ອົງການອາຫານ
ແລະ ການກະເສດແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ຖະແຫລງ ການຢືນຢັນວ່າ ການເກັບກຳຂໍ້ມູນສະຖິຕິກ່ຽວກັບຜົນຜະຫລິດ
ແລະ ການບໍລິໂພກເຂົ້າໃນທົ່ວ ປະເທດລາວຈະແລ້ວເສັດສົມບູນພາຍໃນເດືອນ ກໍລະກົດປີນີ້
ຫລັງຈາກນັ້ນ ກໍຈະເຮັດໃຫ້ລາວສາມາດທີ່ຈະນຳເອົາຂໍ້ມູນທີ່ເກັບກຳນັ້ນໄປໃຊ້ໃນການ
ວາງແຜນການພັດທະນາກ່ຽວກັບການຜະຫລິດເຂົ້າໃນລາວເພື່ອແນໃສ່ການສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດໃຫ້ມີປະສິດທິພາບຫລາຍຂຶ້ນ.
ອົງການ ອາຫານ ແລະ ການກະເສດແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ຫລື FAO ສຳນັກງານປະຈຳນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ໄດ້ອອກຖະແຫລງການຢືນຢັນຢ່າງເປັນທາງການເມື່ອບໍ່ນານມານີ້ ວ່າການດຳເນີນໂຄງ ການເກັບກຳຂໍ້ມູນສະຖິຕິກ່ຽວກັບຜົນຜະຫລິດ ແລະ ການບໍລິໂພກເຂົ້າທີ່ອົງການ FAO ໄດ້ໃຫ້ຄວາມຊ່ວຍເຫລືອແກ່ ກະຊວງກະສິກຳປ່າໄມ້ລາວນັ້ນ ໄດ້ຄືບ ໜ້າໄປແລ້ວເກີນກວ່າ 90% ແລະ ກໍເຮັດໃຫ້ສາມາດຄາດໝາຍໄດ້ວ່າ ການດຳເນີນໂຄງການຢູ່ໃນທັງ 17 ແຂວງຂອງລາວ ຈະແລ້ວເສັດສົມບູນທັງໝົດພາຍໃນເດືອນ ກໍລະກົດປີນີ້ ຢ່າງແນ່ ນອນ. ຖະແຫລງ ການດັ່ງກ່າວຂອງ FAO ກໍໄດ້ລະບຸອີກວ່າການທີ່ລາວຂາດຂໍ້ມູນສະຖິຕິກ່ຽວ ກັບຜົນຜະຫລິດ ແລະ ການບໍລິໂພກເຂົ້າທີ່ມີຄວາມຊັດເຈນ ແລະ ແນ່ນອນ ໃນຕະຫລອດໄລຍະກວ່າ 30 ປີ ມານັ້ນ ໄດ້ເປັນຜົນເຮັດໃຫ້ບໍ່ສາມາດທີ່ຈະວາງແຜນການ ພັດທະນາ ແລະ ເປົ້າໝາຍໄດ້ຢ່າງຈະແຈ້ງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນແຜນ ການກ່ຽວກັບການສົ່ງເສີມການຜະຫລິດເຂົ້າເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການ ບໍລິໂພກພາຍໃນປະເທດໄດ້ຢ່າງພຽງພໍ ແລະ ໃຫ້ເຫລືອກິນສຳລັບສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດໃຫ້ໄດ້ຫລາຍຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ ເນື່ອງອີກດ້ວຍ. ເພາະສະນັ້ນ ຫລັງຈາກທີ່ລາວໄດ້ມີຂໍ້ມູນສະຖິຕິດັ່ງກ່າວໄດ້ຕາມມາດຕະຖານສາກົນ ແລ້ວນັ້ນ ກໍຈະເປັນຜົນເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວ ສາມາດທີ່ຈະກຳນົດແຜນການ ແລະ ເປົ້າໝາຍກ່ຽວ ກັບການຜະຫລິດ ແລະ ການບໍລິໂພກ ລວມໄປເຖິງການສົ່ງອອກເຂົ້າໄດ້ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນຫລາຍຂຶ້ນ. ໃນໄລຍະແຜນການປະຈຳປີ 2007 ຫາ 2008 ທີ່ຜ່ານມາທາງການລາວໄດ້ປະມານການວ່າ ລາວມີຜົນຜະຫລິດເຂົ້າລວມໃນປະລິມານເຖິງ 2.700.000 ໂຕນ ໂດຍປະຊາກອນລາວແຕ່ລະຄົນຈະຕ້ອງການບໍລິໂພກເຂົ້າ ໃນອັດຕາສະເລ່ຍ 400 ກິໂລກຣາມເຂົ້າເປືອກ ຕໍ່ຄົນຕໍ່ປີ ຫລື ປະມານ 2.400.000 ໂຕນ ໃນທົ່ວປະເທດ ຊຶ່ງກໍໝາຍ ຄວາມວ່າ ລາວຍັງມີປະລິມານເຂົ້າເຫລືອກິນຫລາຍກວ່າ 200.000 ໂຕນ.
