ອິດທິພົນຂອງຈີນ ທີ່ເຕີບໃຫຍ່ຂຶ້ນເລື້ອຍໆຢູ່ໃນລາວ ຊື່ງມີການລົງ
ທຶນແລະການຄ້າທີ່ຂະຫຍາຍກ້ວາງອອກນັບມື້ ເປັນຂີດໝາຍນັ້ນ
ໄດ້ພາໃຫ້ອົງການສາກົນຈຳນວນໜຶ່ງ ກ່າວເຕືອນ ສປປ ລາວ ກ່ຽວ
ກັບການກາງຕໍ່ຈີນຫລາຍເກີນໄປໃນທາງການເງິນ ຊຶ່ງບໍ່ເປັນການດີ
ຕໍ່ປະເທດລາວ. ຕາມທີ່ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ Ron Corben ລາຍງານ
ມາຈາກບາງກອກນັ້ນ ບັນດານັກວິເຄາະກ່າວວ່າ ລາວກຳລັງຫາທາງ
ຖ່ວງດຶງອິດທິພົນຂອງຈີນ ໂດຍຫັນໄປດຶງເອົາການສະໜັບສະໜຸນ
ຈາກຫວຽດນາມ ຜູ້ໜຸນຫລັງຕົນມາດົນນານແລ້ວນັ້ນ ຕະຫລອດທັງ
ຈາກຝ່າຍຕາເວັນຕົກນຳ. ດາຣາມີລາຍລະອຽດມາສະເໜີທ່ານ.
ໃນປີ 2014 ຈີນໄດ້ກາຍມາເປັນນັກລົງທຶນອັນດັບໜຶ່ງຢູ່ໃນລາວ ໂດຍມີມູນຄ່າການລົງທຶນ
ທັງໝົດ ຫລາຍກ່ວາ 5 ຕື້ດອນລ່າໃນໂຄງການຕ່າງໆ ເຊັ່ນບໍ່ແຮ່ ຊັບພະຍາກອນ ໄຟຟ້າພະ
ລັງນ້ຳ ແລະທຸລະກິດການກະເສດ.
ລາວແລະຈີນໄດ້ຕົກລົງຈະສ້າງທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງ ມູນຄ່າ 7 ຕື້ ດອນລ່າ ເຊື່ອມຕໍ່ກັນ
ອັນເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຍຸທະສາດ One Belt, One Road ຂອງຈີນໃນການສ້າງທາງລົດໄຟ
ແລ່ນຜ່ານເອເຊຍກາງ ແລະເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້.
ເສ້ນທາງລົດໄຟທີ່ຈະແລ່ນເຂົ້າໄປຍັງເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ນັ້ນ ແມ່ນຈະເລີ້ມຈາກຄຸນໝິງ ໃນແຂວງຢຸນນານຂອງຈີນ ແລ່ນລົງໃຕ້ໄປຍັງນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ຜ່ານຂົວ 150 ແຫ່ງ, ອຸບໂມງ 76 ແຫ່ງ ແລະສະຖານີລົດໄຟ 31 ແຫ່ງ. ຈາກວຽງຈັນ ທາງລົດໄຟຈະເຊື່ອມຕໍ່ໃສ່ໄທ ແລະຍັງມີແຜນການຈະສ້າງທາງລົດໄຟ ແລ່ນລົງໃຕ້ໄປຮອດສິງກະໂປພຸ້ນອີກ.
ທ່ານ Carl Thayer ນັກວິເຄາະຂ່າວດ້ານການປ້ອງກັນ ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລ New South
Wales ປະເທດອອສເຕຣເລຍ ກ່າວວ່າ ການລົງທຶນສ້າງທາງລົດໄຟນີ້ ເປັນຂີດໝາຍການແພ່ອິດທິພົນຂອງຈີນ ອອກໄປຕື່ມອີກ ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິ່ງ ຢູ່ໃນພວກປະເທດສະມາຄົມອາຊ່ຽນ ພິເສດກໍຄື ໄທ ມຽນມາ ແລະກຳປູເຈຍ.
