ບັນດາປະເທດຕ່າງໆໃນຂົງເຂດເອເຊຍ ກໍາລັງພາກັນເສີມ
ຂະຫຍາຍກອງທັບ ເຮືອຂອງຕົນອອກໄປຢ່າງໃຫຍ່ ໂດຍມີ
ຈີນເປັນຜູ້ນໍາທາງໃນຂະນະນີ້ ຊຶ່ງເປັນຊ່ວງເວລາຂອງການ
ແຂ່ງຂັນກັນອ້າງເອົາກໍາມະສິດທາງທະເລ ທີ່ກ່ຽວກັບສິດທິ
ການປະມົງແລະການສໍາຫຼວດຫານໍ້າມັນ. Scott Stearns
ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອປະຈໍາກະຊວງຕ່າງປະເທດ ມີລາຍງານ
ກ່ຽວກັບວ່າ ການເສີມສ້າງສະມັດຖະພາບທາງທະຫານ
ຂອງປັກກິ່ງມີຄວາມໝາຍແນວໃດ ສໍາລັບຂົງເຂດດັ່ງກ່າວ ຊຶ່ງທອງປານຈະນໍາມາສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ຂະນະນີ້ ຈີນກໍາລັງຕັ້ງໜ້າປັບປຸງກອງທັບເຮືອຂອງຕົນ ໃຫ້ກ້າວໜ້າທັນສະໄໝຍິ່ງຂຶ້ນ ໂດຍການທຸ່ມເທງົບປະມານໃໝ່ ໃສ່ເຮືອລົບຂະໜາດໃຫຍ່ ເຮືອພິຄາດ ເຮືອດໍານໍ້າ ແລະກໍ່າປັ່ນບັນທຸກເຮືອບິນ. ແຕ່ທ່ານ Geoffrey Till ອາຈານສອນປະຈໍາຢູ່ມະຫາ ວິທະຍາໄລ King’s College ຢູ່ນະຄອນ ຫລວງລອນດອນ ປະເທດອັງກິດ ເວົ້າວ່າ ຈີນຍັງຈະຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ເວລາອີກ ດົນນານຢູ່ ໃນເລຶ່ອງນີ້.
ທ່ານ Till ເວົ້າວ່າ: “ກອງທັບເຮືອຈີນ, ຖ້າຈະເວົ້າກັນເນາະ, ໃນຫຼາຍໆ
ດ້ານແລ້ວ ກໍປຽບດັ່ງເດັກນ້ອຍໜ້າໃໝ່ໃນຄຸ້ມ ທີ່ກໍາລັງປະເຊີນກັບ
ການຮຽນຮູ້ທີ່ລໍາ ບາກທີ່ສຸດ.”
ທ່ານ Till ເວົ້າວ່າ ການປະຕິບັດການຕໍ່ຕ້ານການປຸ້ນຈີ້ກໍ່າປັ່ນ ຢູ່ໃນອາຟຣິກາຕາເວັນ
ອອກນັ້ນ ແມ່ນໄດ້ປັບປຸງສະມັດຖະພາບຂອງ ການປະຕິບັດງານໄລຍະໄກຂອງກອງທັບ
ເຮືອຈີນໃຫ້ດີຂຶ້ນຫລາຍ. ແຕ່ມັນແມ່ນຂໍ້ຂັດແຍ້ງ ດ້ານເຂດນໍ້າແດນດິນທີ່ໃກ້ບ້ານຫຼາຍ
ກວ່າ ທີ່ສ້າງຄວາມເປັນຫ່ວງທີ່ສຸດໃຫ້ແກ່ສະຫະລັດ ແລະບັນດາພັນທະມິດໃນຂົງເຂດ.
