ລິ້ງ ສຳຫລັບເຂົ້າຫາ

ວັນອາທິດ, ໑໓ ຕຸລາ ໒໐໒໔

FAO ຊຸກຍູ້ໃຫ້ກິນແມງໄມ້ ຢູ່ລາວ


ແມ່ຄ້າຂາຍແມງໄມ້ເປັນອາຫານຢູ່ກໍາປູເຈຍ. ອົງການອາຫານແລະການກະເສດ ຂອງສະຫະປະຊາຊາດ ກໍາລັງປຸກລະດົມໃຫ້ຄົນລາວ ກິນແມງໄມ້ເປັນອາຫານ ຢ່າງແຜ່ຫລາຍຄືຢູ່ກໍາປູເຈຍ ເພື່ອກໍາຈັດຄວາມອຶດຫິວ.
ແມ່ຄ້າຂາຍແມງໄມ້ເປັນອາຫານຢູ່ກໍາປູເຈຍ. ອົງການອາຫານແລະການກະເສດ ຂອງສະຫະປະຊາຊາດ ກໍາລັງປຸກລະດົມໃຫ້ຄົນລາວ ກິນແມງໄມ້ເປັນອາຫານ ຢ່າງແຜ່ຫລາຍຄືຢູ່ກໍາປູເຈຍ ເພື່ອກໍາຈັດຄວາມອຶດຫິວ.

ຜູ້ຄົນສ່ວນໃຫຍ່ພະຍາຍາມຫາທາງປ້ອງກັນ ບໍ່ໃຫ້ແມງໄມ້ເຂົ້າໄປໃນເຮືອນຄົວຂອງເຂົາເຈົ້າ ແຕ່ພວກແມງໄມ້ຈຳນວນນຶ່ງ ແມ່ນສາມາດກິນໄດ້ ແລະເປັນອາຫານທີ່ມີຄຸນຄ່າສູງຕໍ່ຮ່າງກາຍ ຖ້າພວກເຮົາຫາກບໍ່ຄຶດວ່າ ແມງໄມ້ເຫຼົ່ານີ້ເປັນສັດປະເພດຕໍ່າແລະສົກກະປົກ. ຢູ່ ສປປ ລາວ ນັ້ນ ​ແມ່ນບໍ່ເປັນບັນຫາຫຍັງເລີຍ ​ເພາະວ່າເກືອບທຸກໆຄົນມັກນຳເອົາແມງໄມ້ທີ່​ກິນ​ໄດ້ນັ້ນ ມາກິນເປັນອາຫານຫວ່າງ ແລະໃນປັດຈຸບັນ ທາງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ກໍໄດ້ ຊຸກຍູ້ໃຫ້ຄົນ​ລາວ​ ພາກັນກິນແມງໄມ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ເພື່ອແກ້ໄຂ ບັນຫາການຄາດແຄນ ອາຫານ ທີ່ມີອັດຕາສູງຢູ່ໃນລາວ.

ເວລາອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ຕໍ່ສູ້ກັບບັນຫາຄວາມອຶດ ຢາກ ຢູ່​ໃນ​ປະ​ເທດ​ນຶ່ງໆນັ້ນ ຕາມປົກກະຕິແລ້ວ ທາງອົງ ການນີ້ ກໍຈະພະຍາຍາມປັບປຸງ ລະບົບການກະເສດ ການປະຕິບັດກ່ຽວກັບເລື່ອງປ່າໄມ້ ແລະການປະມົງຂອງ ປະເທດດັ່ງກ່າວ ແຕ່ຢູ່ ສປປ ລາວ ຊຶ່ງ​ເປັນປະ​ເທດ​ນຶ່ງ ທີ່ມີ ອັດຕາການຂາດແຄນອາຫານຂອງເດັກ ​ໃນ​ລະດັບສູງ ໃນເຂດເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ນັ້ນ ນາງ LARISSA BRUNN ຈາກອົງການອາຫານ ແລະກະເສດຂອງສະຫະ ປະຊາຊາດ ກ່າວວ່າ ການຕໍ່ສູ້ທີ່ວ່ານີ້ ໄດ້ກ້າວ ເຂົ້າໄປສູ່ຂົງເຂດວຽກງານ ທີ່ບໍ່ຄ່ອຍໄດ້ຍິນມາກ່ອນ.

