ໂຣກມາເລເຣຽຫຼືໂຣກໄຂ້ຍຸງ ເອົາຊິວິດຜູ້ຄົນໄປ ນ່ຶງລ້ານຄົນ ໃນທົ່ວໂລກ ໃນແຕ່ລະປີ ຊ່ຶງສ່ວນໃຫຽ່ແມ່ນຢູ່ໃນອາຟຣິກາ. ເພາະສະນັ້ນ ຈຶ່ງ ໄດ້ເກີດຄວາມເປັນຫ່ວງຢ່າງໃຫຽ່ ເມື່ອສາມປີກ່ອນ ເວລາມີການພົບເຫັນໂຣກໄຂ້ຍຸງ ສາຍພັນ falciparum ຢູ່ທາງພາກເວັນຕົກຂອງກຳປູເຈຽ ທີ່ມີຄວາມຕ້ານທານຕໍ່ຢາ artemisinin.
ອົງການອະນາໄມໂລກຖະແຫລງວ່າ ຢາທ່ີມີທາດ artemisinin ເປັນພື້ນ ຖານນັ້ນ ເປັນຢາປ່ິນປົວໂຣກໄຂ້ຍຸງທ່ີໄດ້ຮັບຜົນດີ ມີປະສິດທິພາບທ່ີສຸດ. ແຕ່ການທີ່ໂຣກໄຂ້ຍຸງສາຍພັນນີ້ ມີຄວາມຕ້ານທານຕໍ່ຢາດັ່ງກ່າວ ຈ່ຶງໝາຍຄວາມວ່າ ຄົນປ່ວຍທ່ີເປັນໂຣກນີ້ຈະໃຊ້ເວລາດົນກວ່າເກົ່າ ຈຶ່ງຈະຮັກສາໃຫ້ຫາຍໄດ້. ແລະຄວາມຕ້ານທານທ່ີວ່ານີ້ສາມາດເຂັ້ມແຂງຂຶ້ນ ແລະໃນທ່ີສຸດກໍຈະເຮັດໃຫ້ຢາ artemisinin ບໍ່ໄດ້ຜົນ ຂາດປະສິດທິພາບຢ່າງສີ້ນເຊີງໃນການໃຊ້ປ່ິນປົວໂຣກໄຂ້ຍຸງສາຍພັນ falciparum ນັ້ນ.
ໃນໄລຍະສອງປີຜ່ານມານີ້ ລັດຖະບານກຳປູເຈຽກັບຄູ່ຮ່ວມງານ ເຊັ່ນ ອົງການອະນາໄມໂລກນັ້ນ ໄດ້ໃຊ້ເງິນຫຼາຍລ້ານ$ ເພ່ືອພະຍາຍາມແກ້ໄຂບັນຫານີ້ ຢູ່ໃນເຂດນຶ່ງທ່ີກວມເອົາປະມານ 5% ຂອງເນື້ອທີ່ທັງໝົດຂອງກຳປູເຈຽ ຢູ່ໄກ້ໆກັບເມືອງໄພລິນ ທາງພາກຕາເວັນຕົກຂອງປະເທດ.
ຄວາມພະຍາຍາມທ່ີວ່ານີ້ ມີລວມທັງການແຈກຢາຍມຸ້ງຫຼາຍກວ່າ 5 ແສນດາງໃຫ້ປະຊາຊົນ ສຶກສາອົບຮົມເຂົາເຈົ້າກ່ຽວກັບວິທີຫຼີກເວັ້ນໂຣກໄຂ້ຍຸງ ສີດຢາປ້ອງກັນຍຸງ ແລະຕໍ່ຕ້ານຢາປອມນຳ.
ໃນວັນອັງຄານຫາກໍຜ່ານມານີ້ ບັນດານັກຊ່ຽວຊານໂຣກໄຂ້ຍຸງຈາກກຳ ປູເຈຽ ແລະອົງການອະນາໄມໂລກເວົ້າວ່າ ຜົນບັ້ນຕົ້ນທ່ີປາກົດອອກມາ ແມ່ນເປັນທີ່ໃຫ້ກຳລັງໃຈ ແລະມີຜູ້ຄົນບໍ່ທໍ່ໃດຄົນທີ່ຖືກກວດພົບວ່າ ຕິດເຊື້ອພະຍາດໄຂ້ຍຸງ ສາຍພັນ falciparum ນັ້ນ.
