ອະດີດວຸດທິສະມາຊິກໄທ ກ່າວວ່າ ນັກທຸລະກິດຈີນ ທີ່ລົງທຶນພັດທະນາເຂດເສດຖະກິດພິເສດສາມຫລ່ຽມຄຳ ຢູ່ເມືອງຕົ້ນເຜິ້ງ ແຂວງບໍ່ແກ້ວໃນລາວກໍຄືຫົວໜ້າແກັ່ງ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບອາດຊະຍາກຳຂ້າມຊາດ ຊຶ່ງຊົງລິດ ໂພນເງິນ ມີລາຍຈາກບາງກອກ.
ທ່ານຊູວິດ ກະມົນວິສິດ ນັກທຸລະກິດດ້ານສະຖານບັນເທີງ ແລະອະດີດວຸດທິສະມາຊິກໄທ ຖະແຫລງວ່າການທີ່ມີກາຊິໂນ King Roman ຢູ່ໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດສາມຫລ່ຽມຄຳ ທີ່ເມືອງຕົ້ນເຜີ້ງ ແຂວງບໍ່ແກ້ວ ໃນລາວນັ້ນນອກຈາກຈະເປັນບ່ອນທີ່ຮອງຮັບບັນດານັກຫລິ້ນການພະນັນຈາກຈີນ ເປັນສ່ວນໃຫຍ່ແລ້ວ ກໍຍັງມີບັນດານັກພະນັນ ທີ່ເປັນຊົນຊາດວ້າ ຈາກເຂດປົກຄອງຕົນເອງ ທາງພາກເໜືອຂອງເຂດລັດສານໃນມຽນມາດ້ວຍ ທີ່ພາກັນເດີນທາງມາຫລິ້ນການພະນັນຢູ່ທີ່ບ່ອນກາຊິໂນ King Roman ດັ່ງກ່າວ ແລະກໍເປັນທີ່ຮັບຮູ້ກັນເປັນການພາຍໃນວ່າ ສິ່ງທີ່ນັກພະນັນຊົນຊາດວ້າໄດ້ນຳມາແລກປ່ຽນເປັນທຶນສຳລັບຫລິ້ນການພະນັນກໍຄືຢາບ້າ ແລະຢາໄອສ໌ ທີ່ມີການຜະລິດຢ່າງຫລວງຫລາຍ ຢູ່ໃນເຂດຍຶດຄອງຂອງກອງກຳລັງວ້າໃນມຽນມາ ສະນັ້ນຈຶ່ງເປັນໄປບໍ່ໄດ້ທີ່ຜູ້ລົງທຶນພັດທະນາ ເຂດເສດຖະກິດພິເສດສາມຫລ່ຽມຄຳໃນລາວ ກໍຄືທ່ານຈ້າວ ເຫວີ້ຍ ນັກທຸລະກິດຈີນນັ້ນຈະບໍ່ຮູ້ເລື້ອງດັ່ງກ່າວນີ້ ຫາກແຕ່ຍັງເປັນຜູ້ທີ່ເປັນຫົວໜ້າ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບອາດຊະຍາກຳຂ້າມຊາດໂດຍກົງດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ທ່ານຊູວິດ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ຄິງໂຣມັນ ນີ້ມີຄົນຈີນຫລາຍ ແລ້ວກໍຄົນວ້າຫລາຍ ແຕ່ຄົນວ້ານີ້ໄປຫລິ້ນນີ້ມັນເລື້ອງຢາ ທ່ານຮູ້ບໍ່? ຫລິ້ນເສຍນີ້ເຂົາຈ່າຍເປັນຢາແທນ ກໍເລີຍບອກວ່າ ນາຍເຈົ້າ ເຫວີ້ຍ ນີ້ເປັນຜູ້ບໍລິຫານສູງສຸດ ທັງໝົດນີ້ຄື ເປັນອົງກອນອາດຊະຍາກຳຂ້າມຊາດ ຊຶ່ງອາໄສຢາເສບຕິດເອົາມາຂົນຖ່າຍໄວ້ທີ່ຄິງໂຣມັນ ຮຽບຮ້ອຍແລ້ວເຮືອກໍເຂົ້າມາທີ່ຊຽງແສນ ຊຶ່ງລົງຜົນລະໄມ້ຈາກຈີນ ເພາະສະນັ້ນ ເຈົ້າ ເຫວ່ຍ ໄດ້ສອງຕໍ່ຢາເສບຕິດກໍລົງທີ່ຄິງໂຣມັນ ສ່ວນຜົນລະໄມ້ກໍລົງທີ່ໄທ ໄທພໍມາກວດ ກໍບໍ່ມີຢາເສບຕິດ ເພາະຢາເສຍຕິດ ມັນລົງໄປກ່ອນແລ້ວ ທີ່ບໍ່ແກ້ວ.”