“ພວກເຮົາໄດ້ທຳການສຳຫຼວດ ໃນທົ່ວປະເທດ ຢູ່ລາວ ແລະພົບ​ວ່າ 95% ຂອງພົນລະ ເມືອງລາວ ກິນແມງໄມ້ ຊຶ່ງນີ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ແມງໄມ້​ ໄດ້ເປັນພາກສ່ວນນຶ່ງ​ຂອງ ອາຫານ ແລະວັດທະນະທຳລາວ ແບບໃດ? ມັນຄືສ່ວນນຶ່ງ ຂອງໂພຊະນາການ ສຳລັບ ພວກເຂົາເຈົ້າ. ດັ່ງນັ້ນ ມັນຈຶ່ງບໍ່​ແມ່ນວ່າ ພວກເຮົາໄດ້ນຳສະເໜີສິ່ງໃໝ່ໆ ແຕ່ໃນທາງ ກົງກັນຂ້າມແລ້ວ ພວກເຮົາກຳລັງດຳເນີນງານ ກ່ຽວກັບພື້ນຖານ ທາງອາຫານ ທີ່ມີຢູ່ແລ້ວ ໃນລາວນັ້ນ.”

ພວກນັກຄົ້ນຄວ້າ ກະປະມານວ່າ ຢູ່ໃນທົ່ວໂລກ ມີແມງໄມ້ຫຼາຍກວ່າ 1,700 ຊະນິດ ທີ່ ກິນໄດ້. ຢູ່ລາວ ຕັກແຕນ ແລະຈິນາຍ ແມ່ນຮວມຢູ່ໃນຈຳພວກແມງໄມ້ ທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມ ນິຍົມສູງ ແຕ່ພວກຜູ້ຄົນ ຢູ່ຕາມເຂດທ້ອງຖິ່ນ ຍັງພາກັນກິນແມງໄມ້ ຈຳພວກ​ປີກແຂງ ປະເພດຈຸດຈີ່ ດ້ວງ ຫລືໄຂ່ຂອງແມງ ແລະມົດຕ່າງໆ. ແມງໄມ້ເຫຼົ່ານີ້ ມີທາດໂປຣຕີນ ແລະໄຂມັນສູງ ຕະຫຼອດທັງວິຕາມິນ ທີ່ຈຳເປັນຕ່າງໆ ເຊັ່ນ ທາດເຫຼັກ ແລະ ແຄລຊຽມ. ແມງໄມ້ບາງຈຳພວກ ​ແມ່ນສາມາດນຳມາກິນໄດ້ເລີຍ ແຕ່ນາງ BRUNN ເວົ້າວ່າ ມັນມີ ລົດຊາດທີ່ໂອຊາແລະປອດໄພກວ່າ ຖ້າພວກເຮົານຳເອົາແມງໄມ້ເຫຼົ່ານີ້ ມາປຸງແຕ່ງ​ເສຍກ່ອນ.

