ຈີນໄດ້ເປັນພາຄີການຄ້າທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງອອສເຕຣເລຍມາຕັ້ງແຕ່ປີ 2007 ຊຶ່ງສິນຄ້າທີ່
ຈີນຊື້ເອົາໄປນັ້ນ ກໍມີຖ່ານຫິນ ເຫລັກ ແລະວັດຖຸດິບອື່ນໆໃນຈໍານວນຫລວງຫລາຍ ທີ່ໄດ້
ເປັນຕົວກະຕຸ້ນເສດຖະກິດຂອງອອສເຕຣເລຍທີ່ສໍາຄັນ. ສະຖານະການແບບດຽວກັນນີ້
ໄດ້ເກີດຂຶ້ນຢູ່ທົ່ວຂົງເຂດເອເຊຍ ບ່ອນທີ່ການຄ້າຂອງຈີນໄດ້ຊ່ວຍກະຕຸ້ນເສດຖະກິດຂອງ
ຫລາຍໆປະເທດ ເຊັ່ນຍີ່ປຸ່ນ ເກົາຫລີໃຕ້ ແລະອິນເດຍ ໃຫ້ຈະເຣີນຮຸ່ງເຮືອງໄປຕາມໆກັນ.
ແຕ່ເຖິງແມ່ນຈະມີຄວາມສໍາພັນທາງເສດຖະກິດແບບນີ້ກໍຕາມ ມັນກໍບໍ່ເປັນທີ່ແຈ້ງຂາວວ່າ
ອໍານາດເສດຖະກິດຂອງປັກກິ່ງ ຈະນໍາພາໄປສູ່ການມີອິດທິພົນດ້ານການເມືອງແລະການ
ທະຫານທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ ຂຶ້ນກວ່າເກົ່າຫລືບໍ່?
ທ່ານ ຈອນ ລີ ນັກວິເຄາະປະຈໍາສະຖາບັນ ລາວອີ ຫລື Lowy Institute ຊຶ່ງເປັນກຸ່ມວິ
ເຄາະນະໂຍບາຍອິດສະຫລະກຸ່ມນຶ່ງ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ນະ ຄອນຊິດນີ ປະເທດອອສເຕຣເລຍ ແລະ
ເປັນຜູ້ຂຽນລາຍງານຜົນການສຶກສາຄົ້ນຄວ້າເມື່ອໝໍ່ໆມານີ້ ກ່ຽວກັບຄວາມສໍາພັນທາງ
ເສດຖະກິດແລະການເມືອງຂອງຈີນກັບປະເທດຕ່າງໆໃນຂົງເຂດ. ທ່ານ ຈອນ ລີ ກ່າວວ່າ
ເນຶ່ອງຈາກຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການ ຂອງພວກອຸບປະໂພກບໍລິໂພກຢູ່ໃນຈີນນັ້ນ ແມ່ນ
ຂ້ອນຂ້າງຈະນ້ອຍ ແລະການເຂົ້າເຖິງຕະຫລາດຢູ່ໃນຈີນ ໂດຍພວກບໍລິສັດຕ່າງປະເທດ
ທັງຫລາຍແມ່ນມີຂອບເຂດຈໍາກັດ ພວກປະເທດເພື່ອນບ້ານຂອງຈີນຈຶ່ງຈະຕ້ອງໄດ້ສືບຕໍ່
ອາໃສກາງຕໍ່ການຄ້ານໍາກັນແລະກັນຢູ່ຕໍ່ໄປ ແລະກັບພວກມະຫາອໍານາດເສດຖະກິດແຖບ
ຕາເວັນຕົກ ເຊັ່ນສະຫະລັດ ແລະສະຫະພາບຢູໂຣບ. ທ່ານລີເວົ້າວ່າ:
“ຈີນເປັນອໍານາດທີ່ບໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ໃຈຫລາຍທີ່ສຸດໃນຂົງເຂດ ແລະເຖິງແມ່ນວ່າ
ຈີນໄດ້ກາຍເປັນພາຄີການຄ້າທີ່ສໍາຄັນກວ່າໝູ່ ສໍາລັບຫລາຍໆປະເທດໃນຂົງເຂດ
ເອເຊຍ ເຊັ່ນ ຍີ່ປຸ່ນ ເກົາຫລີໃຕ້ ອອສເຕຣເລຍ ແລະແມ່ນແຕ່ອິນເດຍນັ້ນກໍຕາມ.
