂອງລາວ ໃຫ້ຄັກກ່ອໜູ່ ທ່ານ ໄດ້ໃຫ້ການສຳພາດຕໍ່ ວີໂອເອ ວ່າ :
ທ່ານ Charles ແລະຄອບຄົວ
ໃນຂະນະດຽວກັນ ຢູ່ທີ່ຮ້ານອາຫານລາວແຫ່ງນຶ່ງ ກໍມີຊາວລາວ
ອາເມຣິກັນ ຈຳນວນນຶ່ງ ພາກັນມາເຕົ້າໂຮມຊູມນຸ່ມ ສະຫລອງ
ບຸນຜີ ຮາໂລວີນ ນຸ່ງເຄຶ່ອງແບບແປກໆແຫວກແນວ ຕ່າງໆຢ່າງສະໜຸກສະໜານ
ນາງໄກ່ ແກ້ວວິໄລຫົງ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ ວີໂອເອ ວ່າ:
ໄກ່
ນັ້ນແມ່ນຕອນນຶ່ງຂອງເພງ "Full Moon" ຫລືເດືອນເພັງ ທີ່ເວົ້າກ່ຽວກັບຜີ ຂອງນັກຮ້ອງ ເພັດ
ນໍຣະວົງ. ກະລຸນາຕິດຕາມຮັບຟັງເພງ ແລະເວິ່ງຮູບພາບລະດູໃບໄມ້ຫລົ່ນແລະຮູບການສະ
ຫລອງບຸນນຸ່ງເຄຶ່ອງຜີໄດ້ຢູ່ໜ້າແວັຍໄຊລ "ລາວຕ່າງແດນ" ແລະຢ່າລືມ ເອົາລູກສອນ ຄລິກ ເບິ່ງແຕ່ລະຮູບ ແລ້ວຮູບຈະຂະຫຍາຍໃຫຍ່ຂື້ນໃຫ້ທ່ານໄດ້ເຫັນຢ່າງເຕັມສ່ວນ.
ກິ່ງສະຫວັນ ປະຖັມມະວົງ ລາຍງານຈາກ ປ່າອຸດທະຍານແຫ່ງຊາດ Shenandoah ລັດ Virginia
ຕ່າງແດນມື້ນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າ ຈະນໍາພາທ່ານ ໄປສັງເກດເບິ່ງການ
ປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ ຈາກລະດູຮ້ອນ ມາສູ່ລະດູໃບໄມ້
ຫລົ່ນ ຫລືລະດູເກັບກ່ຽວ ຊຶ່ງອາກາດບໍ່ຮ້ອນ ບໍ່ໜາວ ແຕ່ເຢັນ
ສະບາຍ. ໃນບັນຍາກາດດັ່ງກ່າວ ເວລານີ້ກໍຍັງເປັນລະດູການ
ທີ່ເລີ້ມມີກິດຈະການທີ່ໜ້າສົນໃຈຫລາຍໆຢ່າງ ໂດຍສະເພາະ
ຢ່າງຍິງ ການສະຫລອງບຸນຜີ Halloween ແລະບຸນວັນຂອບ
ໃຈພະເຈົ້າ ຫລືບຸນໄກ່ງ່ວງທີ່ຈະມີຂື້ນໃນທ້າຍເດືອນພະຈິກນີ້.