“ຄືກັນກັບຊີ້ນ ຊະນິດຕ່າງໆ ຕາມປົກກະຕິແລ້ວ ພວກ​ແມງ​ໄມ້​ເຫລົ່າ​ນັ້ນ ຄວນນຳມາປຸງ ແຕ່ງກ່ອນ. ແນ່ນອນ ຂ້ອຍແນ່ໃຈວ່າ ມີບາງຊະນິດທີ່ເຮົາສາມາດກິນໄດ້ໂລດ ແຕ່ຢູ່ທີ່ລາວນີ້ ຕາມທຳນຽມແລ້ວ ແມ່ນນຳມາປຸງແຕ່ງກ່ອນ. ວິທີປຸງ​ແຕ່ງ​ຕາມ​ປົກະຕິແບບງ່າຍໆ ກໍຄືຈືນ ແຕ່ຂ້ອຍກໍເຄີຍກິນມາແລ້ວ ວິທີປຸງແຕ່ງ ທີ່ແຊບໆແບບອື່ນ ທີ່ເອົາປາແລະຊີ້ນຕ່າງໆໄປ ປຸງແຕ່ງ ແລ້ວກໍຕື່ມແມງໄມ້ໃສ່ເຂົ້າ​ໄປ. ແມງໄມ້ເຫຼົ່ານີ້ ສາມາດປຸງແຕ່ງ ໃຫ້ມີລົດຊາດ​ແຊບນົວໄດ້ ແມ່ນກະທັງກັບເນີຍແຂງ. ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງມີຫຼາຍໆວິທີ ທີ່ເຮົາສາມາດນຳເອົາແມງໄມ້ ມາກິນເປັນອາຫານ.”

ໃນຂະນະທີ່ການກິນແມງໄມ້ ແມ່ນໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມມາເປັນເວລາຫຼາຍໆຮ້ອຍປີແລ້ວ ຢູ່ໃນຂົງເຂດ ທາງອົງການອາຫານແລະກະເສດ ຂອງສະຫະປະຊາຊາດ ຫຼື FAO ກໍພວມ ດຳເນີນງານ ເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍລາຍໄດ້ຂອງພວກເກັບແມງໄມ້​ ໃນເຂດ​ທ້ອງ​ຖິ່ນ ແລະ ພ້ອມດຽວກັນ ກໍຊ່ວຍພວກທີ່​ລ້ຽງແມງໄມ້ຂາຍ​ນັ້ນ ເພິ່ມທະວີຜະລິດຕະຜົນ​ຂອງ​ເຂົາ​ ເຈົ້າ ​ໃຫ້​ໄດ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ເພື່ອວ່າຜູ້ຄົນ ໃນຈຳນວນເພີ້ມຂຶ້ນ ຈະໄດ້ກາງຕໍ່ແມງໄມ້ເຫຼົ່ານີ້​ ໃນການ ບໍລິ​ໂພ​ກ​ເປັນ​ອາຫານປະຈຳວັນ ທີ່ມີ​ໂພຊະ​ນາ​ການ​ສູງ.

ນາງ BRUNN ກ່າວວ່າ ອົງການ FAO ພວມດຳເນີນງານ ຮ່ວມກັບລັດຖະບານລາວ ແລະພວກທີ່ມັກກິນແມງໄມ້ ​ແລະ​ລ້ຽງ​ແມງ​ໄມ້ ເພື່ອປັບປຸງໃຫ້ແມງໄມ້ເຫຼົ່ານີ້ ອອກແມ່ ແຜ່ລູກ ແລະມີ​ຢູ່​ຕໍ່ໄປ ແບບຍືນຍົງ.

“ໃນຮອບປີຜ່ານມາ ພວກເຮົາໄດ້ມີໂຄງການ ທົດລອງນ້ອຍໆ ໂຄງການນຶ່ງ ບ່ອນທີ່ພວກເຮົາ ໄດ້ດຳເນີນງານ ຮ່ວມກັບຊາວໄຮ່ຊາວສວນຈຳນວນນຶ່ງ ໃນເຂດນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ເພື່ອ ທົດລອງ ເຮັດຟາມລ້ຽງແມງໄມ້ ແລະໃນເດືອນພຶດສະພາ ຜ່ານ​ມານີ້ ພວກເຮົາກໍ​ໄດ້​ຮັບ​ອະນຸມັດ ໂຄງການໃຫຍ່ໂຄງການນຶ່ງ ​ເປັນ​ເວລາສອງປີ ຊຶ່ງ​ໃນ​ໂຄງການ​ນີ້ ພວກເຮົາຈະໄດ້​ເຮັດ​ວຽກ ຮ່ວມກັບພວກຊາວໄຮ່ຊາວສວນ ກຸ່ມໃຫຍ່ກວ່າເກົ່າ ແລະຈຸດປະສົງທີ່ສຳຄັນ ກໍແມ່ນກ່ຽວກັບເລື່ອງໂພຊະນາການ. ມັນເປັນໂອກາດ ທີ່ສາມາດສ້າງລາຍຮັບ ແລະນອກນັ້ນ ກໍຍັງເປັນໂຄງການນຶ່ງ ທີ່ແຕກຕ່າງ​ໄປ​ຈາກ​ເກົ່າ.”