ພວກເມືອງຫລວງໃຫຍ່ໆໃນເອເຊຍ ທຸກໆເມືອງ ແມ່ນພາກັນເຄື່ອນເຂົ້າໃກ້ຊິດກັບ
ວໍຊິງຕັນຫລາຍຂຶ້ນ ເພື່ອຕ້ານຢັນການໂຜ່ໂຕຂຶ້ນມາມີອໍານາດຂອງຈີນ. ສະນັ້ນ
ຈຶ່ງເວົ້າໄດ້ວ່າ ໃນແງ່ປະສິດທິຜົນແລະໃນແງ່ຍຸດທະສາດແລ້ວ ພວກປະເທດເຫລົ່ານີ້
ພາກັນລວມກຸ່ມກັນຕໍ່ຕ້ານຈີນ ເຖິງແມ່ນຈີນຈະມີຄວາມສໍາຄັນທາງເສດຖະກິດຢ່າງ
ຫລວງຫລາຍ ໃນຖານະເປັນພາຄີການຄ້າຂອງພວກປະເທດເຫລົ່ານັ້ນ ກໍຕາມ.”
ສະຖາບັນລາວອີ ກ່າວຢູ່ໃນລາຍ
ງານຂອງຕົນວ່າ ນອກນີ້ ຫລາຍ
ປະເທດເພື່ອນບ້ານຂອງຈີນ ຍັງ
ພາກັນກົງວົນໃຈ ນໍາອິດທິພົນ
ທາງທະຫານຂອງຈີນ ທີ່ກໍາລັງ
ເຕີບໂຕຂຶ້ນນັບມື້ນັ້ນ ໂດຍສະ
ເພາະກ່ຽວກັບກໍລະນີພິພາດ
ທາງທະເລ ຢູ່ໃນເຂດທະເລ
ເຫລືອງແລະທະເລຈີນໃຕ້.
ຈີນໄດ້ຢືນຢັດວ່າຕົນເປັນພາຄີ
ທີ່ສັນຕິປະເທດນຶ່ງໃນຂົງເຂດ
ເອເຊຍ ແລະຢາກຈະແກ້ໄຂບັນ
ຫາຂັດແຍ່ງເລື້ອງດິນແດນກັນ
ໂດຍຜ່ານການໂອ້ລົມສົນທະນາ ແຕ່ວ່າການເສີມຂະຫຍາຍກອງທັບເຮືອ ແລະການໃຊ້
ຈ່າຍທາງທະຫານ ທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນນັບມື້ຂອງຈີນນັ້ນ ພາໃຫ້ເກີດຄວາມລະແວງສົງໃສ.
ໃນຂະນະທີ່ລາຍງານຂອງສະຖາບັນ Lowy ມອງເຫັນຄວາມລະແວງນັ້ນວ່າ ເປັນການ
ຈໍາກັດຮັດແຄບອິດທິພົນຂອງຈີນ ແຕ່ກໍມີພວກນັກວິເຄາະຊາວອອສເຕຣເລຍຄົນອື່ນໆ
ທີ່ບໍ່ເຫັນພ້ອມນໍາ.