ທ່ານ Carl Thayer ກ່າວວ່າ “ທັງໝົດນັ້ນແມ່ນເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງການຜັກດັນ
ສອງຢ່າງຂອງຈີນ ກໍຄືເພື່ອພັດທະນາເສ້ນທາງການຄ້າຂອງຕົນ ລົງໄປທາງໃຕ້
ແລະເພື່ອປັບປຸງພື້ນຖານໂຄງລ່າງ ກໍຄືການເຊື່ອມຕໍ່ອາຊ່ຽນ ແລະກໍເຫັນໄດ້
ແຈ່ມແຈ້ງວ່າ ມັນເປັນສິ່ງທີ່ໄທຕ້ອງການ ເພາະວ່າມັນຈະແລ່ນຜ່ານລາວ
ແລ້ວໄປສິ້ນສຸດລົງຢູ່ໄທ. ທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງນີ້ ຈະເຮັດໃຫ້ລາວເປັນໜີ້
ຈີນຢ່າງໜັກ ຍ້ອນເງິນກູ້ຢືມດອກເບ້ຍຍ່ອມເຍົານັ້ນ.”
ບັນດານັກວິເຄາະກ່າວວ່າ ເງິນກູ້ຢຶມດັ່ງກ່າວ ຊຶ່ງລາວໄດ້ເອົາບໍ່ແຮ່ທີ່ຍັງບໍ່ໄດ້ສຳຫລວດຂຸດ
ຄົ້ນຂອງປະເທດ ເປັນຫລັກປະກັນນັ້ນ ແມ່ນຈະເພີ້ມໜີ້ສິນຂອງລາວຂຶ້ນຢ່າງຫລວງຫລາຍ ເພາະວ່າຈຳນວນເງິນກູ້ນັ້ນ ມີສ່ວນສັດເທົ່າກັບປະມານ 90 ສ່ວນຮ້ອຍຂອງຜົນຜະລິດ ທາງເສດຖະກິດປະຈຳປີຂອງປະເທດ. ທະນາຄານພັດທະນາເອເຊຍ ຫລື ADB ກ່າວວ່າ ການ
ລົງທຶນໃສ່ທາງລົດໄຟດັ່ງກ່າວ ແມ່ນໃຫຍ່ໂຕ ແລະແພງເກີນໄປ ສຳຫລັບເສດຖະກິດນ້ອຍໆ
ທີ່ມີຜູ້ອຸປະໂພກພຽງ ປະມານ 6 ລ້ານຄົນ ທີ່ກາງຕໍ່ໃສ່ການກະສິກຳເພື່ອທຳມາຫາລ້ຽງຊີບ
ເປັນສ່ວນໃຫຍ່.
ນອກນັ້ນ ຈີນຍັງເປັນນັກລົງທຶນຊັ້ນນຳຢູ່ໃນລາວ ໃນດ້ານໄຟຟ້າພະລັງນ້ຳອີກ ແລະມີແຜນການຈະກໍ່ສ້າງເຂື່ອນຫລາຍແຫ່ງຢູ່ຕາມສາຂາຂອງແມ່ນ້ຳຂອງ ໂດຍມີລາຍງານຫລາຍກະ
ແສຊີ້ບອກວ່າ ຈີນກຳລັງກຽມ ຈະເຊັນສັນຍາກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໃໝ່ ຫລາຍເຖິງ 9 ແຫ່ງ. ບັນດາ
ແຂວງທາງພາກເໜືອຂອງລາວ ແມ່ນອາໄສໄຟຟ້າຈາກຈີນ ເພາະວ່າໄຟຟ້າຈາກເຂື່ອນໄຟ
ຟ້ານ້ຳຕົກຂອງລາວນັ້ນ ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນສົ່ງອອກຂາຍ ໃຫ້ໄທ.
ບັນດານັກວິເຄາະກ່າວວ່າ ແຜນການດັ່ງກ່າວຂອງຈີນ ພາໃຫ້ເກີດຄວາມຢ້ານກົວ ກ່ຽວກັບ
ການທໍາລາຍຊີວະນາໆພັນ, ການໄລ່ທີ່ປະຊາ ຊົນ ແລະການບໍ່ມີວຽກເຮັດງານທຳໃນບັນດາ
ຊາວກະສິກອນ ທີ່ຖືກຍົກຍ້າຍ.
ນັກລັດຖະສາດການເມືອງທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລຈຸລາລົງກອນ ທ່ານ ທິຕິນັນ ພົງສຸດທີ່ຣັກ
ກ່າວວ່າ ຈີນເຫັນລາວວ່າເປັນບາດກ້າວອັນສຳຄັນ ໃນການຂະຫບາຍອິດທິພົນຂອງຕົນ
ຢູ່ໃນຂົງເຂດນັ້ນ.
ທ່ານ ທິຕິນັນ ກ່າວວ່າ “ໃນບັນດາປະເທດທີ່ມີສ່ວນພົວພັນທັງຫລາຍນັ້ນ ລາວ
ແມ່ນຕົກຢູ່ໃນອັນຕະລາຍຫລາຍທີ່ສຸດ ທີ່ຈະຖືກຄອບງຳໂດຍປະເທດຈີນ.
ລາວເປັນປະເທດນ້ອຍ ເສດຖະກິດນ້ອຍໆ ແລະຈີນກໍບໍ່ ຢ້ານທີ່ຈະນຳເອົາ
ພື້ນທີ່ແຜ່ນດິນໃຫຍ່ເອເຊຍຕາເວັຍອອກສຽງໃຕ້ ເຂົ້າໄປໃນສວນຫລັງບ້ານ
ຂອງຕົນ. ຈີນກຳລັງເຮັດແບບນັ້ນຢູ່ແລ້ວ. ແຜ່ນດິນໃຫຍ່ເອເຊຍຕາເວັນອອກ
ສຽງໃຕ້ ແມ່ນຢູ່ໃນວົງໂຄຈອນຂອງຈີນຢ່າງສິ້ນເຊີງແລ້ວ ໃນເວລານີ້.”
ເສດຖະກິດຂອງລາວ ມີການຂະຫຍາຍໂຕ ໃນອັດຕາສູງເກືອບຮອດ 7 ເປີເຊັນ ແຕ່ກໍຍັງ
ກາງຕໍ່ນຳຫລາຍໆດ້ານທີ່ສ້າງໜ້າວຽກຕໍ່າ ເປັນຕົ້ນວ່າ ການສະກັດຊັບພະຍາກອນທຳມະ
ຊາດ ແລະໄຟຟ້າພະລັງນ້ຳ.
ທະນາຄານໂລກໄດ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ ລາວສ້າງຄວາມຫຼາກຫຼາຍ ໃນເສດຖະກິດຂອງຕົນ ເພື່ອ
ສ້າງວຽກເຮັດງານໃຫ້ແກ່ພວກທີ່ຈະເຂົ້າມາສູ່ຕະຫຼາດແຮງງານໃໝ່ ຫຼາຍກ່ວາ 90,000 ຄົນ ໃນແຕ່ລະປີນັ້ນ.
ນອກນີ້ ສະຖານະພາບທາງການເງິນຂອງ ສປປ ລາວ ກໍຍັງອ່ອນແອເຊັ່ນກັນ. ໃນເດືອນກໍລະ
ກົດ ປີກາຍນີ້ ລັດຖະບານລາວໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງລັດຖະມົນຕີການເງິນຄົນໃໝ່ ທ່າມກາງການຂາດ
ດຸນງົບປະມານທີ່ຂະຫຍາຍກ້ວາງອອກນັບມື້ຂອງລັດຖະບານ ພ້ອມດຽວກັນ ກໍໄດ້ອອກດຳ
ລັດຮຽກຮ້ອງປະຊາຊົນພົນລະເມືອງ ໃຫ້ພາກັນປະຫຍັດມັດທະຍັດ ແລະຕັດການໃຊ້ຈ່າຍລົງ.
ທ່ານ ທິຕິນັນ ກ່າວວ່າ ສະພາບການດ້ານການເງິນທີ່ບໍ່ແຂງແຮງ ເຮັດໃຫ້ ສປປ ລາວ ຕົກຢູ່ໃນສະຖານະພາບ ທີ່ອ່ອນແອຍິ່ງຂຶ້ນ.