ໃນລະດູໃບໄມ້ຫລົ່ນນີ້ ທ້ອງຟ້າຈະມືດມົວໄວ ແສງຕາເວັນຈະ
ໜ້ອຍລົງ ເຮັດໃຫ້ມື້ນຶ່ງສັ້ນໄວເຂົ້າກວ່າເກົ່າ ເພາະສະນັ້ນ ໃນ
ຕອນແລງວັນເສົາ ທີ່ 2 ອາທິດທຳອິດເດືອນພະຈິກ ກ່ອນຄົນຈະ
ເຂົ້າຫລັບນອນ ທຸກຄົນຕ້ອງໄດ້ບິດໂມງຄືນຫລັງນຶ່ງຊົ່ວໂມງ
ເພື່ອຕຽມໃຊ້ໃຫ້ຖືກກັບເວລາໃໝ່ ທີ່ເລີ້ມແຕ່ສອງໂມງຕອນ
ເຊົ້າວັນອາທິດ. ພາກປະຕິບັດດັ່ງກ່າວກໍເພື່ອ ຕຽມປະກອບພາ
ລະກິດໃຫ້ຖືກຕ້ອງກັບເວລາ ໃນວັນຈັນຂອງມື້ຕໍ່ມາ. ການປ່ຽນ
ເວລາໃຫ້ກັບຄືນໄປໜ້ານຶ່ງຊົ່ວໂມງ ຈະເລີ້ມເກີດຂື້ນອີກ ໃນລະ
ດູບານໃໝ່ ເດືອນເມສາ ປີ 2014 ພາສາອັງກິດ ຮ້ອງການປ່ຽນ
ແປງເວລານີ້ວ່າ Daylight Savings Time ຊຶ່ງໝາຍເຖິງ ການ
ຮັກສາພະລັງງານໄຟຟ້າ. ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ຄົນມີຄວາມຊົງຈຳກັບ
ການປ່ຽນເວລາດັ່ງກ່າວນີ້ຊາວອາເມຣິກັນ ຮ້ອງວ່າ
“Spring forward, Fall back” ຫລື “ລະດູບານໃໝ່ໄປໜ້າ
ລະດູໃບໄມ້ຫລົ່ນກັບຫລັງ.”
ການປະຕິບັດດັ່ງນີ້ກໍເພື່ອຮັກສາພະລັງງານໄຟຟ້າ ແລະໃຫ້ໂອກາດ ພະນັກງານໄດ້ ກັບເມື່ອບ້ານເຮືອນໄວໃນເວລາທີ່ຍັງມີແສງຕາເວັນຢູ່. ຫລາຍໆປະເທດໃນຂົງເຂດ ຢູໂຣບ ໄດ້ເລີ້ມພາກັນໃຊ້ລະບົບປ່ຽນແປງໃຊ້ເວລາດັ່ງກ່າວນີ້ມາແຕ່ ສະໄໝສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ່ນຶ່ງ ຕິດຕາມມາດ້ວຍ ສະຫະລັດ ທີ່ໄດ້ເລີ້ມໃຊ້ໃນປີ 1918 ແຕ່ວ່າ ລັດຖະສະພາ ບໍ່ໄດ້ອອກກົດໝາຍບັງຄັບໃຊ້ ຈົນກວ່າລະດູໃບໄມ້ຫລົ່ນປີ 1974.
ລະດູໃບໄມ້ຫລົ່ນຂອງ ວັນພະຫັດ ທີ່ 31 ທ້າຍເດືອນຕຸລາ ແຕ່ລະ
ປີ ຊາວອາເມຣິກັນ ຈະພາກັນ ສະຫລອງບຸນຜີ ຮ້ອງວ່າ
Halloween ເວລານີ້ເຂົາເຈົ້າພາກັນຕົກແຕ່ງໜ້າບ້ານເຮືອນ
ຊານໃຫ້ເປັນໜ້າຢ້ານກົວ ແລະແຕ່ງໂຕມາໃນຮູບແບບຕ່າງໆ
ທັງງົດງາມແລະເປັນໜ້າຢ້ານຄືຜີ. ຄໍາວ່າ ຜີ ແມ່ນຄົນທີ່ຕາຍໄປ
ແລ້ວ ແຕ່ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ໄປເກີດໄປຂານຍັງວົນວຽນນໍາມະນຸດຜູ້ມີ
ຊີວິດຢູ່. ຫລາຍໆປະເພນີ ພາກັນເຊື່ອຖືເລື້ອງດັ່ງກ່າວນີ້ບໍ່ຄືກັນ
ບາງປະເພນີຖືວ່າ ເປັນສິ່ງເຄັດຂວງ ບໍ່ສົມຄວນເອົາມາປະຕິ
ບັດຫລີ້ນໆ ແຕ່ບາງປະເພນີຖືວ່າເປັນຂອງທໍາມະດາ.
ຫລາຍໆຄົນບໍ່ເຄີຍເຫັນຜີ ພຽງແຕ່ໄດ້ຍິນຄໍາຊາລື ຫລອກຫລອນ
ເປັນຕາຢ້ານ ແລະຄວາມຢ້ານດັ່ງກ່າວ ເຮັດໃຫ້ມະນຸດເກີດຄວາມ
ລັ່ງເລໃຈວ່າ ມີຜີແທ້ຫລືບໍ່ ທີ່ປະປົນກັບມະນຸດຜູ້ຍັງມີຊີວິດຢູ່. ຖ້າ
ຫາກມີຜີແທ້ໆນັ້ນຄິດວ່າ ທຸກຄົນຄົງຈະຢ້ານກົວບໍ່ໜ້ອຍກໍ່ຫລາຍ.