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ທ່ານຈ້າວ ເຫວ່ຍ ກໍໄດ້ຖະແຫລງຕອບໂຕ້ການກ່າວຫາຂອງ ທ່ານຊູວິດ ໃນຄັ້ງນີ້ວ່າ ບໍ່ມີມູນຄວາມຈິງ ເພາະໂຕທ່ານເອງ ບໍ່ເຄີຍພົວພັນກັບການຄ້າຢາເສບຕິດ ແຕ່ໄດ້ດຳເນີນທຸລະກິດໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດສາມຫຼ່ຽມ ຄຳ ພາຍໃຕ້ລະບຽບກົດໝາຍໃນລາວຢ່າງຄົບຖ້ວນ ຈຶ່ງບໍມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ກັບຂະບວນການອາດຊະຍາກຳຂ້າມຊາດແຕ່ຢ່າງໃດ ດັ່ງທີ່ທ່ານຈ້າວ ເຫວີ້ຍ ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ:
“ເຮົາບໍ່ເຄີຍຕິດຕໍ່ກັນມາກ່ອນເລີຍ ຈຶ່ງເປັນໄປບໍ່ໄດ້ທີ່ຈະພົວພັນກັນ ທັງຍັງບໍ່ໄດ້ປາກເວົ້າຄົນລະພາສາອີກດ້ວຍ ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງບໍ່ມີສີ່ງທີ່ຕ້ອງກັງວົນໃຈ ຕໍ່ການກ່າວຫາດັ່ງກ່າວ ແຕ່ເຮົາກໍຮູ້ກວ່າພວກເຂົາເຈົ້ານັ້ນໜ້າເບື່ອຫລາຍທີ່ມາກ່າວຫາເຮົາແນວນີ້.”
ສ່ວນເຈົ້າໜ້າທີ່ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ໃນແຂວງບໍ່ແກ້ວຢືນຢັນວ່າ ບັນຫາອາດຊະຍາກຳ ທັງການຄ້າຢາເສບຕິດ ການຄ້າຂອງເຖື່ອນໜີພາສີ ການຄ້າປະເວນີ ແລະການເຂົ້າເມືອງຜິດກົດໝາຍຢູ່ໃນເຂດແຂວງບໍ່ແກ້ວໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໃນເຂດ 39 ບ້ານ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ຕໍ່ເນື່ອງກັບເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ສາມຫລ່ຽມຄຳນັ້ນໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນຫລາຍທີ່ສຸດ ໂດຍໃນຊ່ວງຂອງການສົ່ງເສີມການທ່ອງທ່ຽວລາວ-ຈີນນັ້ນ ຕຳຫລວດລາວໄດ້ຈັບກຸມອາດຊະຍາກຳຊາວຈີນ ທີ່ໄດ້ກະທຳຄວາມຜິດໃນລາວ ແລະໄດ້ສົ່ງໂຕໄປໃຫ້ກັບທາງການຕຳຫລວດຈີນກວ່າ 1.500 ຄົນ ທີ່ໄດ້ສໍ້ໂກງຊາວຈີນດ້ວຍກັນ ຜ່ານລະບົບ Internet ຈຳນວນ 2,500 ກວ່າກໍລະນີ ຄິດເປັນມູນຄ່າໃນການສໍ້ໂກງຫລາຍ ກວ່າ 2,000 ລ້ານ ຢວນແລະຫລ້າສຸດທາງການແຂວງບໍ່ແກ້ວກໍໄດ້ສົ່ງໂຕຜູ້ຕ້ອງຫາຊາວຈີນໃຫ້ກັບຕຳຫລວດຈີນອີກ 127 ຄົນ ສ່ວນສະຫະພັນແມ່ຍິງລາວ ກໍສາມາດຊ່ວຍເຫລືອແມ່ຍິງລາວ ທີ່ຕົກເປັນເຫຍື່ອການຄ້າມະນຸດ ໃນຈີນໄດ້ເຖິງ 250 ກວ່າຄົນ.
ສ່ວນທ່ານສົມສັກ ເທບສຸທິນ ລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງຍຸຕິທຳຂອງໄທຖະແຫລງວ່າການລັກລອບຄ້າຢາເສບຕິດ ໃນເຂດລຸ່ມແມ່ນ້ຳຂອງທີ່ເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງໂດຍສະເພາະແມ່ນຢູ່ໃນເຂດສາມຫລ່ຽມຄຳ ຊຶ່ງເປັນຊາຍແດນ ໃນແມ່ນ້ຳຂອງລະຫວ່າງມຽນມາ ລາວ ໄທ ນັ້ນ ກໍຖືເປັນເຂດທີ່ມີການຜະລິດຢາເສບຕິດຫລາຍທີ່ສຸດ ຊຶ່ງເຫັຍໄດ້ຈາກການປາງປາມການຄ້າຢາເສບຕິດໄດ້ເກີນກວ່າ 100,000 ກໍລະນີ ແລະຈັບຜູ້ຕ້ອງຫາສະເພາະໃນໄທ ໄດ້ຫລາຍກວ່າ 100,000 ຄົນໃນຮອບນຶ່ງປີທີ່ຜ່ານມາ ທັງປະເມີນວ່າການຜະລິດຢາເສບຕິດ ໃນເຂດສາມຫລ່ຽມຄຳມີມູນຄ່າເຖິງ 100,000 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ຕໍ່ປີ ເພາະວ່າ ມີການລັກລອບຂົນສົ່ງສານເຄມີ ໄປໃຫ້ໂຮງງານຜະລິດຢາເສບຕິດຢ່າງຫລວງຫລາຍກໍຄືສານໂຊດຽມໄຊຍານາຍ ໃຊ້ເປັນສ່ວນຜະສົມສຳຄັນໃນການຜະລິດຢາບ້າແລະຢາໄອສ໌ນັ້ນ.