ໃນໂອກາດຢ້ຽມຢາມຫວຽດນາມໃນອາທິດນີ້, ທ່ານ Robert Gates ລັດຖະມົນຕີກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ຂອງສະຫະລັດ ໄດ້ເນັ້ນຢໍ້າວ່າ ສະຫະລັດຕັ້ງໃຈ ທີ່ຈະສືບ ຕໍ່ເປັນປະເທດມະຫາອຳນາດໃນເຂດມະຫາສະມຸດປາຊີຟິກ ແລະ ກໍຍັງຢາກມີການພົວພັນກັບພາກພື້ນ ເອເຊຍເໝືອນ ເດີມ. ທ່ານ Gates ໄດ້ເດີນທາງໄປນະຄອນຫລວງ ຮ່າໂນ່ຍ ເພື່ອເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມຂອງລັດຖະມົນຕີປ້ອງ ກັນປະເທດຂອງກຸ່ມອາຊ່ຽນ ຊື່ງກໍມີທັງເຈົ້າໜ້າທີ່ກະຊວງ ປ້ອງກັນປະເທດຈາກຈີນ, ຍີ່ປຸ່ນ ແລະ ຣັດເຊຍເຂົ້າຮ່ວມນໍາ.
ໃນຂະນະທີ່ກ່າວຄໍາປາໃສຕໍ່ສະ ມາຊິກຂອງກອງທັບ ແລະນັກ ສຶກສາ ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດຫວຽດນາມ ທີ່ຮ່າໂນ່ຍ ໃນມື້ວັນຈັນຜ່ານມານີ້, ທ່ານ Robert Gates ລັດຖະມົນຕີ ປ້ອງກັນປະເທດສະຫະລັດ ໄດ້ ສົ່ງຂໍ້ຄວາມເພື່ອໃຫ້ຄວາມໝັ້ນໃຈ ແກ່ບັນດາປະເທດໃນພາກພື້ນ ເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ອີກເທື່ອນື່ງ ຊຶ່ງທ່ານກ່າວວ່າ.
“ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ຂົງເຂດເອເຊຍທັງໝົດສາມາດໝັ້ນໃຈໄດ້ເລີຍວ່າ ສະຫະລັດ
ຍັງມີຄວາມຕັ້ງໃຈທີ່ຈະສືບຕໍ່ພົວພັນຢູ່ໃນຂົງເຂດເອເຊຍຕໍ່ໄປ ດັ່ງທີ່ເຮົາໄດ້ປະຕິ
ບັດ ເປັນເວລາຫລາຍສິບປີມາແລ້ວນັ້ນ ແລະພວກເຮົາກໍມີຄວາມຕັ້ງໃຈທີ່ຈະເປັນ
ຜູ້ປະກອບສ່ວນທີ່ແຂງຂັນ ບໍ່ແມ່ນສະເພາະແຕ່ໃນເລື້ອງເສດຖະກິດ ແລະການ
ເມືອງເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງໃນເລື້ອງການປ້ອງກັນປະເທດ ແລະຄວາມໝັ້ນຄົງນໍາອີກ.”
ທ່ານ Gates ໄປຮ່າໂນ່ຍ ເພື່ອເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມຂອງລັດ ຖະມົນຕີປ້ອງກັນປະເທດ ອາຊ່ຽນ ບວກ 8. ອາຊ່ຽນ ຫລື ສະມາຄົມກຸ່ມປະເທດໃນພາກພື້ນເອເຊຍຕາເວັນອອກ ສຽງໃຕ້ໄດ້ເຊີນ ສະຫະລັດ, ຈີນ, ຍີ່ປຸ່ນ, ຣັດເຊຍ ແລະອີກ 4 ປະເທດທີ່ມີອຳນາດໃນ ລະດັບພາກພື້ນເຂົ້າຮ່ວມປະຊຸມນໍາ ເພື່ອຊ່ວຍກັນຫາທາງແກ້ໄຂບັນຫາດ້ານຄວາມໝັ້ນຄົງ ຕ່າງໆ ໃນພາກພື້ນມະຫາສະມຸດປາຊີຟິກ ໂດຍທາງການທູດ.
ສະຫະລັດມີຄວາມເປັນຫ່ວງວ່າ ບັນຫາຜິດຖຽງກັນໃນເລື້ອງໝູ່ເກາະນ້ອຍໆ ທີ່ຫລາຍໆປະເທດອ້າງເອົາກໍາມະສິດ ຢູ່ທະເລຈີນໃຕ້ນັ້ນ ອາດພາໃຫ້ການເດີນເຮືອຜ່ານເສ້ນທາງເດີນທະເລ ທີ່ມີການສັນຈອນຂອງເຮືອຫລາຍທີ່ສຸດຂອງໂລກ ເສ້ນນຶ່ງນັ້ນ ປະສົບກັບຂໍ້ຫຍຸ້ງຍາກ. ເຖິງແມ່ນວ່າ ໂດຍສ່ວນໃຫຍ່ແລ້ວ ຈະບໍ່ມີຄົນອາໃສຢູ່ກໍຕາມ ແຕ່ກໍເປັນທີ່ເຊື່ອກັນວ່າ ພວກ ເກາະດອນເຫລົ່ານັ້ນ ມີບໍ່ນໍ້າມັນ ແລະອາຍແກັສທໍາມະຊາດ ທີ່ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຖືກຂຸດຄົ້ນຢູ່ຢ່າງ ມະຫາສານ. ນອກນັ້ນແລ້ວ ກໍຍັງຕັ້ງຢູ່ລະຫວ່າງກາງຂອງເສັ້ນທາງເດີນທະເລຫລາຍໆສາຍ ທີ່ມີການສັນຈອນຄັບຄັ່ງ ແລະກໍເປັນພື້ນທີ່ທີ່ມີການຫາປາໄດ້ຢ່າງມາກມາຍ.
