ເປັນເວລາຫລາຍໆທົດສະວັດທີ່ຜ່ານມາ ຢູ່ໃນປະເທດລາວ
ເຮົາສັງເກດເຫັນວ່າ ຢູ່ຕາມບ້ານເຮືອນ ວັດວາ ແລະໝູ່ບ້ານ
ບາງແຫ່ງ ຊາວບ້ານ ພາກັນປໍ້າເອົານໍ້າຂື້ນມາຈາກນໍ້າສ້າງ
ເພື່ອມາໃຊ້ບໍລິໂພກ ປະຈໍາວັນໃນຄອບຄົວ ແລະຫົດສວນຄົວ.
ແຫລ່ງຂອງນໍາໃຊ້ນໍ້າດື່ມດັ່ງກ່າວນີ້ ມີຂອບເຂດຈໍາກັດ ແລະບໍ່
ສາມາດນໍາໄປໃຊ້ຢ່າງກວ້າງຂວາງໄດ້.
ດ້ວຍສາເຫດດັ່ງກ່າວນີ້ ສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງນໍ້າສາກົນ ຫລື
Internatonal Water Management Institute (IWMI) ຈຶ່ງ
ມີຄວາມເປັນຫ່ວງ ແລະໄດ້ນໍາພາຊອກຫາແຫລ່ງນໍ້າ ເພື່ອນໍາ
ໃຊ້ຢ່າງກວ້າງຂວາງຢູ່ໃນຂັ້ນຊົນລະປະທານ ໃນເຂດຊົນນະບົດ
ຂອງ ສປປ ລາວ.
ສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງນໍ້າສາກົນ ຕັ້ງຂື້ນມາໃນປີ 1985 ມີຫ້ອງການໃຫຍ່ຕັ້ງຢູ່ ນະຄອນ
ຫລວງໂຄລົມໂບ ຂອງປະເທດສຣີລັງກາ ມີສາຂາຢູ່ ອາຟຣິກາ ແລະເອເຊຍ ເປັນອົງ
ການ ຄົ້ນຄວ້າສຶກສາ ເນັ້ນໜັກໃສ່ ການປັບປຸງ ຊອກຫາແຫລ່ງນໍ້າ ຄຸ້ມຄອງແຫລ່ງ
ນໍ້າຊັບພະຍາກອນ ແລະປົກປ້ອງສິ່ງແວດລ້ອມ ເພື່ອຊ່ວຍບັນເທົາທຸກ ປະຊາກອນ
ໃນເຂດຊົນນະບົດ ຂອງປະເທດພວມພັດທະນາ. ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າດັ່ງກ່າວນີ້ ເນັ້ນ
ນັກໃສ່ການຄຸມຄອງການໃຊ້ນໍ້າ ແລະຮັກສາຊັບພະຍາກອນ ໂດຍແນ່ໃສ່ຮາກຖານ
ຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງອາຫານ ແລະຫລຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຈົນ ໃນຂະນະທີ່ດໍາເນີນ
ຮັກສາ ສິ່ງແວດລ້ອມ ອັນເປັນຈຸດໃຫຍ່ສໍາຄັນ.
ແຫລ່ງນໍ້າເປັນທີ່ຊອກຫາຍາກຫລາຍຂື້ນ ເພາະມີຄວາມຕ້ອງການ ຫລາຍຂື້ນເພື່ອ
ຊອກຫາທາງຜະລິດອາຫານໃຫ້ພຽງພໍ ສໍາລັບລ້ຽງ ປະຊາກອນໂລກ ບໍາລຸງຮັກສາ
ສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ເພພັງ ເພື່ອໃຫ້ສາມາດຂະຫຍາຍການປູກຝັງໃສ່ດິນດອນຕອນໃໝ່.
ສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງນໍ້າສາກົນ (IWMI) ຄົ້ນຄວ້າໂຄງການຕ່າງໆ ໂດຍແນ່ໃສ່ເປົ້າ
ໝາຍດັ່ງນີ້.
