ເວລາປະເທດພະມ້າ ຫລືຮູ້ກັນໃນຊື່ໃໝ່ວ່າ ມຽນມາ ໄດ້ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກສະມາຄົມ
ກຸ່ມປະເທດໃນຂົງເຂດເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ຫລືອາຊ່ຽນ ໃນປີ 1997 ນັ້ນ
ມີຫລາຍໆປະເທດໄດ້ຕໍາໜິຕິຕຽນພວກຜູ້ນໍາອາຊ່ຽນ ທີ່ຮັບເອົາມຽນມາເຂົ້າຮ່ວມນໍາ
ຍ້ອນປະວັດດ້ານສິດທິມະນຸດທີ່ບໍ່ຂາວ ສະອາດຂອງມຽນມາ.
ນອກນີ້ແລ້ວ ມຽນມາຍັງສ້າງຄວາມແຕກແຍກຂື້ນພາຍໃນສະມາຄົມອາຊ່ຽນ ເນື່ອງຈາກ
ວ່າມີບາງປະເທດສະມາຊິກ ເຊັ່ນຟິລິບປິນ ມາເລເຊຍ ແລະສິງກະໂປ ໄດ້ກົດດັນໃຫ້ລັດຖະ
ບານທະຫານມຽນມາທໍາການປະຕິຮູບທາງການເມືອງ. ແຕ່ກໍມີສະມາຊິກອື່ນໆ ໂດຍ
ສະເພາະປະເທດລາວ ແລະກໍາປູເຈຍ ທີ່ບໍ່ເຫັນພ້ອມນໍາການກົດດັນມຽນມາດັ່ງກ່າວ.
ຫລັງຈາກໄດ້ຖືກຊຸກຍູ້ມາເປັນເວລາຫລາຍປີ ມຽນມາກໍໄດ້ຕົກລົງທີ່ຈະ ຈັດການເລືອກ
ຕັ້ງທົ່ວປະເທດຂື້ນ ໃນວັນທີ່ 7 ພະຈິກ ເດືອນໜ້ານີ້ ຊຶ່ງເປັນການເລືອກຕັ້ງເທື່ອທໍາອິດ ໃນຮອບ 20 ປີ.
ເລຂາທິການໃຫຍ່ສະມາຄົມອາຊ່ຽນ ທ່ານ ສຸຣິນ ພິດສຸວັນ ກ່າວໃນ ວັນພຸດອາທິດແລ້ວນີ້
ວ່າ ທ່ານຫວັງວ່າການເລືອກຕັ້ງໃນມຽນມາຄັ້ງນີ້ ຈະເປີດໂອກາດສໍາລັບການສ້າງຄວາມ
ປອງດອງຊາດ ແລະຊ່ວຍຍຸຕິ ການຖືກໂດດດ່ຽວຈາກນານາຊາດຂອງມຽນມາ. ຊຶ່ງທ່ານ
ສຸຣິນ ກ່າວຕໍ່ໄປວ່າ:
ມຽນມາໄດ້ເປັນບັນຫາໃຫຍ່ ສໍາລັບກຸ່ມອາຊ່ຽນ ໃນການຮ່ວມໄມ້ຮ່ວມມື ແລະການພົວພັນກັບປະຊາຄົມໂລກ. ພວກເຮົາຢາກໃຫ້ບັນຫານີ້ໝົດ ສິ້ນໄປ ແລະມີຊ່ອງທາງດຽວເທົ່ານັ້ນທີ່ສາມາດຈະເຮັດໄດ້ ນັ້ນກໍຄືເຮັດ ໃຫ້ແນ່ໃຈວ່າ ການເລືອກຕັ້ງຄັ້ງນີ້ຈະເປັນກົນໄກທີ່ມີປະສິດທິຜົນຫລາຍ ສົມຄວນ ສໍາລັບການສ້າງຄວາມປອງດອງຊາດນັ້ນ.
ທ່ານສຸຣິນໄດ້ຖະແຫລງເຊ່ນນັ້ນ ຕໍ່ສື່ມວນຊົນຢູ່ທີ່ບາງກອກ ຊຶ່ງທ່ານ ຍັງໄດ້ເວົ້າອີກວ່າ ການເລືອກຕັ້ງນັ້ນຄວນຈະຖືກຮັບເອົາ ໂດຍປະຊາຊົນສ່ວນໃຫຍ່ຂອງມຽນມາ ວ່າໄດ້ດໍາເນີນໄປຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ.