ທ່ານ ທິຕິນັນ ກ່າວວ່າ “ຂໍ້ຈຳກັດຮັດແຄບດ້ານການເງິນ ເຮັດໃຫ້ລາວ ຕົກຢູ່ໃນ
ຖານະທີ່ຫລໍ່ແຫລມ. ເສດຖະກິດມະຫາພາກຂອງລາວແມ່ນບໍ່ແຂງແຮງ ດັ່ງນັ້ນ
ລາວຈຶ່ງຕ້ອງໄດ້ກາງຕໍ່ອາໄສຈີນ ແລະຈີນກໍຕອບສະໜອງໄດ້ດີອີຫລີ່ ໂດຍການ
ໃຫ້ເງິນກູ້ຢືມຕື່ມອີກ ແລະຈັດຕັ້ງໂຄງການຢູ່ໃນລາວເພີ້ມຂຶ້ນ. ສະນັ້ນ ລາວກໍ
ຕ້ອງໄດ້ລະມັດລະວັງແທ້ໆ.”
ຕາມປະຫວັດສາດແລ້ວ ລາວແມ່ນໄດ້ມີສາຍພົວພັນອັນໃກ້ຊິດກັບເພື່ອນບ້ານຫວຽດນາມ
ມາເປັນເວລາດົນນານ ຍ້ອນຫລັງຄືນໄປຫາ ແມ່ນແຕ່ກ່ອນສະໄໝສົງຄາມອິນໂດຈີນ ໃນ
ຊຸມປີ 1960 ແລະ 1970 ພຸ້ນ. ສາຍພົວພັນອັນແຂງແຮງນີ້ ໄດ້ດຳເນີນສືບຕໍ່ມາລະຫວ່າງລັດຖະ ບານຄອມມິວນິສທັງສອງ ຈົນເຖິງປັດຈຸບັນນີ້. ແຕ່ ທ່ານ Martin Stuart-Fox
ສາສະດາຈານກິດຕິຄຸນວິຊາປະຫວັດສາດ ທີ່ມະຫາວິທະ ຍາໄລ Queensland ກ່າວວ່າ ຈີນໄດ້ພັດທະນານະໂຍບາຍທີ່ແນໃສ່ ເຮັດໃຫ້ຄວາມສຳພັນລະຫວ່າງລາວກັບຫວຽດນາມ ອ່ອນແອລົງ.
ທ່ານ Martin Stuart-Fox ກ່າວວ່າ “ໃນຂະນະທີ່ອິດທິພົນທາງເສດຖະກິດເພີ້ມ
ທະວີຂຶ້ນ ອິດທິພົນທາງການເມືອງກໍເພີ້ມຂຶ້ນໄປພ້ອມໆກັນ. ຈີນແມ່ນໄດ້ຕົກລົງໃຈ
ມາຕະຫລອດເວລາແລ້ວວ່າ ເຂົາເຈົ້າຈະຕ້ອງມີອິດທິພົນ ຢ່າງນ້ອຍກໍເທົ່າໆກັນກັບຫວຽດນາມ. ໄດ້ມີການຕັດສິນໃຈ ຢູ່ໃນປັກກິ່ງວ່າ ຈະຕ້ອງບໍ່ປ່ອຍໃຫ້ລາວຕົກຢູ່ໃນ
ວົງອິດທິພົນຂອງຫວຽດນາມ.”
ບັນດານັກວິເຄາະກ່າວວ່າ ລັດຖະບານລາວຮັບຮູ້ໃນຄວາມຈຳເປັນ ທີ່ຈະຕ້ອງສ້າງຄວາມ
ກ້ຳເກິ່ງກັນ ລະຫວ່າງອິດທິພົນຂອງຈີນກັບຫວຽດນາມ ແລະດຶງເອົາການສະໜັບສະໜຸນ
ຈາກຝ່າຍຕາເວັນຕົກ.
ໃນ 2016 ຄືປີໜ້ານີ້ ລາວຈະຂຶ້ນເປັນປະທານສະມາຄົມອາຊ່ຽນ ຊຶ່ງມີການເບິ່ງເຫັນກັນ
ວ່າ ມັນຈະເປັນໂອກາດອຳນວຍໃຫ້ວຽງຈັນ ມີອຳນາດງັດງ້າງແລະຕໍ່ລອງ ໃນການຮັບມືກັບບັນດາເພື່ອນບ້ານທີ່ເປັນຄູ່ແຂ່ງກັນ ແລະໃຫຍ່ໂຕກ່ວາຂອງຕົນ.