ທ່ານ Till ເວົ້າວ່າ: “ຖ້າຫາກຈີນຈະເນັ້ນໜັກໃສ່ ສະເພາະແຕ່ການປ້ອງກັນເຂດ
ທະເລທີ່ຢູ່ໃກ້ຕົນ ກໍຄືໃນເຂດທະເລຈີນຕາເວັນອອກແລະທະເລຈີນໃຕ້ນັ້ນ ມັນ
ກໍຈະເປັນຫຍັງທີ່ຮ້າຍແຮງສົມຄວນ ຈະໃຊ້ຄໍາວ່າຄວາມສ່ຽງກໍບໍ່ຖືກ ແຕ່ຈະເປັນ
ການຈໍາກັດຮັດແຄບເສລີພາບ ໃນການປະຕິບັດການຂອງກອງທັບເຮືອສະຫະ
ລັດ ໃນຂົງເຂດດັ່ງກ່າວນັ້ນໂດຍສະເພາະ.”
ເບິ່ງວີດິໂອລາຍງານນີ້ເປັນພາສາລາວ:
ທາງຝ່າຍສະຫະລັດນັ້ນ ກໍກໍາລັງເພີ້ມການໃຊ້ຈ່າຍໃສ່ດ້ານຄວາມໝັ້ນຄົງ ໃນຂົງເຂດເອ ເຊຍ-ປາຊິຟິກ ຊຶ່ງການເພີ້ມຂຶ້ນກ້ອນໃຫຍ່ທີ່ສຸດກ້ອນດຽວ ແມ່ນໃຫ້ແກ່ຟິລິບປິນ. ທ່ານ
ທິລ ເວົ້າອີກວ່າ ມັນຍັງບໍ່ເຖິງຂັ້ນວ່າ ເປັນການແຂ່ງຂັນອາວຸດກັນໃນຂົງເຂດເອເຊຍເທື່ອ
ແຕ່ການທຸ່ມເທເງິນໃສ່ການໃຊ້ຈ່າຍທາງກອງທັບຫລາຍຂຶ້ນ ກໍແມ່ນຈະເພີ່ມຄວາມສ່ຽງ
ຂຶ້ນໄປ ຢ່າງແນ່ນອນ.
ທ່ານ ທິລ ເວົ້າວ່າ: “ສະຖານະການຢູ່ໃນຂົງເຂດທະເລຈີນຕາເວັນອອກ ແລະ
ໃຕ້ນັ້ນ ອາດສາມາດກໍ່ໃຫ້ເກີດວິກິດການຂຶ້ນຢ່າງງ່າຍໆໄດ້ທຸກໆມື້ ຊຶ່ງຈະ
ຫັນປ່ຽນການແຂ່ງຂັນກັນໃນລະດັບນ້ອຍໆທີ່ຍອມສ່ຽງນັ້ນ ໄປເປັນວິກິດ
ການເຕັມຂັ້ນທາງທະເລ ລະດັບນານາຊາດກັນໄດ້.”
ຈີນອ້າງເອົາເນື້ອທີ່ ເກືອບວ່າທັງໝົດໃນຂົງເຂດທະເລຈີນໃຕ້ນັ້ນ ທີ່ຖືກໝາຍໄວ້ຢູ່ໃນ
ແຜນທີ່ ໂດຍອັນທີ່ປັກກິ່ງເອີ້ນວ່າ ເສັ້ນທີ່ມີຂີດຍະຫວ່າງ ເກົ້າຂີດ.
ທາງດ້ານທ່ານນາງ Ruth Wedgwood ອາຈານສອນປະຈໍາມະຫາວິທະຍາໄລ Johns
Hopkins ເວົ້າວ່າ ວໍຊິງຕັນໜ້າຈະຕ້ານຢັນຄືນ ໃຫ້ໜັກໜ່ວງຫຼາຍກວ່ານັ້ນ.
ທ່ານນາງ Ruth ເວົ້າວ່າ: “ຄວາມຈິງແລ້ວ ມັນກໍດີຢູ່ ທີ່ພຽງແຕ່ຈະຖາມ
ສະບາຍດີ ສະບາຍດີ ຢູ່ເລື້ອຍໆ ໃນຂະນະທີ່ແລ່ນເຮືອຜ່ານເຂດທະເລ
ຈີນໃຕ້ ແລ່ນຜ່ານພວກເສັ້ນເກົ້າຂີດນັ້ນ ແລະຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຈີນແກ້ໄຂ
ບັນຫາເຫຼົ່ານັ້ນ ໃນລັກສະນະທາງກົດໝາຍແລະແບບເພື່ອນບ້ານກັນ.”