ບັນດາກຸ່ມສິດທິມະນຸດ ແລະຫລາຍໆປະເທດຕາເວັນຕົກ ເອີ້ນການເລືອກຕັ້ງຄັ້ງນີ້ ເປັນການເລືອກຕັ້ງຈອມປອມ ທີ່ແນໃສ່ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ຝ່າຍທະຫານ ໄດ້ກໍາອໍານາດປົກຄອງປະເທດຢູ່ຕໍ່ໄປ ຊຶ່ງກອງທັບມຽນມາໄດ້ຮັບການຄໍ້າປະກັນ ບ່ອນນັ່ງໃນຈໍານວນ ນຶ່ງສ່ວນສີ່ ຂອງ ບ່ອນນັ່ງທັງໝົດໃນສະພາຊຸດໃໝ່ນັ້ນ.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ລັດຖະບານມຽນມາໄດ້ອອກກົດໝາຍເລືອກຕັ້ງທີ່ເຂັ້ມງວດກວດຂັນ ທີ່ເຮັດໃຫ້ຫລາຍໆພັກການເມືອງ ໂຮມທັງພັກຝ່າຍຄ້ານແຖວໜ້າ ຄືພັກສັນນິບາດແຫ່ງຊາດເພື່ອປະຊາທິປະໄຕ ຫລື NLD ນັ້ນ ບໍ່ສາມາດເຂົ້າປະກອບສ່ວນໃນການເລືອກຕັ້ງໄດ້ ຍ້ອນ
ກົດໝາຍເລືອກຕັ້ງໃໝ່ດັ່ງກ່າວ ກໍານົດໃຫ້ໝົດທຸກພັກການເມືອງຂັບໄລ່ສະມາຊິກຂອງຕົນ ທີ່ຖືກກັກຂັງຢູ່ນັ້ນ ອອກຈາກພັກ ອັນໂຮມທັງທ່ານນາງອອງຊານ ຊູຈີ ຜູ້ນໍາພັກ NLD ທີ່ເວລານີ້ກໍາລັງຖືກກັກບໍລິເວນຢູ່ນັ້ນ. ແຕ່ພັກ NLD ໄດ້ປະຕິເສດທີ່ຈະປະຕິບັດຕາມ ແລະລັດຖະບານກໍໄດ້ມີຄຳສັ່ງໃຫ້ຍຸບພັກ.
ນອກນີ້ແລ້ວ ລັດຖະບານທະຫານມຽນມາ ຈະບໍ່ຈັດໃຫ້ມີບ່ອນປ່ອນບັດຢູ່ໃນຫລາຍໆຂົງເຂດທີ່ຕິດກັບຊາຍແດນ ທີ່ຢູ່ໃຕ້ການຄວບຄຸມຂອງພວກທະຫານບ້ານຊົນເຜົ່ານັ້ນ. ທ່ານສຸຣິນ ກ່າວວ່າ ຈຸດມຸ້ງໝາຍຂອງການເລືອກຕັ້ງຄັ້ງນີ້ ຄວນຈະແມ່ນການໃຫ້ໄດ້ມາຊຶ່ງລັດຖະບານຊຸດໃໝ່ ທີ່ເປັນທີ່ຮັບເອົາໄດ້ໂດຍປະຊາຄົມນານາຊາດ. ທ່ານເວົ້າວ່່າ:
ບັດນີ້ ວັນເວລາກໍໄດ້ກໍານົດໄວ້ແລ້ວ. ທຸກໆຄົນກໍກໍາລັງຄອງຖ້າ ດ້ວຍຄວາມຮູ້ສຶກ
ໂຫລ່ງອົກໂຫລ່ງໃຈວາດໃດວາດນຶ່ງ ວ່າການເລືອກຕັ້ງຈະມີຂຶ້ນແທ້ ແລະຢ່າງແນ່
ນອນ. ພວກເຮົາຫວັງວ່າການເລືອກຕັ້ງຄັ້ງນີ້ຈະຖືກຮັບເອົາ ແລະຈະດໍາເນີນໄປ
ຢ່າງໄດ້ຜົນ ແລະໄດ້ຮັບການຮັບຮູ້ ຫລັງຈາກນັ້ນ. ສິ່ງເຫລົ່ານີ້ທັງໝົດແມ່ນຢູ່
ໃນການຄາດໄວ້ລ່ວງໜ້າ. ພວກເຮົາກໍພຽງແຕ່ຕ້ອງລໍຖ້າເບິ່ງຜົນອັນແທ້ຈິງ
ຂອງມັນວ່າ ອອກມາໃນຮູບໃດ ແຕ່ພວກເຮົາທັງໝົດຫວັງວ່າ ມຽນມາຈະເຊົາ
ເປັນບັນຫາເລື້ອງ ຄວາມຂຸ່ນຂ້ອງໝອງໃຈ ລະຫວ່າງກຸ່ມອາຊ່ຽນແລະປະເທດ
ອື່ນໆຂອງປະຊາຄົມໂລກ.
ເວລານີ້ມີຫລາຍໆປະເທດ ໂຮມທັງສະຫະລັດ ໄດ້ນໍາໃຊ້ການລົງໂທດ ດ້ານເສດຖະກິດຕໍ່ລັດຖະບານທະຫານມຽນມາ ຍ້ອນປະວັດທີ່ບໍ່ດີໃນການເຄົາລົບນັບຖືສິດທິມະນຸດ ຂອງມຽນມານັ້ນ. ສະຫະລັດ ສະຫະພາບຢຸໂຣບ ແລະອີກຫລາຍໆປະເທດ ໄດ້ຮຽກຮ້ອງມາເປັນເວລາດົນນານແລ້ວ ໃຫ້ສະມາຄົມອາຊ່ຽນ ກົດດັນໃຫ້ມຽນມາທໍາການປະຕິຮູບຫລາຍຢ່າງ ແຕ່ກໍປາກົດວ່າ ໄດ້ມີການປ່ຽນແປງພຽງເລັກນ້ອຍເທົ່ານັ້ນ. ພວກກຸ່ມສິດທິມະນຸດກ່າວວ່າ ເວລານີ້ລັດຖະບານທະຫານມຽນມາ ຍັງສືບຕໍ່ກັກຂັງພວກນັກໂທດການເມືອງຫລາຍ
ກວ່າ 2000 ຄົນ ແລະສືບຕໍ່ປາບປາມການປາກເວົ້າທີ່ເສລີ ແລະໃຊ້ແຮງງານແບບບັງຄັບເພື່ອກົດປະຊາຊົນໃຫ້ຢູ່ໃຕ້ກອບການປົກຄອງຂອງຕົນຕໍ່ໄປ.