ການຄົ້ນຄວ້າແມ່ນເນັ້ນໜັກໃສ່ແຫລ່ງນໍ້າ ການນໍາເອົານໍ້າມາໃຊ້ຮ່ວມກັນ ແລະປັບ
ປຸງໃຫ້ເຂົ້າກັບການປ່ຽນແປງທາງດິນຟ້າອາກາດ ການໃຊ້ນໍ້າແບບໃດຈຶ່ງຈະສາ
ມາດໄດ້ຣັບຜົນປະໂຫຍດ ແລະເນັ້ນໜັກໄສ່ ຄຸນນະພາບຂອງນໍ້າ ການພົວພັນ
ດ້ານສຸຂະພາບ ສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະປະຊາຄົມຄວບຄຸມແຫລ່ງນໍ້າຂອງເຂົາເຈົ້ານັ້ນ
ຢ່າງໃດ.
ໃນປີ 2012 ສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງນໍ້າສາກົນ ໄດ້ຮັບລາງວັນກຽດຕິຍົດອັນສູງຈາກ ສະຖາ
ບັນ International Water Institute ທີ່ກຸງ Stockholm ປະເທດ Sweden ໃນ
ຖານເປັນຜູ້ນໍາໜ້າການຄົ້ນຄວ້າ ທີ່ຊ່ວຍປັບປຸງຄຸ້ມຄອງນໍ້າເພື່ອການປູກຝັງ ແລະ
ຊ່ວຍປັບປຸງຄວາມປອດໄພຂອງອາຫານ ປ້ອງກັນສຸຂະພາບແວດລ້ອມ ແລະຍົກ
ລະດັບຄວາມທຸກຈົນ ຢູ່ໃນບັນດາປະເທດທີ່ກໍາລັງພັດທະນາ.
ໂຄງການດັ່ງກ່າວໄດ້ຖືກຂະຫຍາຍກວ້າງອອກມາຍັງ ປະເທດລາວ ພ້ອມມີການຈັດ
ຕັ້ງ ຫ້ອງການຄົ້ນຄວ້າຫາແຫລ່ງນໍ້າໃຕ້ດິນຂຶ້ນ ຢູ່ທີ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ຊຶ່ງເປັນ
ໂຄງການທໍາອິດ ແລະກໍເປັນອົງການແຫ່ງດຽວ ທີ່ຊອກຫາຊ່ອງທາງ ເພື່ອຊ່ວຍຂຸດ
ຄົ້ນຫາແຫລ່ງນໍ້າໃຕ້ດິນແບບຍຶນຍົງ ເພື່ອນໍາໄຊ້ເຂົ້າໃນການຊົນລະປະທານ ແລະ
ບໍລິໂພກ ແກ່ຊາວຊົນນະບົດ. ການໃຊ້ນໍ້າໃຕ້ດິນໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງໃນທົ່ວ
ໂລກ ແລະກຳລັງມີບົດບາດສຳຄັນ ໃນການເປັນແຫລ່ງນໍ້າສະຫນອງໃຫ້ຄົວເຮືອນ
ທີ່ຢູ່ຕາມຊົນນະບົດ ຊຶ່ງທ່ານ ບຸນມີ ມ້າວຄໍາຜີວ ທີ່ປຶກສາດ້ານການສື່ສານ ແລະ
ຜູ້ບໍລິຫານໂຄງການນີ້ຂອງ ສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງນໍ້າສາກົນ IWMI ໄດ້ລົມສູ່
ວີໂອເອ ຟັງດັ່ງນີ້:
ທ່ານ ບຸນມີ ມ້າວຄໍາຜີວ
ປັດຈຸບັນນີ້ສະຖາບັນ IWMI ກໍາລັງດໍາເນີນການປະມູນຜູ້
ປະຕິບັດໂຄງການຈາກຫລາຍໆບໍລິສັດ ທີ່ຊ່ຽວຊານດ້ານ
ການຂຸດນໍ້າບາດານຢູ່ໃນ ສປປ ລາວ. ໂຄງການດັ່ງກ່າວນີ້ ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະ
ໜູນທາງດ້ານການເງິນໂດຍ ສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາສາກົນ ແຫ່ງປະເທດອອສເຕຣເລຍ
(ACIAR) ແລະມີຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມຈາກ ກົມຊົນລະປະທານ ກົມຊັບພະຍາກອນນໍ້າ ສະຖາ
ບັນສັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມ ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ
ຄະນະວິສະວະກໍາສາດ ແລະ ຄະນະສຶກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ຂອງສະຖາບັນຍຸດທະສາດ
ສິ່ງແວດລ້ອມ ມະຫາວິທະຍາໄລຂອນແກ່ນ ສູນວິໃຈນໍ້າໃຕ້ດິນ ແລະສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງ
ນໍ້າສາກົນ.
ເຮົາສັງເກດເຫັນວ່າ ຢູ່ຕາມບ້ານເຮືອນ ວັດວາ ແລະໝູ່ບ້ານ
ບາງແຫ່ງ ຊາວບ້ານ ພາກັນປໍ້າເອົານໍ້າຂື້ນມາຈາກນໍ້າສ້າງ
ເພື່ອມາໃຊ້ບໍລິໂພກ ປະຈໍາວັນໃນຄອບຄົວ ແລະຫົດສວນຄົວ.
ແຫລ່ງຂອງນໍາໃຊ້ນໍ້າດື່ມດັ່ງກ່າວນີ້ ມີຂອບເຂດຈໍາກັດ ແລະບໍ່
ສາມາດນໍາໄປໃຊ້ຢ່າງກວ້າງຂວາງໄດ້.
ດ້ວຍສາເຫດດັ່ງກ່າວນີ້ ສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງນໍ້າສາກົນ ຫລື
Internatonal Water Management Institute (IWMI) ຈຶ່ງ
ມີຄວາມເປັນຫ່ວງ ແລະໄດ້ນໍາພາຊອກຫາແຫລ່ງນໍ້າ ເພື່ອນໍາ
ໃຊ້ຢ່າງກວ້າງຂວາງຢູ່ໃນຂັ້ນຊົນລະປະທານ ໃນເຂດຊົນນະບົດ
ຂອງ ສປປ ລາວ.
ສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງນໍ້າສາກົນ ຕັ້ງຂື້ນມາໃນປີ 1985 ມີຫ້ອງການໃຫຍ່ຕັ້ງຢູ່ ນະຄອນ
ຫລວງໂຄລົມໂບ ຂອງປະເທດສຣີລັງກາ ມີສາຂາຢູ່ ອາຟຣິກາ ແລະເອເຊຍ ເປັນອົງ
ການ ຄົ້ນຄວ້າສຶກສາ ເນັ້ນໜັກໃສ່ ການປັບປຸງ ຊອກຫາແຫລ່ງນໍ້າ ຄຸ້ມຄອງແຫລ່ງ
ນໍ້າຊັບພະຍາກອນ ແລະປົກປ້ອງສິ່ງແວດລ້ອມ ເພື່ອຊ່ວຍບັນເທົາທຸກ ປະຊາກອນ
ໃນເຂດຊົນນະບົດ ຂອງປະເທດພວມພັດທະນາ. ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າດັ່ງກ່າວນີ້ ເນັ້ນ
ນັກໃສ່ການຄຸມຄອງການໃຊ້ນໍ້າ ແລະຮັກສາຊັບພະຍາກອນ ໂດຍແນ່ໃສ່ຮາກຖານ
ຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງອາຫານ ແລະຫລຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຈົນ ໃນຂະນະທີ່ດໍາເນີນ
ຮັກສາ ສິ່ງແວດລ້ອມ ອັນເປັນຈຸດໃຫຍ່ສໍາຄັນ.
ແຫລ່ງນໍ້າເປັນທີ່ຊອກຫາຍາກຫລາຍຂື້ນ ເພາະມີຄວາມຕ້ອງການ ຫລາຍຂື້ນເພື່ອ
ຊອກຫາທາງຜະລິດອາຫານໃຫ້ພຽງພໍ ສໍາລັບລ້ຽງ ປະຊາກອນໂລກ ບໍາລຸງຮັກສາ
ສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ເພພັງ ເພື່ອໃຫ້ສາມາດຂະຫຍາຍການປູກຝັງໃສ່ດິນດອນຕອນໃໝ່.
ສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງນໍ້າສາກົນ (IWMI) ຄົ້ນຄວ້າໂຄງການຕ່າງໆ ໂດຍແນ່ໃສ່ເປົ້າ
ໝາຍດັ່ງນີ້.
ການຄົ້ນຄວ້າແມ່ນເນັ້ນໜັກໃສ່ແຫລ່ງນໍ້າ ການນໍາເອົານໍ້າມາໃຊ້ຮ່ວມກັນ ແລະປັບ
ປຸງໃຫ້ເຂົ້າກັບການປ່ຽນແປງທາງດິນຟ້າອາກາດ ການໃຊ້ນໍ້າແບບໃດຈຶ່ງຈະສາ
ມາດໄດ້ຣັບຜົນປະໂຫຍດ ແລະເນັ້ນໜັກໄສ່ ຄຸນນະພາບຂອງນໍ້າ ການພົວພັນ
ດ້ານສຸຂະພາບ ສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະປະຊາຄົມຄວບຄຸມແຫລ່ງນໍ້າຂອງເຂົາເຈົ້ານັ້ນ
ຢ່າງໃດ.