ສ່ວນທ່ານ ຊີ ຈິນຜິງ ປະທານປະເທດຈີນກໍກ່າວວ່າ ກອງທັບເຮືອຈີນຈະທໍາການປ້ອງກັນ
ພົມແດນການເດີນເຮືອຂອງຕົນ ຊຶ່ງພາໃຫ້ນັກວິເຄາະ Michael Auslin ປະຈໍາສະຖາບັນ
American Enterprise ເວົ້າວ່າ ອິດທິພົນຂອງວໍຊິງຕັນຢູ່ໃນຂົງເຂດດັ່ງກ່າວນີ້ ແມ່ນມີ
ຂອບເຂດຈໍາກັດ.
ທ່ານ ອອສລິນ ເວົ້າວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ຄິດແທ້ໆວ່າ ການສ້າງຄວາມກົດດັນຕື່ມ
ຂຶ້ນນັ້ນ ຈະພາໃຫ້ມີການປ່ຽນແປງໃນທ່າທີຂອງປັກກິ່ງແຕ່ຢ່າງໃດ ແຕ່ມັນກໍຈະ
ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມແຕກຕ່າງ ຢ່າງໂຈ່ງແຈ້ງຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ ໃນວິທີການ
ຂອງທັງສອງຝ່າຍ. ແລະເວົ້າຢ່າງກົງໄປກົງມາແລ້ວ ຄໍາຖາມທີ່ປັກກິ່ງຈໍາເປັນ
ຕ້ອງຖາມ ບໍ່ແມ່ນພຽງແຕ່ໃນເລື້ອງທີ່ກ່ຽວກັບເຂດທະລີຈີນໃຕ້ເທົ່ານັ້ນ ແຕ່
ກ່ຽວກັບຍີ່ປຸ່ນ ແລະໝູ່ເກາະ Senkakus ທີ່ຈີນ ມີຂໍ້ຂັດແຍ້ງກັບຍີ່ປຸ່ນ ແລະ
ກ່ຽວກັບເກົາຫຼີເໜືອນໍານັ້ນ ກໍຄືວ່າ ຈີນຢາກ ຈະຢູ່ໃນທ່າທີທີ່ຂັດແຍ້ງກັບປະ
ເທດເພື່ອນບ້ານຂອງຕົນທັງໝົດນັ້ນບໍ່?”
ນັກວິເຄາະ ອອສລິນ ເວົ້າວ່າ ຈີນກໍາລັງປະເຊີນກັບທາງເລືອກທີ່ແຈ້ງຂາວທີ່ສຸດ.
“ຈີນມີຄວາມເຄັ່ງຕຶງກັບອິນເດຍ ກັບຣັດເຊຍ ແລະກັບມົງໂກເລຍນໍາອີກ.
ອັນນີ້ມັນແມ່ນໂລກທີ່ ປະທານ ຊີ ຈິນຜິງ ຢາກອາໄສຢູ່ ໃນອີກສິບປີຕໍ່ໜ້າ
ນີ້ບໍ? ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ບໍ່.”
ທ່ານ ອອສລິນ ເວົ້າອີກວ່າ ບັນດາປະເທດທີ່ຢ້ານກົວກອງທັບເຮືອຂອງຈີນນັ້ນ ກໍຍັງຢາກ
ຈະທໍາການຄ້າຂາຍກັບຈີນຢູ່ ໃນຂະນະທີ່ພວກປະເທດເຫຼົ່ານັ້ນສະແຫວງຫາການຮ່ວມມື
ດ້ານຄວາມໝັ້ນຄົງ ຫລາຍຂຶ້ນກັບສະຫະລັດ.