ລັດຖະບານປັກກິ່ງເວົ້າວ່າ ການກ່າວອ້າງເອົາກໍາມະສິດໃນໝູ່ເກາະ Spratly ແລະ Paracel ຂອງຕົນນັ້ນ ຖືວ່າເປັນ “ຜົນປະໂຫຍດຕົ້ນຕໍແຫ່ງຊາດຂອງຈີນ”.
ໄຕ້ຫວັນ, ຫວຽດນາມ, ຟີລິບປິນ, ບຣູໄນ ແລະ ມະເລເຊຍ ກໍໄດ້ກ່າວອ້າງເອົາກໍາມະສິດ ໃນໝູ່ເກາະເຫລົ່ານີ້ເຊ່ນກັນ ເປັນ ບາງສ່ວນຫລືທັງໝົດ.
ທາງສະຫະລັດນັ້ນເວົ້າວ່າ ສະຫະລັດກໍມີຜົນປະໂຫຍດຂອງຕົນ ໃນການທີ່ຈະຮັກສາໃຫ້ມີ ການເດີນເຮືອຜ່ານເຂດນ່ານນໍ້າສາກົນດັ່ງກ່າວ ນັ້ນໄດ້ຢ່າງເສລີ.
ທ່ານລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ສະຫະລັດກ່າວວ່າ ໂດຍການເຮັດວຽກຮ່ວມ ກັນໃນອົງການຈັດຕັ້ງທີ່ມີຫລາຍຝ່າຍເຊ່ນກຸ່ມ ອາຊຽນນັ້ນ ບັນດາປະເທດນ້ອຍໆໃນເອເຊຍ ຈະສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາດ້ານຄວາມໝັ້ນຄົງ ໃນພາກພື້ນໄດ້ດີກວ່າ. ທ່ານກ່າວດັ່ງນີ້:
“ເຮົາພົບເຫັນຫລາຍຂຶ້ນເລື້ອຍໆວ່າ ການອາໃສກາງຕໍ່ຄວາມສຳພັນແບບ
ສອງຝ່າຍ ແຕ່ພຽງຢ່າງດຽວນັ້ນແມ່ນ
ບໍ່ພຽງພໍ ຄືພວກເຮົາຕ້ອງການສະຖາ
ບັນທີ່ມີຫລາຍໆຝ່າຍ ເພື່ອປະເຊີນກັບ
ສິ່ງທ້າທາຍຕ່າງໆ ທີ່ສໍາຄັນທີ່ສຸດຕໍ່
ຄວາມໝັ້ນຄົງຢູ່ໃນຂົງເຂດເອເຊຍນັ້ນ.”
ໃນລະຫວ່າງການຢ້ຽມຢາມຫວຽດນາມຢູ່ນີ້ ທ່ານ Gates ໄດ້ພົບປະກັບລັດຖະມົນຕີປ້ອງກັນ ປະເທດ ຂອງຫລາຍໆປະເທດອາເຊຍ ທີ່ຢາກໃຫ້ສະຫະລັດຊ່ວຍສະໜັບສະໜູນໃນການຕ້ານຢັນກັບຈີນ ທີ່ກໍາລັງເຕີບໃຫຍ່ຂຶ້ນມາເປັນປະເທດມະຫາອຳນາດໃນພາກພື້ນ ຫລາຍຂຶ້ນນັບມື້ນັ້ນ.
ໃນຄໍາປາໃສຂອງທ່ານນັ້ນ ທ່ານ Gates ກ່າວວ່າ ສະຫະລັດ ແລະຫວຽດນາມສາມາດ ຜ່ານຜ່າຂໍ້ຂັດແຍ່ງກັນທີ່ມີມາເປັນທົດສະວັດນັ້ນໄດ້ ໂດຍຜ່ານການສົນທະນາ ແລະການ ເຈລະຈາກັນ. ທ່ານຮັບຮູ້ວ່າ ຍັງມີຄວາມຄິດ ເຫັນທີ່ແຕກຕ່າງກັນຫລາຍຢູ່ເຊ່ນວ່າ ການຕໍາ ໜິຕິຕຽນ ຂອງລັດຖະບານວໍຊິງຕັນກ່ຽວກັບ ການປະຕິບັດດ້ານສິດທິະນຸດຂອງຫວຽດນາມ ແຕ່ທ່ານກໍໃຫ້ຂໍ້ຄິດເຫັນວ່າ ການສົນທະນາການຢ່າງເປີດເຜີຍ ຈະຊ່ວຍໃຫ້ແກ້ໄຂບັນຫາໄດ້ດີກວ່າ.