ຍ້ອນວ່າຄົນສ່ວນໃຫຍ່ບໍ່ເຄີຍເຫັນຜີ ແຕ່ຢາກພາກັນມີປະສົບ
ການກັບຄວາມຢ້ານກົວ ເຂົາເຈົ້າພາກັນຫັນປ່ຽນມາໃຫ້ເປັນການ
ມ່ວນຊື່ນ ໂດຍພາກັນຫລີ້ນບຸນຜີHalloween ແຕ່ງໂຕຄືຜີ ແລະ
ໃສ່ຊຸດແປກໆຕ່າງໆ.
ບຸນ Halloween ຢາກຄ້າຍຄືກັນກັບບຸນຫໍ່ເຂົ້າປະດັບດິນ ຂອງ
ສາສະໜາພຸດຫິນະຍານ ທີ່ຊາວລາວພາກັນສະຫລອງແຕ່ລະປີ
ໃນເດືອນກັນຍາ ເວລານີ້ຊາວພຸດພາກັນເຮັດເຂົ້າຕົ້ມ ເຂົ້າໜົມ
ແລ້ວນໍາເອົາໄປຕັກບາດຢູ່ວັດ ແລະສ່ວນນຶ່ງແມ່ນນໍາໄປປະໄວ້
ຕາມຕ້າຍວັດ ກ້ອງຕົ້ນໄມ້ ຫໍຜີ ທາດຄົນຕາຍເຫລົ່ານີ້ເປັນຕົ້ນ
ເພື່ອໃຫ້ພວກຜີສາງນາງໄມ້ໄດ້ຢູ່ໄດ້ກິນ.
ບຸນຜີ Halloween ແມ່ນບຸນຂອງຊາວຄຣິສຕຽນ ທີ່ໄດ້ສະຫລອງ
ກັນຢູ່ໃນຫລາຍໆປະເທດ ໃນລະດູກັບກ່ຽວ ແລະລະນຶກເຖິງຜູ້ທີ່
ໄດ້ລ່ວງລັບໄປ. ປະເພນີດັ່ງກ່າວນີ້ເປັນທີ່ເຊື່ອກັນວ່າ ເລີ້ມເກີດມາ
ຈາກຮິດຄອງຂອງຊາວເດີນເຮືອ celtic ແລະຊາວ pegan ອັນ
ເປັນທີ່ມາຂອງ ການນັບຖືຜີ ທີ່ພົວພັນກັບ ສາສະໜາຄຣິສຕຽນ.
ບັນຍາກາດຂອງບຸນຜີ Halloween ນີ້ ເລີ້ມມີອາກາດເຢັນ ໃບໄມ້
ປ່ຽນຈາກສີຂຽວ ມາເປັນສີເຫລືອງ ແດງ ໝາກກ້ຽງ ສີຊໍ້າຕ່າງໆ
ຢ່າງງົດງາມ ຫລັງຈາກນັ້ນກໍຈະເຫັນໄວ້ແຕ່ຮ່າງ. ໃນລະດູການອັນ
ນີ້ ຜູ້ຄົນຫລາຍໆຮ້ອຍພັນຄົນ ຢູ່ທີ່ລັດ Virginia ຈະພາກັນຂັບລົດ
ຫລ່ຽນແຖວຂື້ນສັນພູ Skyline Drive ທ່ຽວຊົມຄວາມງາມຂອງ
ໃບໄມ້ ທີ່ກຳລັງປ່ຽນສີ ຢູ່ທີ່ປ່າອຸດທະຍານແຫ່ງຊາດ ຫລື Shenandoah National Park ເຫັນແລ້ວງົດງາມ ສະຫວາດສະເຫວີຍ ເໝືອນດັ່ງຢູ່ໃນໂລກທີ່ງົດງາມ ແລະສະຫງົບງຽບແຫ່ງໃດແຫ່ງນຶ່ງ.