ເບິ່ງວີດິໂອ ພາສາອັງກິດ:
ຂະຫຍາຍກອງທັບ ເຮືອຂອງຕົນອອກໄປຢ່າງໃຫຍ່ ໂດຍມີ
ຈີນເປັນຜູ້ນໍາທາງໃນຂະນະນີ້ ຊຶ່ງເປັນຊ່ວງເວລາຂອງການ
ແຂ່ງຂັນກັນອ້າງເອົາກໍາມະສິດທາງທະເລ ທີ່ກ່ຽວກັບສິດທິ
ການປະມົງແລະການສໍາຫຼວດຫານໍ້າມັນ. Scott Stearns
ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອປະຈໍາກະຊວງຕ່າງປະເທດ ມີລາຍງານ
ກ່ຽວກັບວ່າ ການເສີມສ້າງສະມັດຖະພາບທາງທະຫານ
ຂອງປັກກິ່ງມີຄວາມໝາຍແນວໃດ ສໍາລັບຂົງເຂດດັ່ງກ່າວ ຊຶ່ງທອງປານຈະນໍາມາສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ຂະນະນີ້ ຈີນກໍາລັງຕັ້ງໜ້າປັບປຸງກອງທັບເຮືອຂອງຕົນ ໃຫ້ກ້າວໜ້າທັນສະໄໝຍິ່ງຂຶ້ນ ໂດຍການທຸ່ມເທງົບປະມານໃໝ່ ໃສ່ເຮືອລົບຂະໜາດໃຫຍ່ ເຮືອພິຄາດ ເຮືອດໍານໍ້າ ແລະກໍ່າປັ່ນບັນທຸກເຮືອບິນ. ແຕ່ທ່ານ Geoffrey Till ອາຈານສອນປະຈໍາຢູ່ມະຫາ ວິທະຍາໄລ King’s College ຢູ່ນະຄອນ ຫລວງລອນດອນ ປະເທດອັງກິດ ເວົ້າວ່າ ຈີນຍັງຈະຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ເວລາອີກ ດົນນານຢູ່ ໃນເລຶ່ອງນີ້.
ທ່ານ Till ເວົ້າວ່າ: “ກອງທັບເຮືອຈີນ, ຖ້າຈະເວົ້າກັນເນາະ, ໃນຫຼາຍໆ
ດ້ານແລ້ວ ກໍປຽບດັ່ງເດັກນ້ອຍໜ້າໃໝ່ໃນຄຸ້ມ ທີ່ກໍາລັງປະເຊີນກັບ
ການຮຽນຮູ້ທີ່ລໍາ ບາກທີ່ສຸດ.”
ທ່ານ Till ເວົ້າວ່າ ການປະຕິບັດການຕໍ່ຕ້ານການປຸ້ນຈີ້ກໍ່າປັ່ນ ຢູ່ໃນອາຟຣິກາຕາເວັນ
ອອກນັ້ນ ແມ່ນໄດ້ປັບປຸງສະມັດຖະພາບຂອງ ການປະຕິບັດງານໄລຍະໄກຂອງກອງທັບ
ເຮືອຈີນໃຫ້ດີຂຶ້ນຫລາຍ. ແຕ່ມັນແມ່ນຂໍ້ຂັດແຍ້ງ ດ້ານເຂດນໍ້າແດນດິນທີ່ໃກ້ບ້ານຫຼາຍ
ກວ່າ ທີ່ສ້າງຄວາມເປັນຫ່ວງທີ່ສຸດໃຫ້ແກ່ສະຫະລັດ ແລະບັນດາພັນທະມິດໃນຂົງເຂດ.