ສຳລັບຜູ້ຄົນທີ່ບໍ່ມັກກິນຕັກແຕນ ຫຼືຂົ້ວແມງເໝົ້າແລ້ວ ນາງ BRUNN ກ່າວວ່າ ເລື່ອງ ລົດຊາດ ບໍ່ແມ່ນບັນຫາໃຫຍ່ ແຕ່ປະການໃດ.

“ຢູ່ປະເທດຕາເວັນຕົກ ຂ້ອຍຮູ້ດີ ຢູ່ອະເມຣິກາເໜືອແລະຢູໂຣບ ແມງໄມ້ ບໍ່ເຄີຍຖືກນຳ ມາກິນເປັນອາຫານ ຄືກັນກັບໃນເຂດເອເຊຍ ຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ອາຟຣິກາ ແລະ ອາເມຣິກາລາຕິນ ດັ່ງນັ້ນ ສຳລັບພວກເຮົາ ຊຶ່ງຂ້ອຍ​ເອງ​ ກໍເປັນຄົນຢູໂຣບ ມັນອາດ ເປັນປະສົບພະການ ທີ່ຮັບເອົາໄດ້ຍາກ ເວລາເຮົາລອງກິນເປັນເທື່ອທຳອິດ ແຕ່ມີ ບາງຄົນ ບອກຂ້ອຍວ່າ ເວລາເຈົ້າກິນງົວ ເຈົ້າກໍບໍ່ໄດ້ນຳເອົາງົວໝົດໂຕ ມາວາງໃສ່ ເທິງໂຕະ. ດັ່ງນັ້ນ ພວກເຮົາຈຶ່ງດັດແປງ ໂຕຢ່າງວ່າ ຈິນາຍ ໃຫ້ກາຍມາເປັນແຮມເບີເກີ ຈິນາຍ. ເຈົ້າອາດ ມັກລົດຊາດຂອງມັນ ແລະເຫັນວ່າ ມັນແຊບຫຼາຍ ກໍເປັນໄດ້.”

ນາງ BRUNN ກ່າວວ່າ ສ່ວນນຶ່ງໃນການປຸກລະດົມ ກ່ຽວກັບການ​ກິນແມງໄມ້ ຂອງອົງການ FAO ຢູ່ລາວ ແມ່ນຊຸກຍູ້ສົ່ງ​ເສີມ ປະເພນີ ໃນການມັກກິນແມງໄມ້ ແລະໃຫ້ຄວາມ​ໝັ້ນ​ໃຈ​ ແກ່ຜູ້ຄົນວ່າ ການກິນດັກແດ້ນັ້ນ ບໍ່ເປັນເລື່ອງ ທີ່ໜ້າລະອາຍຫຍັງເລີຍ. ນາງເວົ້າວ່າ ແມງໄມ້ ເປັນພາກສ່ວນ ອັນສຳຄັນອັນນຶ່ງ ຂອງວັດທະນະທຳ ແລະອາດສາມາດເປັນພາກສ່ວນທີ່ ສຳຄັນຂອງ​ໂພຊະ​ນາ​ການ​ ຫລືອາຫານ​ການ​ກິນ ທີ່ປະກອບ​ດ້ວຍເຄື່ອງກິນຫຼາກ ຫຼາຍຊະນິດ ແລະເປັນປະໂຫຍດຕໍ່ສຸຂະພາບ.

XS
SM
MD
LG