ທ່ານ ແອນດຣູ ເດວີສ໌ (Andrew Davies) ນັກວິເຄາະປະຈໍາສະຖາບັນ ນະໂຍບາຍ
ຍຸທະສາດອອສເຕຣເລຍ ກ່າວວ່າ ການເຕີບໂຕຢ່າງໄວຂຶ້ນນັບມື້ຂອງເສດຖະກິດຈີນ
ແລະການຊ້ຈ່າຍຢ່າງມະຫາສານທາງທະຫານ ຂອງຈີນນັ້ນອາດສາມາດບົດບັງອິດທິ
ພົນຂອງສະຫະລັດຢູ່ໃນຂົງເຂດເອເຊຍໄດ້. ທ່ານ ເດວີສ໌ ເວົ້າວ່າ:
“ສິ່ງທ້າທາຍດ້ານຍຸທະສາດໃນອີກ 20 ປີຕໍ່ໜ້ານີ້ ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ຈະແມ່ນ
ການສືບຕໍ່ເຕີບໂຕຂອງຈີນ ແລະການລຸດນ້ອຍຖອຍລົງໃນອິດທິພົນຂອງສະຫະ
ລັດ ແລະສອງຢ່າງນີ້ ຈະສົ່ງຜົນສະທອ້ນແນວໃດອອກມາ ຢູ່ໃນອັນພວກເຮົາ
ເອີ້ນວ່າເວທີໂລກນັ້ນ. ສ່ວນນຶ່ງຂອງເລຶ່ອງນີ້ ກໍຄືຂອງສະຫະລັດນໍາ ຄືການພິຈາ
ລະນາເບິ່ງກໍາລັງຂອງຕົນທີ່ປາກົດຕົວຢູ່ໃນໂລກແຕ່ໃນຂົງເຂດປາຊິຟິກຕາເວັນ
ຕົກໂດຍສະເພາະ ແລະນຶ່ງໃນຫລາຍໆສິ່ງທີ່ກາຍມາເປັນທີ່ປະຈັກແຈ້ງ ເມື່ອບໍ່
ເທົ່າໃດປີ ຜ່ານມານີ້ ກໍແມ່ນວ່າພວກຖານທັບຂອງສະຫະລັດຢູ່ໃນຍີ່ປຸ່ນ ແລະ
ເກາະກວາມນັ້ນແມ່ນອ່ອນແອຕໍ່ສະມັດທະພາບທີ່ຖີບຕົວສູງຂຶ້ນນັບມື້ຂອງຈີນ.”
ພວກນັກວິເຄາະປະຈໍາສະຖາບັນ
Lowy ກ່າວວ່າ ສະຫະລັດໄດ້ເຂົ້າ
ໄປພົວພັນຄືນໃໝ່ ກັບຂົງເຂດເອ
ເຊຍຢ່າງສໍາເລັດຜົນ ໃນບໍ່ເທົ່າໃດ
ປີຜ່ານມາ ໂດຍໄດ້ເສີມສ້າງການ
ເປັນພັນທະມິດທີ່ມີຢູ່ແລ້ວ ກັບຍີ່
ປຸ່ນ ແລະອອສເຕຣເລຍນັ້ນ ໃຫ້
ເຂ້ມແຂງຂຶ້ນ ແລະຫລໍ່ຫລອມ
ສາຍພົວພັນໃໝ່ກັບອິນເດຍແລະ ຫວຽດນາມ.
ໃນເດືອນມິຖຸນາຜ່ານມານີ້ ອອສ
ເຕຣເລຍໄດ້ເລິ່ມທົບທວນເບິ່ງ
ສະມັດທະພາບດ້ານການປ້ອງ
ກັນປະເທດຂອງຕົນ ທີ່ອາດສາ
ມາດນໍາໄປສູ່ການເພັ່ງເລັງຄັ້ງ
ໃໝ່ ໃສ່ການປົກປ້ອງຝັ່ງຕາເວັນ
ຕົກສຽງເໜືອທີ່ອຸດົມສົມບູນໄປ
ດ້ວຍຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດຂອງປະເທດນັ້ນ. ລັດຖະບານອອສເຕຣເລຍໄດ້ກ່າວວ່າ
ການສັ່ງຊາຕີລາຄາຄືນໃໝ່ທີ່ວ່ານີ້ ບໍ່ໄດ້ດໍາເນີນໄປເພື່ອຕ້ານຢັນແສນຍານຸພາບທາງທະຫານ
ທີ່ກໍາລັງຖີບຕົວສູງຂຶ້ນນັບມື້ຂອງຈີນນັ້ນແຕ່ຢ່າງໃດ ໂດຍຢືນຢັນວ່າ ລັດຖະບານອອສເຕຣເລຍ
ໝັ້ນໃຈວ່າປັກກິ່ງຈະໂຜ່ໂຕຂຶ້ນມາເປັນຜູ້ເອົາບົດບາດທີ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ ໃນກິດຈະການ
ຕ່າງໆຂອງຂົງເຂດ.