ທ່ານ Till ເວົ້າວ່າ: “ຖ້າຫາກຈີນຈະເນັ້ນໜັກໃສ່ ສະເພາະແຕ່ການປ້ອງກັນເຂດ
ທະເລທີ່ຢູ່ໃກ້ຕົນ ກໍຄືໃນເຂດທະເລຈີນຕາເວັນອອກແລະທະເລຈີນໃຕ້ນັ້ນ ມັນ
ກໍຈະເປັນຫຍັງທີ່ຮ້າຍແຮງສົມຄວນ ຈະໃຊ້ຄໍາວ່າຄວາມສ່ຽງກໍບໍ່ຖືກ ແຕ່ຈະເປັນ
ການຈໍາກັດຮັດແຄບເສລີພາບ ໃນການປະຕິບັດການຂອງກອງທັບເຮືອສະຫະ
ລັດ ໃນຂົງເຂດດັ່ງກ່າວນັ້ນໂດຍສະເພາະ.”
ເບິ່ງວີດິໂອລາຍງານນີ້ເປັນພາສາລາວ:
ທາງຝ່າຍສະຫະລັດນັ້ນ ກໍກໍາລັງເພີ້ມການໃຊ້ຈ່າຍໃສ່ດ້ານຄວາມໝັ້ນຄົງ ໃນຂົງເຂດເອ ເຊຍ-ປາຊິຟິກ ຊຶ່ງການເພີ້ມຂຶ້ນກ້ອນໃຫຍ່ທີ່ສຸດກ້ອນດຽວ ແມ່ນໃຫ້ແກ່ຟິລິບປິນ. ທ່ານ
ທິລ ເວົ້າອີກວ່າ ມັນຍັງບໍ່ເຖິງຂັ້ນວ່າ ເປັນການແຂ່ງຂັນອາວຸດກັນໃນຂົງເຂດເອເຊຍເທື່ອ
ແຕ່ການທຸ່ມເທເງິນໃສ່ການໃຊ້ຈ່າຍທາງກອງທັບຫລາຍຂຶ້ນ ກໍແມ່ນຈະເພີ່ມຄວາມສ່ຽງ
ຂຶ້ນໄປ ຢ່າງແນ່ນອນ.
ທ່ານ ທິລ ເວົ້າວ່າ: “ສະຖານະການຢູ່ໃນຂົງເຂດທະເລຈີນຕາເວັນອອກ ແລະ
ໃຕ້ນັ້ນ ອາດສາມາດກໍ່ໃຫ້ເກີດວິກິດການຂຶ້ນຢ່າງງ່າຍໆໄດ້ທຸກໆມື້ ຊຶ່ງຈະ
ຫັນປ່ຽນການແຂ່ງຂັນກັນໃນລະດັບນ້ອຍໆທີ່ຍອມສ່ຽງນັ້ນ ໄປເປັນວິກິດ
ການເຕັມຂັ້ນທາງທະເລ ລະດັບນານາຊາດກັນໄດ້.”
ຈີນອ້າງເອົາເນື້ອທີ່ ເກືອບວ່າທັງໝົດໃນຂົງເຂດທະເລຈີນໃຕ້ນັ້ນ ທີ່ຖືກໝາຍໄວ້ຢູ່ໃນ
ແຜນທີ່ ໂດຍອັນທີ່ປັກກິ່ງເອີ້ນວ່າ ເສັ້ນທີ່ມີຂີດຍະຫວ່າງ ເກົ້າຂີດ.
ທາງດ້ານທ່ານນາງ Ruth Wedgwood ອາຈານສອນປະຈໍາມະຫາວິທະຍາໄລ Johns
Hopkins ເວົ້າວ່າ ວໍຊິງຕັນໜ້າຈະຕ້ານຢັນຄືນ ໃຫ້ໜັກໜ່ວງຫຼາຍກວ່ານັ້ນ.
ທ່ານນາງ Ruth ເວົ້າວ່າ: “ຄວາມຈິງແລ້ວ ມັນກໍດີຢູ່ ທີ່ພຽງແຕ່ຈະຖາມ
ສະບາຍດີ ສະບາຍດີ ຢູ່ເລື້ອຍໆ ໃນຂະນະທີ່ແລ່ນເຮືອຜ່ານເຂດທະເລ
ຈີນໃຕ້ ແລ່ນຜ່ານພວກເສັ້ນເກົ້າຂີດນັ້ນ ແລະຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຈີນແກ້ໄຂ
ບັນຫາເຫຼົ່ານັ້ນ ໃນລັກສະນະທາງກົດໝາຍແລະແບບເພື່ອນບ້ານກັນ.”