ຢູ່ຕາມຕະຫລາດ ຮ້ານຄ້າຕ່າງໆ ເຮົາຈະສັງເກດເຫັນ ມີໜ່ວຍ
ໝາກອື້ສີເຫລືອງ ໝາກສາລີແຫ້ງ ແລະຜົນລະປູກຕ່າງໆວາງ
ເອ້ຂາຍ ພ້ອມດ້ວຍເຂົ້າໜົມ ທຸກໆຊະນິດອັນເປັນສັນຍາລັກ
ຂອງ ບຸນຜີ. ການສະຫລອງບຸນຜີ Halloween ໄດ້ກາຍມາ
ເປັນການຄ້າໃຫຍ່ ເວລານີ້ຊາວບ້ານຊາວເມືອງພາກັນເອົາ
ໝາກອຶມາເຈາະເຮັດໂຄມໄຟເປັນຮູບໜ້າຜີ ແລ້ວເອົາທຽນ
ໄຂໃຕ້ໃສ່ໄວ້ຢູ່ທາງໃນ ຕົກແຕ່ງໄວ້ຕາມຕີນຂັ້ນໄດ ຢູ່ຕາມ
ບ້ານເຮືອນເຂົາເຈົ້າ ພາກັນຕົກແຕ່ງເປັນໜ້າຢ້ານທີ່ສຸດ ເຊັ່ນ
ວ່າ ມີກະໂຫລກຫົວຄົນຕາຍ ເດີ່ນບ້ານກາຍເປັນຜີປ່າຊ້າຝັງສົບ ມີຫີບຄົນຕາຍ ມີແມ່ມົດ ໄຍແມງໝູ່ມ ແລະສິ່ງທີ່ຫລອກຕາໃຫ້ເປັນຕາຢ້ານຕ່າງໆ.
ໃນວາລະໂອກາດດຽວກັນນີ້ຢູ່ ນະຄອນຫລວງ ວໍຊິງຕັນ ດີຊີ ທໍານຽບຂາວ ບ້ານພັກ
ຂອງ ປະທານາທິບໍດີ ສະຫະລັດ ກໍໄດ້ຖືກຕົກແຕ່ງໃຫ້ຄືກັນກັບເຮືອນຜີ. ເວລານີ້ ປະທານາທິບໍດີ ສະຫະລັດ ທ່ານ Barack Obama ພ້ອມດ້ວຍ ສະຕີໝາຍເລກນຶ່ງ
ທ່ານນາງ Michelle Obama ໄດ້ເປັນເຈົ້າພາບ ນໍາພາແຈກຢາຍຂະໜົມໃຫ້ແກ່ ບັນດາເດັກນ້ອຍລູກທະຫານ ທີ່ ພໍ່ ຫລືແມ່ ເສຍຊີວິດຢູ່ໃນສົງຄາມ ຫລືກຳລັງປະຕິ
ບັດງານ ຢູ່ໃນເຂດຕ່າງໆ ດັ່ງທ່ານເຫັນພາບ ວີດີໂອ ຂອງພິທີ່ບຸນຜີ Halloween
ຢູ່ຂ້າງລູ່ມນີ້ :
ໃນຄໍາຄືນຂອງວັນບຸນຜີ Halloween ນີ້ ບັນດາເດັກນ້ອຍ ແລະຜູ້ໃຫຍ່ຕ່າງກໍພາກັນແຕ່ງ
ໂຕນຸ່ງເຄຶ່ອງຜີ ໃສ່ໜ້າກາກ ທີ່ເປັນຕາຢ້ານ ແລະແຕ່ງໂຕແບບໂລດໂຜນຕ່າງໆ. ພໍຕາເວັນຕົກດິນ ພວກຜີເຫລົ່ານີ້ພາກັນ ຖືຖົງ ແລະກະຕ່າ ຢ່າງເຫລາະເຄາະປະຕູບ້ານເຣືອນຄົນຂໍເຂົ້າໜົມ ຫລື candies ເຂົາເຈົ້າພາກັນເວົ້າວ່າ “trick or treat” ຊຶ່ງມີຄວາມໝາຍວ່າ
“ຊິໃຫ້ຂ້ອຍເປັນຜີຫລອກເຈົ້າ ຫລືວ່າເຈົ້າຊິເອົາຂະໜົມໃຫ້ຂ້ອຍ.” ຫລັງຈາກນັ້ນ ເຈົ້າຂອງ
ບ້ານຈະພາກັນໄຂປະຕູອອກມາ ແລ້ວເອົາເຂົ້າໜົມ candies ທີ່ຕຽມໄວ້ນັ້ນປ່ອນໃສ່ຖົງ
ໃຫ້ພວກຜີນ້ອຍດັ່ງກ່າວ.