ນາຍແພດ Steven Bjorge ນັກຊ່ຽວຊານດ້ານໂຣກໄຂ້ຍຸງຂອງອົງການ ອະນາໄມໂລກ ປະຈຳນະຄອນຫລວງພະນົມເປັນ ກ່າວວ່າ:
“ທີ່ຈິງແລ້ວ ພວກເຮົາບໍ່ໄດ້ຄາດຫວັງຫຽັງເລີຍ ແຕ່ຜົນທີ່ອອກມາ ກໍຕໍ່າຢ່າງເປັນປາກົດການ ຄືພວກເຮົາຮູ້ສຶກວ່າ ມັນຕໍ່າແທ້ຕໍ່າວ່າ. ສະນັ້ນ ເບິ່ງຄືວ່າພວກເຮົາໄດ້ຮັບຜົນສຳເລັດ.”
ຢ່າງໃດກໍດີ ດຣ. Bjorge ເຕືອນວ່າ ມັນຍັງໄກຫຼາຍ ກ່ອນຈະເອົາ ຊະນະສົງຄາມນີ້ໄດ້. ຖ້າພວກເຮົາຫາກເຜີແລະບໍ່ເອົາຈິງເອົາຈັງຕໍ່ໄປ ຄວາມຕ້ານທານຂອງເຊື້ອໂຣກໄຂ້ຍຸງ ສາຍພັນນີ້ ກໍຈະແຜ່ລາມອອກໄປຢ່າງງ່າຍດາຍ.
ນາຍແພດ ຫງວນ ໂຊໂກມາ ເປັນຫົວໜ້າໜ່ວຍງານທ່ີສູນກາງຄວບຄຸມໄຂ້ຍຸງແຫ່ງຊາດຂອງກຳປູເຈຽ ທີ່ພວມທຳການກວດເລືອດພວກ ຊາວບ້ານ ໃນເຂດອ້ອມແອ້ມເມືອງໄພລິນ.
ພວກສະມາຊິກຂອງໜ່ວຍງານດ່ັງກ່າວ ໄດ້ທຳການກວດເລືອດຂອງ ຊາວບ້ານຈຳນວນ 2 ພັນ 7 ຮ້ອຍ 82 ຄົນ ໃນ 7 ໝູ່ບ້ານ ທ່ີໂຮມຢູ່ໃນພວກໝູ່ບ້ານທີ່ເປັນໂຣກໄຂ້ຍຸງຫຼາຍທ່ີສຸດ ແລະໄດ້ພົບເຫັນວ່າມີແຕ່ພຽງສອງຄົນເທົ່ານັ້ນຕິດເຊື້ອໄຂ້ຍຸງ ສາຍພັນ falciparum ຊ່ຶງທ່ານ ກ່າວວ່າ ເປັນຜົນທ່ີໃຫ້ກຳລັງໃຈທ່ີສຸດ. ນອກຈາກນີ້ແລ້ວ ກໍລະນີພວກເປັນໂຣກໄຂ້ຍຸງສາຍພັນອື່ນ ກໍໄດ້ລຸດຕໍ່າລົງຫຼາຍເຊັ່ນກັນ ໂດຍທ່ີມີ ການພົບເຫັນແຕ່ພຽງ 20-30 ຄົນເທ່ົານັ້ນ.
ດຣ. ຫງວນ ກ່າວວ່າ ໃນອີກບໍ່ທໍ່ໃດເດືອນຂ້າງໜ້ານີ້ ຈະມີການກວດເລືອດຕ່ືມອີກ ຢູ່ໃນ 13 ໝູ່ບ້ານ ຊ່ຶງທ່ານກ່າວວ່າ:
“ເຮົາຄາດຫວັງວ່າ ອັດຕາການຕິດເຊື້ອໂຣກໄຂ້ຍຸງຢູ່ໃນໝູ່ບ້ານເຫລົ່າ ນັ້ນ ກໍຈະຢູ່ໃນລະດັບຕໍ່າເຊັນກັນ.”
ຈະມີທີມອື່ນອີກຫຼາຍທີມ ທີ່ຈະກະຈາຍກັນອອກໄປດຳເນີນຄວາມພະ ຍາຍາມປ້ອງກັນໂຣກໄຂ້ຍຸງນີ້ໃນທົ່ວປະເທດ ໃນໂຄງການ 5 ປີທີ່ຈະໃຊ້ເງິນ 102 ລ້ານ $ ຊ່ຶງໄດ້ຮັບການບໍລິຈາກໂດຍກອງທຶນໂລກ ຫລື Global Fund.
ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ຫວັງວ່າ ໂຄງການນີ້ຈະຕັດຈຳນວນຜູ້ຕາຍໃນກຳປູເຈຽ ຍ້ອນໂຣກໄຂ້ຍຸງລົງ ຈາກ 270 ຄົນໃນປີກາຍນີ້ ມາເປັນສູນໃນໄລຍະ ນື່ງທົດສະວັດ.