ທາງການລາວໄດ້ເລີ້ມດຳເນີນໂຄງການພັດທະນາແນວພັນເຂົ້າ ໂດຍໄດ້ຮັບຄວາມຊ່ວຍເຫລືອຈາກ ອອສເຕຣເລຍ ນັບຈາກປີ 1982 ເປັນຕົ້ນມາ ພາຍໃຕ້ໂຄງການທີ່ເອີ້ນ ວ່າ ສູນວິໃຈ ແລະ ພັດທະນາພັດເຂົ້າ ນາພອກຊຶ່ງຕັ້ງຢູ່ໃນເຂດບ້ານທ່າດອກ ຄຳ ເມືອງໄຊທານີ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ໂດຍນັບຈາກປີ 1982 ເປັ້ນຕົ້ນມາ ກໍປະກົດວ່າ ສູນວິໃຈດັ່ງກ່າວນີ້ ສາມາດພັດທະນາແນວພັນເຂົ້າຂອງລາວ ໄດ້ແລ້ວເຖິງ 11 ສາຍພັນ ຄື: ສາຍພັນເຂົ້າທ່າ ດອກຄຳໜຶ່ງ ຫາທ່າດອກຄຳ 11 ແລະ ໃນປະຈຸບັນກໍຍັງສາມາດຜະຫລິດແນວພັນເຂົ້າດັ່ງກ່າວ ເພື່ອແຈກຢາຍໃຫ້ແກ່ບັນ ດາກະເສດຕະກອນ ແຕ່ໃນປະລິມານເຖິງ 50 ໂຕນໃນແຕ່ລະປີ.
ນອກຈາກນີ້ ສູນວິໃຈດັ່ງກ່າວ ກໍກຳລັງດຳເນີນການພັດທະນາເຂົ້າພື້ນບ້ານຂອງລາວ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ມີຜົນຜະຫລິດສູງ ແລະ ສອດຄ້ອງຢູ່ໃນລາວໃຫ້ຫລາຍຂຶ້ນ ຕົວຢ່າງກໍຄື ການພັດທະນາເຂົ້າ ຫອມພັນປະສົມ ລະຫວ່າງ ເຂົ້າທ່າສະໂນໜຶ່ງ ແລະ ເຂົ້່າຫອມ ນາງນວນ ແລະ ການປະສົມລະຫວ່າງເຂົ້າຫອມນາງນວນ ກັບ ເຂົ້າໄກ່ນ້ອຍເຫລືອງ. ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງກະສິກຳປ່າໄມ້ລາວ ທ່ານ ໜຶ່ງກໍໄດ້ຍອມຮັບວ່າການວິໃຈ ແລະ ພັດທະນາພັນເຂົ້າຢູ່ໃນລາວຍັງຄົງຫລ້າຫລັງປະເທດເພື່ອນບ້ານ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໄທ ແລະ ຫວຽດນາມ ເພາະວ່າ ການຕື່ນຕົວ ກ່ຽວກັບການວິໃຈພັນເຂົ້າພື້ນບ້ານໃນລາວນັ້ນຍັງຕໍ່າຫລາຍ ແລະ ກໍມີອີກຫລາຍສາຍພັນທີ່ຖືກຕ່າງຊາດນຳໄປພັດທະນາເປັນພັນເຂົ້າຂອງຕົນແລ້ວ ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງກະຊິກຳປ່າໄມ້ລາວໄດ້ກ່າວຢືນຢັນວ່າ:
"ແນວພັນເຂົ້າພື້ນເມືອງແນວທີ່ເຮົາສະສົມໄວ້ໃນປະຈຸບັນນີ້ ມີ 13 ກວ່າພັນຕົວຢ່າງ ພັນເຂົ້າປ່າກໍຮ້ອຍກວ່າຊະນິດ ເປັນຫຍັງຊິບໍ່ໃຫ້ຈົດທະບຽນ ຫລືວ່າ ໃຫ້ຂຶ້ນທະບຽນໄວ້ ເພາະວ່າມັນເປັນຊັບສົມບັດ ແມ່ນມູນມໍລະດົກຂອງວົງ ຄະນາຍາດແຫ່ງຊາດ ເພາະວ່າເຂົາເຈົ້າເອົາແນວພັນເອົາ ແຊລ ພື້ນເມືອງດັ່ງກ່າວໄປປະສົມກັບພັນພື້ນເມືອງອື່ນໆ ຫລືວ່າແຊລ ອື່ນໆອອກມາເປັນແນວພັນໃໝ່ ສາຍພັນໃໝ່. ຖ້າບໍ່ຊັ້ນນັ້ນແມ່ນແນວພັນພື້ນເມືອງຂອງເຮົານີ້ແມ່ນຖືກກະຈາຍອອກ ໄປໝົດຖ້າເຮົາບໍ່ມີການຈົດທະບຽນ ຫລືວ່າ ມີເອກະ ສານຢັ້ງຢືນອັນໃດອັນໜຶ່ງ ບັດເມື່ອເວລາເຮົາເຮັດການຄ້າການຂາຍ ມັນກໍຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີການຢັ້ງຢືນຖິ່ນ ຫລືວ່າ ແຫລ່ງກໍາເຫນີດຂອງຊະນິດພັນພືດ."
ຊົງຣິດລາຍງານຈາກບາງກອກ ເມື່ອວັນທີ 2 ເມສາ 2008
ອົງການ ອາຫານ ແລະ ການກະເສດແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ຫລື FAO ສຳນັກງານປະຈຳນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ໄດ້ອອກຖະແຫລງການຢືນຢັນຢ່າງເປັນທາງການເມື່ອບໍ່ນານມານີ້ ວ່າການດຳເນີນໂຄງ ການເກັບກຳຂໍ້ມູນສະຖິຕິກ່ຽວກັບຜົນຜະຫລິດ ແລະ ການບໍລິໂພກເຂົ້າທີ່ອົງການ FAO ໄດ້ໃຫ້ຄວາມຊ່ວຍເຫລືອແກ່ ກະຊວງກະສິກຳປ່າໄມ້ລາວນັ້ນ ໄດ້ຄືບ ໜ້າໄປແລ້ວເກີນກວ່າ 90% ແລະ ກໍເຮັດໃຫ້ສາມາດຄາດໝາຍໄດ້ວ່າ ການດຳເນີນໂຄງການຢູ່ໃນທັງ 17 ແຂວງຂອງລາວ ຈະແລ້ວເສັດສົມບູນທັງໝົດພາຍໃນເດືອນ ກໍລະກົດປີນີ້ ຢ່າງແນ່ ນອນ. ຖະແຫລງ ການດັ່ງກ່າວຂອງ FAO ກໍໄດ້ລະບຸອີກວ່າການທີ່ລາວຂາດຂໍ້ມູນສະຖິຕິກ່ຽວ ກັບຜົນຜະຫລິດ ແລະ ການບໍລິໂພກເຂົ້າທີ່ມີຄວາມຊັດເຈນ ແລະ ແນ່ນອນ ໃນຕະຫລອດໄລຍະກວ່າ 30 ປີ ມານັ້ນ ໄດ້ເປັນຜົນເຮັດໃຫ້ບໍ່ສາມາດທີ່ຈະວາງແຜນການ ພັດທະນາ ແລະ ເປົ້າໝາຍໄດ້ຢ່າງຈະແຈ້ງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນແຜນ ການກ່ຽວກັບການສົ່ງເສີມການຜະຫລິດເຂົ້າເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການ ບໍລິໂພກພາຍໃນປະເທດໄດ້ຢ່າງພຽງພໍ ແລະ ໃຫ້ເຫລືອກິນສຳລັບສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດໃຫ້ໄດ້ຫລາຍຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ ເນື່ອງອີກດ້ວຍ. ເພາະສະນັ້ນ ຫລັງຈາກທີ່ລາວໄດ້ມີຂໍ້ມູນສະຖິຕິດັ່ງກ່າວໄດ້ຕາມມາດຕະຖານສາກົນ ແລ້ວນັ້ນ ກໍຈະເປັນຜົນເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວ ສາມາດທີ່ຈະກຳນົດແຜນການ ແລະ ເປົ້າໝາຍກ່ຽວ ກັບການຜະຫລິດ ແລະ ການບໍລິໂພກ ລວມໄປເຖິງການສົ່ງອອກເຂົ້າໄດ້ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນຫລາຍຂຶ້ນ. ໃນໄລຍະແຜນການປະຈຳປີ 2007 ຫາ 2008 ທີ່ຜ່ານມາທາງການລາວໄດ້ປະມານການວ່າ ລາວມີຜົນຜະຫລິດເຂົ້າລວມໃນປະລິມານເຖິງ 2.700.000 ໂຕນ ໂດຍປະຊາກອນລາວແຕ່ລະຄົນຈະຕ້ອງການບໍລິໂພກເຂົ້າ ໃນອັດຕາສະເລ່ຍ 400 ກິໂລກຣາມເຂົ້າເປືອກ ຕໍ່ຄົນຕໍ່ປີ ຫລື ປະມານ 2.400.000 ໂຕນ ໃນທົ່ວປະເທດ ຊຶ່ງກໍໝາຍ ຄວາມວ່າ ລາວຍັງມີປະລິມານເຂົ້າເຫລືອກິນຫລາຍກວ່າ 200.000 ໂຕນ.
ທາງການລາວໄດ້ເລີ້ມດຳເນີນໂຄງການພັດທະນາແນວພັນເຂົ້າ ໂດຍໄດ້ຮັບຄວາມຊ່ວຍເຫລືອຈາກ ອອສເຕຣເລຍ ນັບຈາກປີ 1982 ເປັນຕົ້ນມາ ພາຍໃຕ້ໂຄງການທີ່ເອີ້ນ ວ່າ ສູນວິໃຈ ແລະ ພັດທະນາພັດເຂົ້າ ນາພອກຊຶ່ງຕັ້ງຢູ່ໃນເຂດບ້ານທ່າດອກ ຄຳ ເມືອງໄຊທານີ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ໂດຍນັບຈາກປີ 1982 ເປັ້ນຕົ້ນມາ ກໍປະກົດວ່າ ສູນວິໃຈດັ່ງກ່າວນີ້ ສາມາດພັດທະນາແນວພັນເຂົ້າຂອງລາວ ໄດ້ແລ້ວເຖິງ 11 ສາຍພັນ ຄື: ສາຍພັນເຂົ້າທ່າ ດອກຄຳໜຶ່ງ ຫາທ່າດອກຄຳ 11 ແລະ ໃນປະຈຸບັນກໍຍັງສາມາດຜະຫລິດແນວພັນເຂົ້າດັ່ງກ່າວ ເພື່ອແຈກຢາຍໃຫ້ແກ່ບັນ ດາກະເສດຕະກອນ ແຕ່ໃນປະລິມານເຖິງ 50 ໂຕນໃນແຕ່ລະປີ.