ໃນປີ 2012 ສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງນໍ້າສາກົນ ໄດ້ຮັບລາງວັນກຽດຕິຍົດອັນສູງຈາກ ສະຖາ
ບັນ International Water Institute ທີ່ກຸງ Stockholm ປະເທດ Sweden ໃນ
ຖານເປັນຜູ້ນໍາໜ້າການຄົ້ນຄວ້າ ທີ່ຊ່ວຍປັບປຸງຄຸ້ມຄອງນໍ້າເພື່ອການປູກຝັງ ແລະ
ຊ່ວຍປັບປຸງຄວາມປອດໄພຂອງອາຫານ ປ້ອງກັນສຸຂະພາບແວດລ້ອມ ແລະຍົກ
ລະດັບຄວາມທຸກຈົນ ຢູ່ໃນບັນດາປະເທດທີ່ກໍາລັງພັດທະນາ.
ໂຄງການດັ່ງກ່າວໄດ້ຖືກຂະຫຍາຍກວ້າງອອກມາຍັງ ປະເທດລາວ ພ້ອມມີການຈັດ
ຕັ້ງ ຫ້ອງການຄົ້ນຄວ້າຫາແຫລ່ງນໍ້າໃຕ້ດິນຂຶ້ນ ຢູ່ທີ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ຊຶ່ງເປັນ
ໂຄງການທໍາອິດ ແລະກໍເປັນອົງການແຫ່ງດຽວ ທີ່ຊອກຫາຊ່ອງທາງ ເພື່ອຊ່ວຍຂຸດ
ຄົ້ນຫາແຫລ່ງນໍ້າໃຕ້ດິນແບບຍຶນຍົງ ເພື່ອນໍາໄຊ້ເຂົ້າໃນການຊົນລະປະທານ ແລະ
ບໍລິໂພກ ແກ່ຊາວຊົນນະບົດ. ການໃຊ້ນໍ້າໃຕ້ດິນໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງໃນທົ່ວ
ໂລກ ແລະກຳລັງມີບົດບາດສຳຄັນ ໃນການເປັນແຫລ່ງນໍ້າສະຫນອງໃຫ້ຄົວເຮືອນ
ທີ່ຢູ່ຕາມຊົນນະບົດ ຊຶ່ງທ່ານ ບຸນມີ ມ້າວຄໍາຜີວ ທີ່ປຶກສາດ້ານການສື່ສານ ແລະ
ຜູ້ບໍລິຫານໂຄງການນີ້ຂອງ ສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງນໍ້າສາກົນ IWMI ໄດ້ລົມສູ່
ວີໂອເອ ຟັງດັ່ງນີ້:
ປັດຈຸບັນນີ້ສະຖາບັນ IWMI ກໍາລັງດໍາເນີນການປະມູນຜູ້
ປະຕິບັດໂຄງການຈາກຫລາຍໆບໍລິສັດ ທີ່ຊ່ຽວຊານດ້ານ
ການຂຸດນໍ້າບາດານຢູ່ໃນ ສປປ ລາວ. ໂຄງການດັ່ງກ່າວນີ້ ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະ
ໜູນທາງດ້ານການເງິນໂດຍ ສູນຄົ້ນຄວ້າກະສິກໍາສາກົນ ແຫ່ງປະເທດອອສເຕຣເລຍ
(ACIAR) ແລະມີຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມຈາກ ກົມຊົນລະປະທານ ກົມຊັບພະຍາກອນນໍ້າ ສະຖາ
ບັນສັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມ ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ
ຄະນະວິສະວະກໍາສາດ ແລະ ຄະນະສຶກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ຂອງສະຖາບັນຍຸດທະສາດ
ສິ່ງແວດລ້ອມ ມະຫາວິທະຍາໄລຂອນແກ່ນ ສູນວິໃຈນໍ້າໃຕ້ດິນ ແລະສະຖາບັນຄຸ້ມຄອງ
ນໍ້າສາກົນ.