ຢູ້ຕາມຄູ້ມຂ່ວງບາງບ່ອນ ໃນເມືອງ Arlington ລັດ Virginia ນັ້ນ
ຊາວບ້ານຈະພາກັນປິດຖະໜົນຫົນທາງໜ້າບ້ານ ນັດໝາຍກັນ
ຕັ້ງໂຕ້ອາຫານ ແຕ່ລະຄອບຄົວພາກັນຈັດແຈງ ອາຫານແຕ່ລະ
ເຫຍຶ່ອງມາສົມທົບກິນເຂົ້າແລງຮ່ວມກັນ ໂອ້ລົມກັນ ແລະຢ້ຽມ
ຢາມຖາມຂ່າວກັນ. ທ່ານນາງ Sara ຜູ້ປະສານງານການເຕົ້າ
ໂຮມສັງສັນກັບເພື່ອນບ້ານ ກ່າວຕໍ່ ວີໂອເອ ວ່າ :
ສ່ວນບັນດາຜູ້ໃຫຍ່ ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິງ ຢູ່ທີ່ນະຄອນຫລວງວໍຊິງຕັນ ດີ.ຊີ ເຂົາເຈົ້າພາ ກັນນຸ່ງເຄື່ອງຜີຕ່າງໆ ເຕົ້າໂຮມກັນຢູ່ຕາມຖະໜົນໃນເມືອງ George Town ບ່ອນຊຸມນຸມທີ່ມີຊື່ສຽງ ຍ່າງເລາະຕາມຖະໜົນ ແລະອັ່ງອໍກັນກິນເຂົ້າຢູ່ຮ້ານອາຫານ ແລະກິນເຫລົ້າຢູ່ຕາມບາຕ່າງໆ. ທ່ານ ກໍ່ແມ່ນຜູ້ນຶ່ງທີ່ຕັ້ງອົກຕັ້ງໃຈ ໃຊ້ເວລາ ແລະເງິນແຕ່ລະປີຕົກແຕ່ງບ້ານເຮືອນຂອງລາວ ໃຫ້ຄັກກ່ອໜູ່ ທ່ານ ໄດ້ໃຫ້ການສຳພາດຕໍ່ ວີໂອເອ ວ່າ :
ໃນຂະນະດຽວກັນ ຢູ່ທີ່ຮ້ານອາຫານລາວແຫ່ງນຶ່ງ ກໍມີຊາວລາວ
ອາເມຣິກັນ ຈຳນວນນຶ່ງ ພາກັນມາເຕົ້າໂຮມຊູມນຸ່ມ ສະຫລອງ
ບຸນຜີ ຮາໂລວີນ ນຸ່ງເຄຶ່ອງແບບແປກໆແຫວກແນວ ຕ່າງໆຢ່າງສະໜຸກສະໜານ
ນາງໄກ່ ແກ້ວວິໄລຫົງ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ ວີໂອເອ ວ່າ:
ນັ້ນແມ່ນຕອນນຶ່ງຂອງເພງ "Full Moon" ຫລືເດືອນເພັງ ທີ່ເວົ້າກ່ຽວກັບຜີ ຂອງນັກຮ້ອງ ເພັດ
ນໍຣະວົງ. ກະລຸນາຕິດຕາມຮັບຟັງເພງ ແລະເວິ່ງຮູບພາບລະດູໃບໄມ້ຫລົ່ນແລະຮູບການສະ
ຫລອງບຸນນຸ່ງເຄຶ່ອງຜີໄດ້ຢູ່ໜ້າແວັຍໄຊລ "ລາວຕ່າງແດນ" ແລະຢ່າລືມ ເອົາລູກສອນ ຄລິກ ເບິ່ງແຕ່ລະຮູບ ແລ້ວຮູບຈະຂະຫຍາຍໃຫຍ່ຂື້ນໃຫ້ທ່ານໄດ້ເຫັນຢ່າງເຕັມສ່ວນ.