ນອກຈາກນີ້ ສູນວິໃຈດັ່ງກ່າວ ກໍກຳລັງດຳເນີນການພັດທະນາເຂົ້າພື້ນບ້ານຂອງລາວ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ມີຜົນຜະຫລິດສູງ ແລະ ສອດຄ້ອງຢູ່ໃນລາວໃຫ້ຫລາຍຂຶ້ນ ຕົວຢ່າງກໍຄື ການພັດທະນາເຂົ້າ ຫອມພັນປະສົມ ລະຫວ່າງ ເຂົ້າທ່າສະໂນໜຶ່ງ ແລະ ເຂົ້່າຫອມ ນາງນວນ ແລະ ການປະສົມລະຫວ່າງເຂົ້າຫອມນາງນວນ ກັບ ເຂົ້າໄກ່ນ້ອຍເຫລືອງ. ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງກະສິກຳປ່າໄມ້ລາວ ທ່ານ ໜຶ່ງກໍໄດ້ຍອມຮັບວ່າການວິໃຈ ແລະ ພັດທະນາພັນເຂົ້າຢູ່ໃນລາວຍັງຄົງຫລ້າຫລັງປະເທດເພື່ອນບ້ານ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໄທ ແລະ ຫວຽດນາມ ເພາະວ່າ ການຕື່ນຕົວ ກ່ຽວກັບການວິໃຈພັນເຂົ້າພື້ນບ້ານໃນລາວນັ້ນຍັງຕໍ່າຫລາຍ ແລະ ກໍມີອີກຫລາຍສາຍພັນທີ່ຖືກຕ່າງຊາດນຳໄປພັດທະນາເປັນພັນເຂົ້າຂອງຕົນແລ້ວ ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງກະຊິກຳປ່າໄມ້ລາວໄດ້ກ່າວຢືນຢັນວ່າ:
"ແນວພັນເຂົ້າພື້ນເມືອງແນວທີ່ເຮົາສະສົມໄວ້ໃນປະຈຸບັນນີ້ ມີ 13 ກວ່າພັນຕົວຢ່າງ ພັນເຂົ້າປ່າກໍຮ້ອຍກວ່າຊະນິດ ເປັນຫຍັງຊິບໍ່ໃຫ້ຈົດທະບຽນ ຫລືວ່າ ໃຫ້ຂຶ້ນທະບຽນໄວ້ ເພາະວ່າມັນເປັນຊັບສົມບັດ ແມ່ນມູນມໍລະດົກຂອງວົງ ຄະນາຍາດແຫ່ງຊາດ ເພາະວ່າເຂົາເຈົ້າເອົາແນວພັນເອົາ ແຊລ ພື້ນເມືອງດັ່ງກ່າວໄປປະສົມກັບພັນພື້ນເມືອງອື່ນໆ ຫລືວ່າແຊລ ອື່ນໆອອກມາເປັນແນວພັນໃໝ່ ສາຍພັນໃໝ່. ຖ້າບໍ່ຊັ້ນນັ້ນແມ່ນແນວພັນພື້ນເມືອງຂອງເຮົານີ້ແມ່ນຖືກກະຈາຍອອກ ໄປໝົດຖ້າເຮົາບໍ່ມີການຈົດທະບຽນ ຫລືວ່າ ມີເອກະ ສານຢັ້ງຢືນອັນໃດອັນໜຶ່ງ ບັດເມື່ອເວລາເຮົາເຮັດການຄ້າການຂາຍ ມັນກໍຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີການຢັ້ງຢືນຖິ່ນ ຫລືວ່າ ແຫລ່ງກໍາເຫນີດຂອງຊະນິດພັນພືດ."
ຊົງຣິດລາຍງານຈາກບາງກອກ ເມື່ອວັນທີ 2 ເມສາ 2008