ສ່ວນທ່ານ ຊີ ຈິນຜິງ ປະທານປະເທດຈີນກໍກ່າວວ່າ ກອງທັບເຮືອຈີນຈະທໍາການປ້ອງກັນ
ພົມແດນການເດີນເຮືອຂອງຕົນ ຊຶ່ງພາໃຫ້ນັກວິເຄາະ Michael Auslin ປະຈໍາສະຖາບັນ
American Enterprise ເວົ້າວ່າ ອິດທິພົນຂອງວໍຊິງຕັນຢູ່ໃນຂົງເຂດດັ່ງກ່າວນີ້ ແມ່ນມີ
ຂອບເຂດຈໍາກັດ.
ທ່ານ ອອສລິນ ເວົ້າວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ຄິດແທ້ໆວ່າ ການສ້າງຄວາມກົດດັນຕື່ມ
ຂຶ້ນນັ້ນ ຈະພາໃຫ້ມີການປ່ຽນແປງໃນທ່າທີຂອງປັກກິ່ງແຕ່ຢ່າງໃດ ແຕ່ມັນກໍຈະ
ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມແຕກຕ່າງ ຢ່າງໂຈ່ງແຈ້ງຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ ໃນວິທີການ
ຂອງທັງສອງຝ່າຍ. ແລະເວົ້າຢ່າງກົງໄປກົງມາແລ້ວ ຄໍາຖາມທີ່ປັກກິ່ງຈໍາເປັນ
ຕ້ອງຖາມ ບໍ່ແມ່ນພຽງແຕ່ໃນເລື້ອງທີ່ກ່ຽວກັບເຂດທະລີຈີນໃຕ້ເທົ່ານັ້ນ ແຕ່
ກ່ຽວກັບຍີ່ປຸ່ນ ແລະໝູ່ເກາະ Senkakus ທີ່ຈີນ ມີຂໍ້ຂັດແຍ້ງກັບຍີ່ປຸ່ນ ແລະ
ກ່ຽວກັບເກົາຫຼີເໜືອນໍານັ້ນ ກໍຄືວ່າ ຈີນຢາກ ຈະຢູ່ໃນທ່າທີທີ່ຂັດແຍ້ງກັບປະ
ເທດເພື່ອນບ້ານຂອງຕົນທັງໝົດນັ້ນບໍ່?”
ນັກວິເຄາະ ອອສລິນ ເວົ້າວ່າ ຈີນກໍາລັງປະເຊີນກັບທາງເລືອກທີ່ແຈ້ງຂາວທີ່ສຸດ.
“ຈີນມີຄວາມເຄັ່ງຕຶງກັບອິນເດຍ ກັບຣັດເຊຍ ແລະກັບມົງໂກເລຍນໍາອີກ.
ອັນນີ້ມັນແມ່ນໂລກທີ່ ປະທານ ຊີ ຈິນຜິງ ຢາກອາໄສຢູ່ ໃນອີກສິບປີຕໍ່ໜ້າ
ນີ້ບໍ? ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ບໍ່.”
ທ່ານ ອອສລິນ ເວົ້າອີກວ່າ ບັນດາປະເທດທີ່ຢ້ານກົວກອງທັບເຮືອຂອງຈີນນັ້ນ ກໍຍັງຢາກ
ຈະທໍາການຄ້າຂາຍກັບຈີນຢູ່ ໃນຂະນະທີ່ພວກປະເທດເຫຼົ່ານັ້ນສະແຫວງຫາການຮ່ວມມື
ດ້ານຄວາມໝັ້ນຄົງ ຫລາຍຂຶ້ນກັບສະຫະລັດ.
ເບິ່ງວີດິໂອ ພາສາອັງກິດ:
